Sự leo thang căng thẳng
Các nhà báo tại hiện trường ở Tijuana cho biết, khoảng 500 người di cư ở phía Mexico của biên giới đã áp đảo cảnh sát ở khu vực gần cảng San Ysidro vào chiều Chủ nhật vừa qua. Khi những người di cư cố gắng vượt qua biên giới, các nhà chức trách ở phía Mỹ đã sử dụng khí cay để giải tán họ. Video tại hiện trường cho thấy, một đám mây khí cay đã khiến mọi người vừa chạy vừa la hét, trong đó có cả những gia đình có con nhỏ.
Lực lượng Hải quan và Biên phòng Mỹ cho biết những người di cư cũng đã ném đạn vào nhiều nhân viên. “Các nhân viên tuần tra biên giới đã triển khai khí cay để xua tan nhóm người vì an toàn của các họ”, cơ quan này cho biết trên Twitter.
Sự kiện này đánh dấu một sự leo thang căng thẳng kể từ khi các nhóm người di cư Trung Mỹ bắt đầu đến Tijuana một vài tuần trước, trong hành trình tuyệt vọng của họ để nhập cảnh vào Mỹ. Sự hiện diện của người di cư đã thu hút những người biểu tình - có cả nhóm ủng hộ lẫn và chống lại những người di cư. Tổng thống Donald Trump de dọa sẽ đóng cửa biên giới Mỹ - Mexico. Trong khi đó, thị trưởng của Tijuana kêu gọi chính phủ Mexico và cộng đồng quốc tế giúp đỡ.
Cuộc cận chiến đã đóng cửa trong vài giờ một trong những tuyến đường giao thông quốc tế nhộn nhịp nhất thế giới: Cảng nhập cảnh cho xe cộ và giao thông đường bộ San Ysidro. Bộ Nội vụ Mexico cho biết, chính quyền liên bang và địa phương đã ngăn chặn những người di cư vượt biên giới bất hợp pháp. Những người cố gắng để vượt qua bất hợp pháp sẽ được xử lý để trục xuất về các quốc gia nơi họ xuất phát. Cảnh sát Tijuana đã bắt giữ 39 người. Bộ Nội vụ Mexico cũng mô tả sự kiện này là một “hành động khiêu khích” và cảnh báo người dân cần tránh xa khỏi việc giúp đỡ những người di cư, vì điều này có thể dẫn đến những sự cố nghiêm trọng ở khu vực biên giới.
Vụ việc bắt đầu với một cuộc diễu hành của người di cư đến biên giới Mỹ - Mexico – một cuộc “carnaval” mà các nhà tổ chức cho biết là sẽ rất yên bình. Tuy nhiên, lo ngại về những cuộc biểu tình ở cả hai bên biên giới, nhân sự bổ sung cho San Ysidro đã được triển khai.
Lời kêu gọi của thị trưởng Tijuana
Tại Mexico, cuộc diễu hành bắt đầu tại Khu phức hợp Thể thao Benito Juárez - nơi hầu hết những người di cư đang ở - và tiếp tục di chuyển đến biên giới. Khi họ đến khu vực biên giới, các nhóm người đã chia ra về nhiều địa điểm. Một số người đã cố gắng vượt qua San Ysidro nhưng bị chặn lại. Những người khác đã cố gắng tiếp cận “trực tiếp về phía Đông và phía Tây của đường biên giới”.
Sau khi họ bị chặn nhập cảnh, một số người di cư lại tìm cách vi phạm cơ sở hạ tầng hàng rào di sản dọc theo biên giới và tìm cách làm hại nhân viên biên phòng bằng cách ném đạn vào họ, Bộ trưởng An ninh Nội địa Mỹ Kirstjen Nielsen cho biết.
Thị trưởng Tijuana khẳng định rằng ông sẽ không để những hành động của người di cư làm tổn hại đến mối quan hệ của thành phố với các nước láng giềng trên biên giới. Cư dân của Tijuana làm việc, học tập và sang Mỹ hàng ngày. Việc đóng cửa biên giới sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống hàng ngày của họ.
Trước đó, Thị trưởng cho biết, ông sẽ không cam kết hỗ trợ người di cư sử dụng tài nguyên của thành phố, bao gồm cả tiền lẫn dịch vụ công. Ông kêu gọi chính phủ Mexico - cụ thể là Tổng thống Enrique Pea Nieto và thư ký công phụ trách nội địa của ông - hỗ trợ.
“Người Tijuana sẽ không trả tiền cho những người di cư này. Tôi sẽ không để Tijuana lâm vào cảnh nợ nần, giống như những gì tôi đã có thể tránh được hai năm qua”, ông viết trên Facebook. “Chúng tôi đang đối phó với một cuộc khủng hoảng nhân đạo và chính phủ liên bang nhận lấy trách nhiệm của mình !!!” - ông kêu gọi.