Diễn ra ngay sau phiên họp Chính phủ thường kỳ ngày 27/12 và ngay trước thềm năm mới, Hội nghị nhằm triển khai kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2019, sau một năm 2018 đạt những kết quả toàn diện trên tất cả các lĩnh vực dưới sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, cùng sự nỗ lực, quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước.
Trong đó, kết quả nổi bật, bao trùm là tăng trưởng GDP đạt mức kỷ lục, ước đạt 7%, cao nhất trong 10 năm qua và cũng cao hơn mọi dự báo. Nhiều kỷ lục khác cũng được xác lập, như về dự trữ ngoại hối, xuất khẩu, xuất siêu… Đáng lưu ý, dù tăng trưởng cao, Việt Nam vẫn duy trì được ổn định kinh tế vĩ mô với việc giữ được mục tiêu CPI, thâm hụt ngân sách giảm, thị trường chứng khoán ổn định.
Với kết quả đạt được của năm bản lề 2018, tình hình đất nước trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh, đối ngoại trong 3 năm 2016 - 2018 phát triển đúng hướng, chuyển biến rõ nét hơn giai đoạn trước.
Theo đó, quy mô nền kinh tế gấp 1,3 lần, GDP bình quân đầu người tăng 440 USD so với đầu nhiệm kỳ; đời sống của người dân không ngừng được cải thiện. Dự báo chúng ta sẽ đạt được các mục tiêu kế hoạch 5 năm 2016 - 2020 mà Nghị quyết Đại hội Đảng XII và Nghị quyết của Quốc hội đã đề ra, trong đó đến nay đã có 11 chỉ tiêu đạt và vượt.
 |
| Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và nhiều đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước tới dự Hội nghị. |
Triển khai nhiệm vụ năm 2019, Chính phủ đã xác định tinh thần đột phá, dám nghĩ, dám làm, đổi mới, sáng tạo, quyết liệt, hành động, phục vụ nhân dân, thể hiện khát vọng vươn lên mạnh mẽ và tạo sức lan tỏa về khát vọng Việt Nam hùng cường tới cộng đồng doanh nghiệp và từng người dân; đồng thời đề xuất, xác định giải pháp trọng tâm trong năm 2019 gắn với các chỉ tiêu phấn đấu cụ thể, cao hơn năm 2018.
Chính phủ cũng đã xác định các nhóm giải pháp lớn cho năm 2019: Tiếp tục củng cố nền tảng vĩ mô, kiểm soát lạm phát, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế; thực hiện đồng bộ, quyết liệt các đột phá chiến lược; tạo chuyển biến rõ nét trong cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh.
Cùng với đó, phát triển văn hóa, xã hội hài hòa với phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân; chấn chỉnh công tác quản lý tài nguyên, môi trường; chủ động phòng chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu.
Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, nâng cao hiệu quả thực thi; cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính; tăng cường công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo; quyết liệt phòng chống tham nhũng, lãng phí.
Tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh; bảo đảm trật tự an toàn xã hội; nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế; làm tốt hơn nữa công tác thông tin truyền thông, tạo đồng thuận xã hội, tạo niềm tin và khát vọng dân tộc.
Việc triển khai các nhiệm vụ năm 2019 có ý nghĩa hết sức quan trọng. Chủ trì các cuộc họp về xây dựng Nghị quyết 01 - nghị quyết mang tính “xương sống” cho năm 2019, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nhấn mạnh tinh thần “bứt phá” trong năm 2019 - năm có vai trò bản lề, nước rút cho việc thực hiện Kế hoạch 5 năm 2016-2020 và cả Chiến lược 10 năm 2011-2020.
Không chỉ có vậy, tại nhiều sự kiện gần đây, Người đứng đầu Chính phủ đã đề cập tới mục tiêu, tầm nhìn dài hạn hơn. Theo đó, với tốc độ tăng trưởng tương tự như mức tăng trung bình của 3 thập niên qua thì đến năm 2045- mốc lịch sử 100 năm nước nhà được độc lập (1945 - 2045), quy mô GDP nước ta ước tính sẽ đạt mức khoảng 2.500 tỷ USD, thu nhập bình quân đầu người khoảng gần 18.000 USD.
Yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra đòi hỏi chúng ta phải tiếp tục đổi mới tư duy, cách nghĩ cách làm, tạo quyết tâm của toàn bộ hệ thống chính trị, phát huy khối đại đoàn kết toàn dân, thực hiện tốt mọi chủ trương đường lối của Đảng. Điều này càng trở nên cấp bách khi cạnh tranh quốc tế ngày càng gay gắt, nền kinh tế chúng ta đã và đang hội nhập sâu rộng ở mức độ chưa từng có.
Yêu cầu đổi mới tư duy và nhận thức càng cấp bách khi làn sóng công nghệ đột phá ra đời và đang lan rộng toàn cầu, trở thành trào lưu cách mạng, các quốc gia thu nhập trung bình nếu biết tận dụng thời cơ, tiếp cận công nghệ mới sẽ sớm vượt qua được ranh giới trình độ phát triển, thu hẹp hố ngăn cách giàu nghèo. Theo Thủ tướng, Việt Nam đang ở giai đoạn cần có xung lực mới cho phát triển, chúng ta không thể đứng ngoài cuộc và cũng không được phép đi sau trong thời đại cách mạng công nghiệp này.
Phát biểu trước Quốc hội, Thủ tướng cũng đã so sánh: “Một đàn chim muốn bay nhanh không chỉ do con chim đầu đàn quyết định mà còn phụ thuộc vào con chim cuối đàn”. Đồng thời, “đàn chim sẽ bay nhanh hơn rất nhiều nếu mọi con chim cuối đàn đều có chung khát vọng, vượt lên chính mình, bay nhanh hơn nữa để có cơ hội gia nhập vào nhóm đầu đàn”. Đối với đất nước ta, nếu tất cả 63 tỉnh thành, các bộ, ngành và toàn bộ hệ thống chính trị cùng chung khát vọng đó, trong mọi hoàn cảnh, trên từng chặng đường phát triển của đất nước thì chắc chắn Việt Nam sẽ tiến một bước rất dài đến con đường thịnh vượng, sánh vai được với các cường quốc năm châu.
Khi được Quốc hội bầu giữ chức vụ Người đứng đầu Nhà nước, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh: Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực và vị thế như ngày nay; nhưng đất nước cũng đang đứng trước những khó khăn rất lớn, tình hình thế giới diễn biến không thể lường hết được; chúng ta vui mừng với những thành tựu, kết quả to lớn nhưng tuyệt nhiên không được chủ quan, tự mãn, không được quá say sưa với thắng lợi, ngủ quên trên vòng nguyệt quế.Tổng Bí thư, Chủ tịch nước cũng nhắc tới yêu cầu cần phải phối hợp chặt chẽ, đoàn kết thống nhất cao.
Diễn ra ngay trước thềm năm mới, Hội nghị Chính phủ với các địa phương là sự kiện quan trọng để điểm lại những thành tựu, kết quả, khó khăn, hạn chế, rút ra các bài học kinh nghiệm, xác định và triển khai các nhiệm vụ, giải pháp năm 2019.
Với tinh thần không chủ quan, tự mãn, đánh giá đúng tình hình, tăng cường thống nhất, quyết tâm cao, hành động quyết liệt, Hội nghị sẽ góp phần lan tỏa khí thế mới, quyết tâm mới tới mọi cấp, mọi ngành để triển khai các nhiệm vụ ngay từ ngày đầu, tháng đầu trong một năm bứt phá, từ đó hiện thực hóa các khát vọng phát triển.
Thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại, hạn chế
Tại Hội nghị, thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã trình bày Báo cáo kiểm điểm công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ năm 2018.
 |
| Thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh trình bày Báo cáo kiểm điểm công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ năm 2018. |
Báo cáo của Chính phủ cũng thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại, hạn chế như công tác dự báo, tham mưu, đề xuất cơ chế, chính sách chưa chủ động; trong một số trường hợp phản ứng chính sách chưa kịp thời; việc khắc phục cơ chế, chính sách, pháp luật bất cập chưa đạt yêu cầu.
Một số báo cáo, đề án trong chương trình công tác chưa đạt tiến độ đề ra, trong khi có nhiều trường hợp phát sinh phải bổ sung, gây bị động trong việc sắp xếp chương trình làm việc của Chính phủ.
Công tác phối hợp trong xử lý những vấn đề liên ngành giữa các bộ, cơ quan còn tình trạng né tránh, ý kiến không rõ ràng, đùn đẩy trách nhiệm, kéo dài.
Một số hồ sơ dự án luật chưa đầy đủ theo quy định. Chưa chủ động, kịp thời trong việc rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật. Chưa chú trọng nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng, toàn diện tác động của chính sách; công tác thông tin, truyền thông định hướng chính sách chưa chủ động, thiếu dự báo nên chưa nhận được sự đồng thuận và tạo dư luận không tốt trong xã hội.
Hiệu lực, hiệu quả quản lý, chỉ đạo, điều hành trong một số lĩnh vực còn chưa đáp ứng yêu cầu. Một số địa phương chưa sâu sát thực tiễn, chưa chủ động nắm tình hình, còn bị động, bất ngờ trong xử lý tình huống phát sinh, để xảy ra vụ việc đáng tiếc gây mất trật tự an toàn xã hội, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư và hình ảnh Việt Nam.
Chính phủ cho rằng những hạn chế nêu trên một phần do nguyên nhân khách quan nhưng nguyên nhân chủ quan là chủ yếu, do người đứng đầu một số cơ quan, đơn vị còn thiếu quyết liệt, chưa sâu sát; một số cán bộ, công chức chưa nêu cao tinh thần trách nhiệm trong thực thi công vụ.
Trong năm 2019, bên cạnh những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu điều hành phát triển kinh tế - xã hội đã được Chính phủ báo cáo Quốc hội, Chính phủ yêu cầu các bộ, cơ quan, địa phương tập trung khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên trong công tác chỉ đạo, điều hành.
