Đột phá trong công tác đào tạo của ĐHQGHN
Năm 1997, khi nhìn thấy nguy cơ thiếu hụt đội ngũ cán bộ khoa học cơ bản cả về số lượng và chất lượng của nước nhà, Trường ĐHKHTN đã đề xuất với ĐHQGHN về đề án đào tạo CNKHTN, mở ra một hướng mới trong bồi dưỡng nhân tài của đất nước.
Chương trình đào tạo đặt 3 mục tiêu: Xây dựng một mô hình đào tạo tài năng trẻ tuổi mới ở Việt Nam, tạo bước đột phá tiếp cận chất lượng quốc tế; thu hút những học sinh năng khiếu, xuất sắc theo học các ngành khoa học cơ bản; cung cấp cán bộ khoa học cơ bản kế cận, bổ sung cho ĐHQGHN và các trường đại học, viện nghiên cứu lớn khác.
Bám sát mục đích đó, suốt 20 năm qua, các lớp CNKHTN được nhà trường chú trọng đầu tư chiều sâu, trở thành cái nôi đào tạo trí thức tài năng thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên và công nghệ mũi nhọn.
Sinh viên của hệ được đầu tư gấp gần 4 lần so với sinh viên hệ chuẩn; có sự hỗ trợ tốt nhất về cơ sở vật chất, giảng viên; nhận học bổng cao hơn mức trung bình suốt 4 năm học; ưu tiên ký hợp đồng làm giảng viên khi ra trường; xét chuyển tiếp nghiên cứu sinh và nhiều quyền lợi khác.
Đặc biệt, hệ áp dụng công nghệ giảng dạy, học tập tiên tiến, chương trình đào tạo CNKHTN thiết kế cho những sinh viên xuất sắc, tiếp cận và đáp ứng phù hợp 80% các môn học trong chương trình đào tạo của các trường đại học tiên tiến, trong nhóm 100 trường đại học xếp hạng cao nhất thế giới.
Trường đã tập hợp được đội ngũ tâm huyết gồm các giáo sư giỏi, nhiều kinh nghiệm giảng dạy, các nhà khoa học có uy tín với trình độ chuyên môn cao cùng tham gia đào tạo CNKHTN.
Một số nhà khoa học nổi tiếng thế giới, từng đạt giải Nobel đã đến thăm, gặp gỡ, trao đổi với sinh viên các khóa CNKHTN của Trường ĐHKHTN như: GS James W. Cronin (Nobel 1980, GS Klaus Von Klitzing (Nobel 1985), GS Norman Ramsay (Nobel 1989), GS Jerome Friedman (Nobel 1990), GS Gerard’t Hooft (Nobel 1999), GS Kurt Wuthrich (Nobel 2002).
Ngoài ra, hệ thường xuyên tổ chức các bài giảng đại chúng, mời các giáo sư đầu ngành giới thiệu về những hướng nghiên cứu và thành tựu mới trong KH&CN cho sinh viên. GS.TSKH Lê Tuấn Hoa, nguyên Viện trưởng Viện Toán học, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam, khẳng định: “Hệ đào tạo CNKHTN của Trường ĐHKHTN đã góp phần cứu ngành Toán học khỏi thảm cảnh bị tan rã tại Việt Nam vào những năm chuyển tiếp sang thiên niên kỷ.
Nhờ hệ ra đời mà nhiều em có năng lực Toán thật sự đã theo đuổi học Toán sau khi tốt nghiệp phổ thông”.
Sự nghiệp xán lạn sau cánh cửa đại học
Tiến sĩ Toán học Nguyễn Duy Tân, một trong hai người được trao Giải thưởng Viện Toán học, giải thưởng dành cho các nhà toán học trẻ xuất sắc làm việc ở Việt Nam. Anh đã có loạt công trình nghiên cứu công bố trên các tạp chí quốc tế uy tín thế giới... Tiến sĩ Hóa học Phan Vũ Xuân Hùng là thành viên trong nhóm nghiên cứu của Giáo sư Thuc - Quyen Nguyen, Đại học California Santa Barbara (Hoa Kỳ), với các đề tài, dự án nghiên cứu đỉnh cao.
Nhóm của anh luôn quan tâm đến việc tập hợp các nhà khoa học trẻ người Việt Nam đang làm việc ở nước ngoài, góp phần giải quyết những vấn đề thực tiễn trong sự phát triển của đất nước.
Nguyễn Duy Tân và Phan Vũ Xuân Hùng chỉ là hai ví dụ trong số hơn 1.000 cựu sinh viên Hệ CNKHTN đã có sự nghiệp khoa học đầy triển vọng, góp phần tích cực cho sự tiến bộ của nền khoa học và sự phát triển của đất nước.
Với trình độ ngang tầm quốc tế, nhiều cựu sinh viên được công nhận kết quả học tập và nhận học bổng và tài trợ để làm tiến sĩ, sau tiến sĩ ở nước ngoài tại các trường danh tiếng trên thế giới, như: ĐH Harvard, ĐH Stanford, ĐH Princeton, Học viện Công nghệ Massachusett, Học viện Công nghệ California, ĐH Cambridge, ĐH Oxford (Anh), ĐH Tokyo, ĐH Công nghệ Nanyang (Singapore), ĐH Melbourne, ĐH New South Wales...
Năng lực của họ được các giáo sư trực tiếp hướng dẫn luận án tiến sĩ đánh giá rất cao. Họ dễ dàng có được vị trí làm việc tốt ở nước ngoài hoặc trở về Việt Nam công tác. Điều đặc biệt, dù làm việc ở nước ngoài thì cựu sinh viên của hệ vẫn liên hệ chặt chẽ với đồng nghiệp trong nước để cộng tác nghiên cứu, đóng góp cho nền khoa học - công nghệ cũng như giải quyết các vấn đề thực tiễn của nước nhà.
Ở trong nước, rất nhiều sinh viên hệ CNKHTN sau khi tốt nghiệp được chuyển tiếp nghiên cứu sinh tại Trường ĐHKHTN. Hiện nay, có hơn 30 cựu sinh viên đang là cán bộ giảng dạy, nhà khoa học trẻ xuất sắc của trường. Nhiều cựu sinh viên được các trường ĐH, viện NCKH, cơ quan, tổ chức hoạt động trong các lĩnh vực khác nhau rộng mở cửa chào đón.
Nhà tuyển dụng đánh giá rất cao sinh viên tốt nghiệp của hệ bởi kiến thức sâu, rộng, khả năng NCKH xuất sắc, khả năng giải quyết vấn đề nảy sinh trong thực tiễn, kỹ năng giao tiếp tốt, đáp ứng yêu cầu đa dạng của họ.
Nói như GS Lê Tuấn Hoa: “Dù học đại học hoàn toàn trong nước, thậm chí cả làm thạc sĩ hoặc nghiên cứu sinh trong nước, nhưng sau đó các em tốt nghiệp hệ CNKHTN vẫn phát triển tốt: Bảo vệ tương đối nhanh luận án tiến sĩ và nhận được việc làm tốt. Nếu biết phát huy và làm bài bản hơn, tôi tin hệ sẽ tạo ra nhiều tài năng lớn trong tương lai”.
