La Traviata - Sức sống lâu bền của kiệt tác opera là ngoại lệ của Giuseppe Verdi

GD&TĐ - Mối tình giữa Violetta và Alfredo không được rút ra từ truyện lịch sử hay huyền thoại như truyền thống vào thời Verdi.

Tiếng hợp xướng vang lên trong bản Libiamo ne’ lieti calici (Hãy cùng uống những ly rượu vui), khắc họa thế giới phù hoa của giới thượng lưu Paris.
Tiếng hợp xướng vang lên trong bản Libiamo ne’ lieti calici (Hãy cùng uống những ly rượu vui), khắc họa thế giới phù hoa của giới thượng lưu Paris.

Đó là câu chuyện lãng mạn về một mối tình giữa nàng kỹ nữ và một chàng quý tộc trẻ tuổi đặt trong bối cảnh những năm 1850.

Điều này từng gây tranh cãi nhưng cũng là yếu tố làm nên vẻ đẹp vượt thời gian của nhạc kịch này.

Verdi và cuộc cách mạng hiện thực trong opera Ý

La Traviata được nhà soạn nhạc huyền thoại Giuseppe Verdi sáng tác dựa trên cốt truyện Trà hoa nữ (La Dame aux Camélias) của nhà văn Pháp Alexandre Dumas (con). Vở diễn tái hiện câu chuyện tình yêu lãng mạn và bi thảm giữa nàng kỹ nữ Violetta Valéry và chàng quý tộc trẻ Alfredo Germont. Mối tình của họ bị chia cắt bởi định kiến xã hội và bệnh tật, dẫn đến kết thúc bi thương.

Khi La Traviata lần đầu vang lên tại Nhà hát La Fenice năm 1853, khán phòng đã bùng lên không phải bởi những tràng pháo tay, mà là tiếng cười nhạo. Công chúng Venice khi ấy không thể chấp nhận một câu chuyện quá “đời thường” được đặt trên sân khấu opera - nơi vốn chỉ dành cho những anh hùng, vua chúa hay bi kịch cổ điển. Họ từ chối Violetta Valéry và cho rằng Verdi đã hạ thấp tính “cao quý” của nghệ thuật.

Dù thất bại trong buổi công diễn đầu tiên, Verdi vẫn tin rằng khán giả cần thời gian để đón nhận tác phẩm này. Chỉ một năm sau, La Traviata đã quay trở lại Venice tại nhà hát Teatro San Benedetto với một dàn diễn viên mới và các chỉnh sửa nhỏ. Lần này, tác phẩm được công chúng hoan nghênh nồng nhiệt. Sau đó, La Traviata nhanh chóng được diễn lại nhiều lần khắp nước Ý và vươn ra quốc tế.

Theo các chuyên gia, chính điều từng khiến La Traviata bị chối bỏ lại là yếu tố làm nên sức sống lâu bền của kiệt tác này. Verdi đã nhìn thấy bi kịch của thời đại mình: đằng sau vẻ hào nhoáng của xã hội là những con người nhỏ bé, bị ràng buộc bởi định kiến và khát khao được yêu thương. Ông không kể chuyện chiến tranh hay danh vọng, mà khắc họa cuộc chiến nội tâm của một người phụ nữ đang giành giật lấy phẩm giá cuối cùng trong tình yêu.

Câu chuyện tình yêu của nàng Violetta Valéry và chàng quý tộc trẻ Alfredo Germont được tái hiện tại Nhà hát Hồ Gươm 2025

Câu chuyện tình yêu của nàng Violetta Valéry và chàng quý tộc trẻ Alfredo Germont được tái hiện tại Nhà hát Hồ Gươm 2025

Âm nhạc của Verdi không phô diễn kỹ thuật mà đi sâu vào tâm lý. Những aria như Addio del passato (Tạm biệt quá khứ) hay Sempre libera (Luôn tự do) không chỉ là giai điệu mà là tiếng nói của linh hồn, nơi Violetta vừa muốn tự do, vừa bị giam cầm trong số phận.

Từ thất bại ban đầu, La Traviata dần được nhìn nhận như một cuộc cách mạng thẩm mỹ, đưa opera Ý rời khỏi thế giới anh hùng, lý tưởng hóa để đối diện với đời sống thật. Chính Verdi đã biến opera từ “sân khấu của vĩ nhân” thành “tấm gương phản chiếu xã hội”, mở đường cho chủ nghĩa hiện thực âm nhạc - nền tảng cho những kiệt tác sau này của Mascagni, Leoncavallo và Puccini.

Hà Nội hòa nhịp cùng di sản âm nhạc thế giới

Hơn 170 năm trôi qua, La Traviata vẫn chưa từng rời khỏi sân khấu thế giới. Từ La Scala đến Metropolitan Opera, từ những nhà hát cổ kính của châu Âu đến các sân khấu châu Á, khúc ca của Violetta vẫn khiến khán giả rơi lệ. Mỗi thời đại lại tái hiện La Traviata theo cách riêng, nhưng giá trị của nó không đổi: lòng nhân ái, sự bao dung và niềm tin vào tình yêu vẫn là cứu cánh của con người.

Tại Việt Nam, La Traviata lần đầu được dàn dựng trọn vẹn và công diễn năm 2024 tại Nhà hát Hồ Gươm, mở ra một dấu mốc đáng nhớ cho nghệ thuật opera trên sân khấu trong nước. Tiếp nối thành công ấy, kiệt tác của Verdi một lần nữa được tái hiện trong hai đêm 24 - 25/10/2025, tiếp tục chinh phục khán giả Thủ đô.

Những giai điệu du dương, đầy cảm xúc của Verdi đã được các nghệ sĩ Dàn nhạc Giao hưởng Nhà hát Nhạc Vũ kịch Việt Nam cùng nhạc trưởng Nguyễn Phú Sơn thể hiện trọn vẹn, tạo nên một không gian âm nhạc cuốn hút, đưa người xem vào mạch câu chuyện tình đầy lãng mạn và bi tráng.

Các nghệ sĩ Dàn nhạc Giao hưởng Nhà hát Nhạc Vũ kịch Việt Nam cùng nhạc trưởng Nguyễn Phú Sơn đã mang tới một La Traviata sống động và đầy cảm xúc.

Các nghệ sĩ Dàn nhạc Giao hưởng Nhà hát Nhạc Vũ kịch Việt Nam cùng nhạc trưởng Nguyễn Phú Sơn đã mang tới một La Traviata sống động và đầy cảm xúc.

Trong vai trò là đơn vị đồng hành đưa La Traviata trở lại, ROX Group không chỉ góp sức vào thành công của hai đêm công diễn mà còn góp phần bảo tồn và lan tỏa những giá trị nghệ thuật kinh điển, để âm nhạc hàn lâm trở thành nhịp cầu kết nối trái tim và văn hóa Việt với thế giới.

Trước đó, ROX Group cũng đồng hành cùng Nhà hát Hồ Gươm đưa dàn nhạc Teatro Massimo đến Hà Nội trong hai đêm hòa nhạc Italia Mistero. Tập đoàn cũng là đối tác đồng hành của nhiều chương trình quy mô như Những kiệt tác của chủ nghĩa Cổ điển & Lãng mạn, Tchaikovsky Night, Vivaldi& Beethoven…

Ngày càng nhiều chương trình âm nhạc hàn lâm được tổ chức bài bản và chuyên nghiệp tại Việt Nam.

Ngày càng nhiều chương trình âm nhạc hàn lâm được tổ chức bài bản và chuyên nghiệp tại Việt Nam.

Dù chưa có bề dày hàng trăm năm như Milan, Paris hay New York - những kinh đô opera của thế giới - nhưng Việt Nam, đặc biệt là Hà Nội, đang dần ghi dấu trên bản đồ văn hóa toàn cầu bằng tinh thần cởi mở và khát vọng hội nhập nghệ thuật.

Việc ngày càng nhiều chương trình âm nhạc hàn lâm, từ hòa nhạc đến nhạc kịch, được tổ chức bài bản và chuyên nghiệp cho thấy một tư duy văn hóa mới: tôn vinh giá trị di sản nhân loại và kết nối công chúng Việt với những tinh hoa của thế giới. Và ROX Group sẽ tiếp tục góp sức để cùng Việt Nam tôn vinh di sản văn hóa vượt thời gian, truyền cảm hứng sống đẹp và nâng tầm đời sống tinh thần của cộng đồng.

Tin tiêu điểm

Đừng bỏ lỡ

'Trường Học Hạnh Phúc' - sân chơi bổ ích dành cho học sinh THPT

'Trường Học Hạnh Phúc' - sân chơi bổ ích dành cho học sinh THPT

GD&TĐ - Trong các ngày 15, 16, 18, 19, 20, 21, 22, 23/10 vừa qua, Báo Giáo dục và Thời đại đã phối hợp cùng Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hải Phòng tổ chức thành công chương trình “Đại sứ Shopee – Trường Học Hạnh Phúc” lần lượt tại 8 điểm trường: THPT Kiến An, THPT Tiên Lãng, THPT Nam Sách, THPT Kim Thành II, THPT Thanh Hà, THPT Cẩm Giàng, THPT Khúc Thừa Dụ và THPT Vĩnh Bảo.