Sputnik mới đây thông tin chi tiết về chương trình Sphere của Nga - nền tảng của tham vọng công nghệ vũ trụ Nga. Đây là hệ thống Internet vệ tinh có thiết kế gần giống với hệ thống Starlink của Mỹ.
Tờ báo Nga cho biết, người đứng đầu Bộ Phát triển Kỹ thuật số Nga Maksut Shadayev đã xác nhận với các nhà lập pháp vào tuần trước rằng việc phát triển một hệ thống Internet vệ tinh sẽ là ưu tiên hàng đầu của chính phủ trong 6 năm tới.
"Sfera" (nghĩa đen là "Sphere") và không chỉ nhằm mục đích truyền Internet tốc độ cao xuống Trái đất mà còn cung cấp truyền hình kỹ thuật số vệ tinh, hỗ trợ cho các dự án Internet of Things (IoT), Dịch vụ chụp ảnh trái đất và khả năng giám sát.
Sphere được công bố vào năm 2018 trên cơ sở chương trình do Cơ quan Vũ trụ Nga (ROSCOSMOS) đề xuất với tên gọi trướng đó là chương trình "Ether". Kế hoạch là đưa khoảng 380 đến 640 vệ tinh vào quỹ đạo vào năm 2030 và nhiều hơn nữa sau đó.
Dự án Sphere kết hợp các khả năng trên không gian hiện có của Nga, chẳng hạn như điều hướng vệ tinh GLONASS, và cung cấp một loạt các chòm sao và chòm sao vệ tinh khu vực và toàn cầu mới, bao gồm:
Yamal (8 vệ tinh liên lạc sẽ được đặt trên quỹ đạo địa tĩnh)
Express RV (4 thiết bị cung cấp Internet vệ tinh tới Bắc Cực trên quỹ đạo hình elip cao)
Express (7 vệ tinh truyền hình kỹ thuật số trên quỹ đạo địa tĩnh)
Marathon-IoT (264 thiết bị ở quỹ đạo Trái Đất tầm thấp dành cho các ứng dụng IoT, kể cả ở các vùng sâu vùng xa. 5 vệ tinh dự kiến phóng vào năm 2025, 44 vệ tinh dự kiến phóng vào vào năm 2026)
Skif (12 vệ tinh điện thoại và Internet băng thông rộng, 4 vệ tinh dọc theo ba mặt phẳng quỹ đạo)
Sphere cũng kết hợp ít nhất 6 chùm vệ tinh viễn thám và giám sát, bao gồm:
Berkut-X (12 thiết bị chụp ảnh bề mặt radar quay quanh quỹ đạo 700 km)
Berkut-O (40 vệ tinh khảo sát bề mặt quay quanh 600 km với độ phân giải hình ảnh 2-5 m mỗi pixel)
Berkut-VD (28 vệ tinh chụp ảnh có độ chi tiết cao với độ phân giải thấp tới 0,4 mét, quay quanh 500 km)
Berkut-S (16 tàu vũ trụ có độ phân giải trung bình quay quanh 700 km)
Smotr (9 vệ tinh chụp ảnh Trái đất được lên kế hoạch vào năm 2035, quay quanh 500 km, độ phân giải không gian 0,5 mét)
Gryphon (CubeSats hình ảnh nhỏ, chi phí thấp với độ phân giải không gian 2,5 mét. Chúng sẽ có tổng số 136 khi chòm sao hoàn thành. Việc sản xuất dự kiến sẽ bắt đầu vào năm 2025)
Tất cả các vệ tinh gắn liền với chương trình Sphere đều không có lớp bọc khí và có khoảng 60-70% các thành phần thống nhất, điều này có nghĩa là sản xuất hàng loạt nhanh hơn và giảm đáng kể chi phí.
Vệ tinh mới đầu tiên trong chương trình Sphere được phóng vào tháng 10 năm 2022 trên tên lửa Soyuz-21b mang theo vệ tinh Skif-D (D có nghĩa là "Trình diễn") vào quỹ đạo. Skif-D đã hoàn thành thử nghiệm liên lạc và bay rộng rãi vào tháng 11 năm 2023, truyền Internet với tốc độ lên tới 6,5 megabit/s.
Dòng sản phẩm Skif dự kiến sẽ xuất hiện vào năm 2026 và cung cấp tốc độ lên tới 150 gigabit/s, cung cấp khả năng truy cập Internet ổn định đến các vĩ độ phía bắc không thể truy cập được bằng cách sử dụng vệ tinh liên lạc truyền thống trong quỹ đạo địa tĩnh, bao gồm các khu vực là một phần của Tuyến đường Biển Bắc của Nga.
Khi hoàn thành, Sphere dự kiến sẽ có ý nghĩa lớn đối với chủ quyền về công nghệ, khoa học, công nghiệp, kinh tế và an ninh của Nga trước các lệnh trừng phạt của phương Tây, đồng thời mở rộng đáng kể khả năng Internet, điện thoại và IoT độc lập của Nga.
