Tại vùng núi hiểm trở của Kyrgyzstan, một quốc gia Trung Á nhỏ nằm giữa Trung Quốc và Kazakhstan, các kỹ thuật viên quân sự Nga đã rất bận rộn.
Vào ngày 25/4/2025, các báo cáo xuất hiện trên Telegram, sau đó được các nguồn tin địa phương xác nhận rằng, Nga vừa triển khai hệ thống phòng không S-300PS tới Kyrgyzstan, củng cố hệ thống phòng thủ lỗi thời của quốc gia này.
Sự phát triển này đã được giới thiệu công khai trong một buổi diễn tập tại Tokmok, gần Bishkek, cho lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng vào ngày 9/5/2025, nơi lực lượng vũ trang Kyrgyzstan trưng bày S-300PS cùng với các hệ thống Tor-M2KM, cả hai đều do Nga cung cấp, và các hệ thống S-125-2BM hiện đại nhận được từ Belarus, theo hãng thông tấn AKIpress đưa tin.
Việc triển khai, một phần của thỏa thuận rộng hơn nhằm thiết lập hệ thống phòng không khu vực chung theo Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO), đặt ra câu hỏi về ý định của Moscow.
Liệu Nga có đang chuẩn bị cho các mối đe dọa mới nổi, báo hiệu cho các đối thủ toàn cầu hay củng cố mối quan hệ với một đồng minh đang dao động?
Kyrgyzstan, một quốc gia không giáp biển với hơn bảy triệu dân, từ lâu đã là tiền đồn chiến lược của Nga. Vị trí gần Trung Quốc, Afghanistan và các quốc gia Trung Á khác khiến nơi này trở thành chốt chặn trong chiến lược khu vực của Moscow.
Căn cứ không quân của Nga tại Kant, cách thủ đô Bishkek khoảng 40 km, là nền tảng của sự hiện diện này kể từ năm 2003. Hệ thống S-300PS, hiện được bố trí gần căn cứ này, giúp tăng cường khả năng triển khai sức mạnh và bảo vệ tài sản của Nga.
Thỏa thuận được quốc hội Kyrgyzstan phê chuẩn vào tháng 10/2023 và được hãng thông tấn nhà nước Nga RIA Novosti đưa tin, phân bổ một lô đất rộng năm hecta tại Kant cho chương trình phòng không chung, báo hiệu mối quan hệ đối tác quân sự sâu sắc hơn.
Theo các bài đăng trên X, hệ thống S-300PS và Tor-M2KM được cung cấp miễn phí, cùng với các thiết bị khác, cho thấy một động thái chiến lược nhằm tăng cường quan hệ với Bishkek.
Điều này diễn ra vào thời điểm hệ thống phòng không của Kyrgyzstan, phụ thuộc vào các hệ thống thời Liên Xô như S-75 Dvina và S-125 Neva, đã lỗi thời, khiến đất nước này dễ bị tổn thương trước các mối đe dọa trên không hiện đại.
Việc bổ sung hệ thống S-125-2BM của Belarus và các phiên bản hiện đại hóa của S-125 giúp nâng cao hơn nữa năng lực của Kyrgyzstan, như Overt Defense đã ghi nhận vào năm 2023.
Điểm mạnh của S-300PS nằm ở tính linh hoạt và thành tích đã được chứng minh. Nó đã được xuất khẩu sang gần hai chục quốc gia, bao gồm Trung Quốc, Iran và Ukraine, và vẫn là nền tảng của chiến lược phòng không của Nga.
Tại Kyrgyzstan, việc triển khai hệ thống này cùng với Tor-M2KM và S-125-2BM sẽ tăng cường đáng kể khả năng bảo vệ không phận của nước này, đặc biệt là xung quanh căn cứ Kant, nơi có máy bay tấn công Su-25 và máy bay không người lái của Nga.
