Nỗ lực vượt khó
Xã Mường Phăng (mới) được hình thành trên cơ sở sáp nhập từ ba xã Nà Nhạn, Pá Khoang và Mường Phăng cũ. Giai đoạn 2020-2025, xã Mường Phăng đối mặt hàng loạt khó khăn, như: Địa bàn rộng hơn 16.600ha, dân cư hơn 16.000 người thuộc 4 dân tộc; nhiều bản cách xa trung tâm; hạ tầng thiết yếu thiếu và chưa đồng bộ; đời sống nhân dân còn nhiều hạn chế.
Điều kiện tự nhiên của xã cũng phức tạp, khí hậu khắc nghiệt, tập quán sản xuất truyền thống và trình độ dân trí không đồng đều khiến việc triển khai các chính sách dân tộc và Chương trình mục tiêu quốc gia gặp trở ngại.
Thiên tai, dịch bệnh, đặc biệt Covid-19, cộng với những biến động kinh tế toàn cầu càng tạo sức ép lớn lên địa phương có xuất phát điểm thấp. Nhiều tuyến đường xuống cấp, nhà tạm còn phổ biến, cơ sở hạ tầng văn hóa, trường học, nước sạch, vệ sinh môi trường đều thiếu hụt so với nhu cầu thực tế.
Trong bối cảnh ấy, không ít thách thức xuất phát từ việc nguồn lực đầu tư hạn chế, nhu cầu phát triển lại lớn, trong khi tình trạng tội phạm ma túy, đơn thư về đất đai và thách thức an ninh trật tự tiềm ẩn nhiều diễn biến khó lường.
Tuy nhiên, từ khó khăn, Mường Phăng đã chọn hướng đi quyết liệt; phát huy sức mạnh đồng thuận, khai thác hiệu quả chính sách dân tộc, huy động toàn hệ thống chính trị cùng nhân dân đồng hành trong từng phần việc.
Việc cụ thể hóa nghị quyết của Đảng được xã triển khai kịp thời qua các kế hoạch, chương trình phù hợp thực tế từng bản, từng nhóm dân cư. Hệ thống dân vận, các đoàn thể được phát huy vai trò trong vận động Nhân dân tham gia phát triển sản xuất, xây dựng đời sống văn hóa và bảo đảm an ninh cơ sở.
Hạ tầng hoàn thiện, bản làng đổi thay
Trong giai đoạn 2021-2025, nguồn lực từ Chương trình dân tộc và các dự án hỗ trợ đã được Mường Phăng sử dụng hiệu quả, tập trung vào các công trình thiết yếu phục vụ dân sinh.
Xã đã triển khai 94 công trình với tổng mức đầu tư hơn 209 tỷ đồng, gồm giao thông, thủy lợi, điện, nước sinh hoạt, trường học, y tế và hạ tầng phục vụ du lịch. Nhờ đó, tỷ lệ đường liên thôn và nội xã được cứng hóa đạt 98%, giúp việc lưu thông, vận chuyển hàng hóa và tiếp cận dịch vụ của người dân thuận lợi hơn rất nhiều.
100% hộ dân được sử dụng nước hợp vệ sinh; hệ thống đèn năng lượng mặt trời với 850 chiếc được lắp đặt, tạo nên diện mạo mới cho các tuyến đường, tăng mức độ an toàn và tiện ích của cộng đồng.
Cùng với phát triển hạ tầng, sản xuất nông - lâm nghiệp và thủy sản cũng được đầu tư bài bản.
Đến năm 2025, giá trị sản xuất nông - lâm - thủy sản đạt trên 70 tỷ đồng; diện tích gieo trồng hơn 1.878ha, sản lượng lương thực trên 8.337 tấn; cây mắc ca với 265ha và cây ăn quả trên 145ha cho thấy xu hướng sản xuất hàng hóa rõ nét hơn.
Diện tích nuôi trồng thủy sản của xã đạt 836ha, riêng hồ Pá Khoang chiếm 594ha, tạo sản lượng hơn 105 tấn mỗi năm; tỷ lệ che phủ rừng đạt 46,18%, cho thấy hiệu quả lồng ghép giữa bảo vệ rừng và phát triển sinh kế.
Trong lĩnh vực thương mại - dịch vụ, xã có hơn 95 cơ sở sản xuất, kinh doanh, hình thành môi trường buôn bán sôi động hơn so với các giai đoạn trước. Du lịch tiếp tục là thế mạnh nổi bật khi có gần 350.000 lượt khách đã đến Mường Phăng giai đoạn 2020-2025, mang lại doanh thu trên 110 tỷ đồng. Các lễ hội văn hóa như Lễ hội Hoa Anh Đào được tổ chức quy mô, góp phần giới thiệu tiềm năng của địa phương và thu hút khách du lịch.
Không thể không nhắc đến thành quả xây dựng nông thôn mới, thước đo quan trọng của chính sách dân tộc. Đến nay, Mường Phăng đã đạt chuẩn nông thôn mới; 7 bản đạt chuẩn nông thôn mới; mô hình “Bản sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn” mang lại diện mạo văn minh cho nhiều khu dân cư.
Hai sản phẩm OCOP của xã đang hoàn thiện hồ sơ gồm gạo nếp tan và mật ong rừng là minh chứng cho nỗ lực nâng tầm sản phẩm địa phương.
Chuyển biến mạnh từ an sinh
Chính sách dân tộc được triển khai đồng bộ đã góp phần làm thay đổi rõ rệt chất lượng đời sống của người dân. Trong nhiệm kỳ, xã đã hỗ trợ sửa chữa, xây mới 210 nhà Đại đoàn kết với tổng kinh phí hơn 9,169 tỷ đồng. Hơn 3.000 suất quà được trao cho các hộ khó khăn; đặc biệt, xã đã giảm 306 hộ nghèo và không còn hộ nghèo, một kết quả rất nổi bật đối với địa bàn rộng và nhiều dân tộc như Mường Phăng.
Giáo dục có bước phát triển vượt bậc, với 92,85% trường đạt chuẩn quốc gia; phổ cập giáo dục các cấp được duy trì vững chắc; hơn 228 giáo viên đạt danh hiệu dạy giỏi các cấp; y tế cơ sở cũng có nhiều chuyển biến khi Trạm Y tế xã khám hơn 55.680 lượt người, tỷ lệ tiêm chủng đạt 97,4%, các chính sách bảo hiểm y tế, chăm sóc sức khỏe cho người yếu thế được đảm bảo đầy đủ.
Công tác dân vận, đoàn thể và phong trào thi đua ở xã cũng góp phần khơi dậy sức mạnh cộng đồng; các hội, đoàn thể tích cực hỗ trợ sinh kế, tiếp cận vốn vay, mở lớp tập huấn, dạy nghề và xây dựng các mô hình phát triển kinh tế.
Công tác bảo tồn văn hóa, duy trì phong trào văn nghệ, thể thao, phát triển nhà văn hóa cộng đồng giúp đời sống tinh thần của người dân phong phú hơn.
An ninh trật tự, yếu tố quan trọng của chính sách dân tộc, được đảm bảo vững chắc. Xã đã xây dựng 50 tổ bảo vệ an ninh trật tự với 150 thành viên, duy trì “Cụm liên kết ANTT khu vực Nà Tấu”, xây dựng mô hình “Dòng họ Lường tự quản về ANTT” được Bộ Công an công nhận toàn quốc.
Công tác đấu tranh phòng chống tội phạm, đặc biệt tội phạm ma túy, được triển khai quyết liệt; 100% tin báo, tố giác tội phạm được giải quyết đúng quy định.
Kết quả hôm nay của Mường Phăng là sự kết tinh của nhiều yếu tố, như: Sự lãnh đạo toàn diện của cấp ủy; tinh thần trách nhiệm của chính quyền; vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể; sự đồng thuận, đoàn kết của đồng bào các dân tộc.
Từ điểm xuất phát thấp, xã đã chủ động khai thác hiệu quả chính sách dân tộc, đưa Chương trình mục tiêu quốc gia vào từng bản, từng hộ, từng phần việc cụ thể để tạo nên chuyển biến thực chất.
Dù phía trước vẫn còn những khó khăn, từ hạ tầng du lịch chưa đồng bộ đến sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ, hay nguy cơ tái nghèo ở một số nhóm dân cư, nhưng nền tảng đạt được trong giai đoạn 2021-2025 là bước đệm quan trọng để Mường Phăng tiếp tục phát triển bền vững hơn trong những năm tới.
