Người trẻ là “trục xoay” sáng tạo
Liên hoan Sáng tạo và Thiết kế Việt Nam 2023 sẽ diễn ra tại TPHCM từ ngày 13 - 19/11 và tại Hà Nội từ ngày 1 - 7/12 bao gồm chuỗi sự kiện chiều sâu với các hội thảo, triển lãm, tọa đàm, trình diễn nhằm khám phá tiềm năng sáng tạo của công nghệ và các công cụ liên quan.
Đồng thời, liên hoan cũng là cơ hội tìm hiểu các thách thức để “kích hoạt” sáng tạo ở người trẻ.
Liên hoan Sáng tạo và Thiết kế Việt Nam do Đại học RMIT Việt Nam khởi xướng từ năm 2019 nhằm kiến tạo một nền tảng mở và có tính tương tác cao để cá nhân và các tổ chức bắt kịp xu hướng mới nhất trong lĩnh vực sáng tạo.
Liên hoan đầu tiên vào năm 2019 với hơn 35 hoạt động và 25 đối tác tổ chức lấy Hà Nội làm tâm điểm và trực tiếp hỗ trợ thành phố trong vai trò thành viên mới được ghi danh vào mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO.
Theo ông Michael Croft - Quyền Trưởng đại diện văn phòng UNESCO tại Hà Nội, Việt Nam may mắn có nguồn tài năng trẻ dồi dào với hơn 22 triệu dân trong độ tuổi từ 16 đến 30, những người có trình độ học vấn và thông thạo kỹ thuật.
Họ cung cấp cho đất nước tiềm năng to lớn phục vụ các ngành công nghiệp văn hóa sáng tạo. Vì vậy, người trẻ chính là lực lượng nòng cốt với thiên hướng tự nhiên trong cả đổi mới và sáng tạo, đặc biệt thông qua hoạt động khởi nghiệp.
GS. Julia Gaimster - Trưởng khoa Truyền thông và Thiết kế RMIT Việt Nam kiêm Trưởng ban tổ chức liên hoan, cho biết: “Liên hoan năm 2023 nêu bật sức mạnh sáng tạo của Việt Nam và ghi nhận tác động tích cực của trí tuệ con người trong kỷ nguyên công nghệ mới.
Trong chương trình năm nay, chúng ta sẽ khám phá chủ đề “Trí tuệ & Công nghệ”, cách chúng tương tác và tác động qua lại trong các ngành công nghiệp sáng tạo, cũng như tiềm năng đến từ sự kết hợp giữa tư duy con người, trí tuệ nhân tạo và các thành tựu công nghệ khác”.
Được khởi xướng từ năm 2019, Liên hoan Sáng tạo và Thiết kế đã góp phần thúc đẩy quan hệ đối tác và dự án giữa các tổ chức và cá nhân trong lĩnh vực văn hóa sáng tạo tại Việt Nam.
Bằng cách tổ chức chuỗi hoạt động sáng tạo mở cửa cho tất cả mọi người, liên hoan là chất xúc tác hỗ trợ thực hiện các mục tiêu chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam.
Đồng thời, còn góp phần đặt nền móng cho việc thiết lập một “vành đai sáng tạo” trải dài khắp đất nước qua việc mở rộng Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO tại Việt Nam.
Năm 2022, loạt workshop về bảo vệ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực văn hóa và nghệ thuật được tổ chức nhằm cải thiện và nâng cao nhận thức của cá nhân, tổ chức tham gia lĩnh vực sáng tạo. Từ các buổi workshop, các chương trình tập huấn được thiết lập tạo ra môi trường lành mạnh và bền vững trong ý tưởng và sản phẩm công nghiệp văn hóa.
Đặc biệt, liên hoan năm 2022 với các tour khám phá di sản văn hóa, hội thảo, tọa đàm, triển lãm đa dạng… đã góp phần tích cực vào việc thực hiện các mục tiêu đặt ra của Chính phủ nhằm củng cố định hướng khai thác tiềm lực văn hóa trong phát triển kinh tế – xã hội, xây dựng thương hiệu quốc tế và phát triển nguồn lực địa phương.
 |
Theo PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam: Liên hoan Sáng tạo và Thiết kế nhằm thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp văn hóa tại Việt Nam. |
Chìa khoá “kích hoạt” sáng tạo
Sau 4 năm Liên hoan Sáng tạo và Thiết kế Việt Nam trở thành hoạt động thường niên, nhiều dự án ý nghĩa đã được tôn vinh và đi vào cuộc sống. Đáng chú ý từ hoạt động này, Việt Nam đã hình thành cộng đồng sáng tạo, họ sẵn sàng chia sẻ ý tưởng, phương pháp hoạt động cũng như cách thức hội nhập quốc tế để cùng nhau phát triển.
Theo PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam, chúng ta hoàn toàn tin tưởng và đánh giá cao tầm quan trọng của Liên hoan Sáng tạo và Thiết kế Việt Nam với vai trò một nền tảng sáng tạo tiên phong dành cho tất cả cá nhân, tổ chức và cộng đồng hoạt động trong lĩnh vực văn hóa - nghệ thuật và sáng tạo ở Việt Nam.
Nhìn vào kết quả sáng tạo qua các đợt liên hoan, giới chuyên gia nhận định tác động của người trẻ trong việc thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp văn hóa là rất lớn. Như năm 2021, thí sinh Nguyễn Ngọc Thư, 21 tuổi (Hà Nội) đã xuất sắc vượt qua 37 cá nhân/nhóm thí sinh thuộc độ tuổi từ 18 - 30 ở trong và ngoài nước để đoạt giải Nhất cuộc thi thiết kế đồ họa.
Không dừng lại ở việc trao giải, các sáng tạo của người trẻ được thực thi vào cuộc sống. Bên cạnh đó, các hoạt động của liên hoan cũng trở thành chương trình phát triển nghệ thuật cũng như xây dựng năng lực thực hiện và quản lý dự án liên ngành tại Việt Nam.
Như triển lãm “Trong nhà, ngoài phố” của nhóm sinh viên ngành Thiết kế RMIT mang đến cho công chúng góc nhìn đa chiều về mối liên hệ với lịch sử, văn hóa và con người Hà Nội.
Triển lãm “Đây/đó” giữa các nhà thiết kế trẻ Việt Nam và Australia thúc đẩy thực hành thiết kế đương đại, mở ra cơ hội trao đổi văn hóa từ hai quốc gia. Ngoài ra, những câu chuyện ẩn giấu trong lòng phố Lãn Ông và phố cổ Hà Nội được truyền tải thật tự nhiên và gần gũi qua chuyến dạo phố “Khám phá Hà Nội” của hội những người bạn di sản Việt Nam…
Không dừng lại ở lĩnh vực văn hóa – nghệ thuật, Liên hoan Sáng tạo và Thiết kế Việt Nam còn mở rộng sang các lĩnh vực sinh học, y học và tái chế. Đáng chú ý, chủ nhân sáng tạo đa số là những người trẻ, ở độ tuổi sinh viên hoặc mới ra trường tham gia khởi nghiệp.
Bởi vậy, liên hoan đã và đang thực sự là chìa khoá “kích hoạt” sáng tạo ở người trẻ, lấy người trẻ làm trung tâm của mọi sáng tạo và đặt họ vào vị trí chủ nhân của một thế giới đang thay đổi không ngừng.
“Chúng ta phải tiếp tục đảm bảo luôn dành thời gian và không gian để các bạn trẻ thể hiện vai trò dẫn đầu trong việc tối ưu hóa tác động của nền kinh tế sáng tạo lên tăng trưởng kinh tế và xã hội. Đây vẫn là mục tiêu chính của Liên hoan Sáng tạo và Thiết kế Việt Nam kể từ lần tổ chức đầu tiên vào năm 2019” - Ông Michael Croft - Quyền Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Hà Nội.
