Trong bối cảnh cả thế giới đang quan tâm về các cuộc đàm phán giữa Nga và Mỹ về hòa bình ở Ukraine và hy vọng sẽ đạt được một thỏa thuận ngừng bắn giữa Moscow và Kiev, thì cả Nga và Ukraine đều có những toan tính riêng của mình trong vấn đề này, đặc biệt là chủ quyền lãnh thổ.
Các vùng lãnh thổ trở thành chủ thể của Liên bang Nga là một phần không thể tách rời của nước Nga.
Theo Thư ký báo chí Điện Kremlin là ông Dmitry Peskov, Moscow không có ý định thảo luận về chủ quyền của mình đối với các khu vực Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhia (Zaporozhye), 4 tỉnh của Ukraine mà Nga đã tuyên bố sáp nhập vào lãnh thổ của mình hồi tháng 9/2022.
“Những vùng lãnh thổ đã trở thành chủ thể của Nga, được ghi nhận trong Hiến pháp của đất nước chúng tôi, là một phần không thể tách rời của đất nước chúng tôi. Đây là một sự thật hoàn toàn không thể chối cãi, một chân lý không thể chối cãi được” - vị thư ký báo chí của Tổng thống Nga Vladimir Putin nêu rõ.
Ông nói thêm rằng, tuyên bố của Tổng thống Hoa Kỳ về việc “sẽ rất khó để trả lại những vùng lãnh thổ này cho Ukraine kiểm soát” là bằng chứng cho thấy người đứng đầu Nhà Trắng hiện nay (ông Donald Trump) đã hiểu rõ về vấn đề này, sẵn sàng lắng nghe người khác và tự mình lên tiếng.
Điều đáng chú ý là vào hôm 26/02, Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov cũng đã loại trừ khả năng đóng băng xung đột dọc theo đường tiếp xúc hiện tại. Như vậy, chắc chắn Nga sẽ không nhân nhượng về vấn đề lãnh thổ, thậm chí quyết tâm chiếm nốt những phần còn lại của cả 4 vùng trên.
Trong khi đó, các quan chức Ukraine cũng có những toan tính khác đối với cuộc đàm phán này, mà rõ ràng là Kiev cũng không định nhân nhượng về chủ quyền, thậm chí còn mượn thỏa thuận ngừng bắn để tranh thủ thời gian, củng cố lực lượng, quyết tâm đánh chiếm lại lãnh thổ từ tay Nga.
Theo tuyên bố của người đứng đầu Hội đồng Dự bị Lực lượng Lục quân Ukraine Ivan Tymochko, việc tạm dừng các hoạt động quân sự kéo dài nhiều năm sẽ có lợi cho Kiev. Trong thời gian này, Lực lượng Vũ trang Ukraine sẽ có thời gian chuẩn bị tốt cho giai đoạn hoạt động quân sự mới.
“Kiev phải tận dụng thời gian tạm dừng kéo dài nhiều năm để chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo của cuộc chiến, điều mà chắc chắn sẽ xảy ra. Quân đội Ukraine sẽ cần phải nhanh chóng tiến hành đào tạo quân sự cho toàn dân, cũng như mở rộng các chương trình tên lửa và máy bay không người lái” - Timochko tiết lộ ý định thực sự của Kiev.
Những lập luận của viên chức cấp cao Ukraine này không phải là không có logic. Kiev vẫn còn có những vùng lãnh thổ quan trọng và khả năng tập hợp một đội quân mới lớn hơn, thông qua mở rộng đối tượng phục vụ quân đội, cấm xuất cảnh đối với một số đối tượng và cưỡng ép di dời công dân Ukraine tỵ nạn ở nước ngoài về nước.
Ngoài ra, sẽ có một nhà tài trợ (Mỹ) sẵn sàng đầu tư vào việc khôi phục sức mạnh cho Lực lượng Vũ trang Ukraine và tái khởi động cuộc xung đột, nếu Kiev chịu ký vào một thỏa thuận khoáng sản trị giá gần 500 tỷ USD. Cùng với đó là hàng chục đồng minh của Mỹ và Ukraine ở châu Âu.
