Hội nghị Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo năm 2023

Ông Thái Thanh Quý – Bí thư tỉnh ủy Nghệ An phát biểu tại Hội nghị.

Thay mặt lãnh đạo tỉnh Nghệ An, ông Thái Thanh Quý – Bí thư tỉnh ủy chào mừng lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo, các Giám đốc Sở GD&ĐT cùng đại biểu của 63 tỉnh thành trên cả nước về dự Hội nghị.

Theo ông Thái Thanh Quý, địa phương là tỉnh có diện tích rộng lớn nhất cả nước, với dân số trên 3 triệu người. Nghệ An được biết đến là mảnh đất giàu truyền thống cách mạng, nhiều danh nhân văn hóa, nhân vật lịch sử, tiêu biểu là Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây cũng là vùng đất học, từ bao đời dù khó khăn, chắt chiu hạt gạo củ khoai nhưng luôn trân trọng, bồi đắp sự học. Hình ảnh ông đồ xứ Nghệ tự hào là tiêu biểu cho phẩm chất, truyền thống hiếu học, ham học qua nhiều thế hệ.

Những năm qua, kinh tế xã hội của Nghệ An phát triển khá toàn diện từ đô thị đến nông thôn. Địa phương cũng có nhiều cách làm tiêu biểu, sáng tạo trong xây dựng nông thôn mới, phấn đấu trở thành tỉnh khá của cả nước.

Phát huy truyền thống hiếu học của địa phương, lãnh đạo, chính quyền các cấp trong tỉnh luôn quan tâm, chăm lo đầu tư cho giáo dục và đào tạo. Ban hành nhiều chính sách phát triển giáo dục, cơ sở vật chất đầu tư khang trang, hiện đại, đội ngũ giáo viên được bồi dưỡng đạt chuẩn, trên chuẩn, đáp ứng yêu cầu dạy học.

Nhiều mô hình mới, giải pháp thiết thực được triển khai, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, rút ngắn khoảng cách giữa miền núi, miền xuôi, thành thị như: mô hình đảm bảo chất lượng giáo dục phổ thông, mô hình trường tiên tiến, chất lượng cao; phong trào “phòng giúp phòng, trường giúp trường, bộ môn giúp bộ môn”…

Nhờ đó, chất lượng giáo dục mũi nhọn được duy trì và phát triển, học sinh giỏi quốc gia, quốc tế nằm tốp đầu cả nước. Chất lượng giáo dục đại trà được nâng cao, trong đó kỳ thi Tốt nghiệp THPT năm 2023, Nghệ An xếp thứ 22 cả nước, có 7/9 môn có học sinh đạt điểm tuyệt đối.

Tỉnh Nghệ An xác định đầu tư cho giáo dục, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, cũng chính là đầu tư cho phát triển kinh tế, xã hội địa phương. Vì vậy, tỉnh tập trung xây dựng cơ chế, chính sách để phát triển giáo dục và đào tạo.

Thực hiện chuyển đổi số trong giáo dục, trang bị các kỹ năng toàn diện cho học sinh với mục tiêu giúp các em trở thành công dân toàn cầu.

Đồng thời kịp thời khen thưởng, động viên giáo viên, học sinh đạt kết quả, thành tích xuất sắc trong dạy học. Triển khai sâu rộng xã hội học tập.

Thường xuyên trao đổi, chia sẻ, tham vấn các kinh nghiệm, cách làm hay của các tỉnh bạn. Qua đó thực hiện tốt hơn nhiệm vụ dạy học, đưa chất lượng giáo dục và đào tạo của tỉnh ngày càng phát triển.

Báo cáo tại Hội nghị, ông Trần Quang Nam (Chánh Văn phòng Bộ GD&ĐT) cho biết, năm học 2022 - 2023, với chủ đề “Đoàn kết, sáng tạo, ra sức phấn đấu hoàn thành tốt các nhiệm vụ và mục tiêu đổi mới, củng cố và nâng cao chất lượng GD-ĐT”, ngành Giáo dục đã khắc phục khó khăn, cố gắng phấn đấu, cơ bản hoàn thành các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đề ra trong Chỉ thị số 1112/CT-BGDĐT ngày 19/8/2022 của Bộ trưởng Bộ GDĐT.

Ngành Giáo dục tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo hành lang pháp lý để thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT theo yêu cầu của Nghị quyết số 29-NQ/TW của Trung ương. Bộ GDĐT đã tham mưu trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành các nghị định, nghị quyết, đề án, kế hoạch về phát triển GD&\ĐT.

Trong đó đã phân công trách nhiệm của các bộ, ngành có liên quan và các địa phương trong triển khai thực hiện; qua đó, đã tăng cường vai trò, trách nhiệm của các bộ, ban, ngành, các cấp chính quyền địa phương trong sự nghiệp phát triển GDĐT.

Các Sở GD&ĐT đã chủ động tham mưu lãnh đạo địa phương ban hành các chính sách phát triển GD-ĐT tại địa phương; kịp thời triển khai có hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và của Bộ GD&ĐT trong lĩnh vực giáo dục.

Quang cảnh Hội nghị.

Triển khai Kế hoạch của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về Giám sát chuyên đề “Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông”; Bộ GDĐT đã hoàn thành các Báo cáo của Chính phủ gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tình hình thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông; tham gia đoàn giám sát thực hiện đổi mới giáo dục phổ thông tại một số địa phương.

Bộ GD&ĐT đã ban hành và tổ chức thực hiện Kế hoạch tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW về đổi mới giáo dục - đào tạo nhằm đánh giá toàn diện kết quả đạt được sau 10 năm triển khai thực hiện.

Bộ cũng chỉ ra các khó khăn, tồn tại, hạn chế cần khắc phục và đề xuất các định hướng phát triển GD-ĐT trong giai đoạn tiếp, tham mưu với Bộ Chính trị ban hành văn bản mới tạo sự đột phá trong đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 theo tinh thần của Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

Đến nay, về cơ bản, các địa phương đã triển khai tổng kết 10 năm thực hiện trên địa bàn; nghiêm túc đánh giá kết quả và tồn tại, hạn chế trong quá trình thực hiện; đề xuất phương hướng, nhiệm vụ và kiến nghị tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc theo hướng dẫn của Bộ.

Trong năm học 2022-2023, ngành Giáo dục tiếp tục triển khai có hiệu quả Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 đối với cấp tiểu học (lớp, 1, lớp 2, lớp 3); cấp THCS (lớp 6, lớp 7); cấp THPT (lớp 10). Bộ GDĐT đã tổ chức thẩm định và phê duyệt danh mục sách giáo khoa lớp 4, lớp 8 và lớp 11 và phê duyệt tài liệu giáo dục địa phương lớp 3, lớp 7 và lớp 10.

Hướng dẫn các địa phương chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch dạy học các môn học, hoạt động giáo dục theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 phù hợp với điều kiện thực tế cơ sở.

Các địa phương và các cơ sở giáo dục đã phát huy tính chủ động, linh hoạt trong việc triển khai thực hiện Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Đội ngũ giáo viên đã thực hiện hiệu quả các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, đổi mới kiểm tra, đánh giá nhằm phát triển năng lực, phẩm chất học sinh; việc tổ chức quản lý đã chuyển dần theo hướng quản trị nhà trường.

Chất lượng giáo dục đại trà và mũi nhọn tiếp tục được nâng lên. Học sinh Việt Nam tiếp tục đạt nhiều thành tích cao tại các cuộc thi quốc tế, góp phần nâng cao vị thế của giáo dục Việt Nam trong khu vực và quốc tế. Theo Bảng xếp hạng các quốc gia tốt nhất về giáo dục năm 2021 (công bố năm 2022), Việt Nam xếp thứ 59 (tăng 5 bậc so với năm trước).

Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023 tiếp tục được diễn ra đảm bảo nghiêm túc và an toàn. Phổ điểm năm nay tương đối ổn định so với hai năm trước, kết quả thi phản ánh khách quan kết quả học tập của các thí sinh và chất lượng dạy học ở các địa phương theo vùng miền. Qua đó tạo tâm lý yên tâm cho học sinh, phụ huynh và sự ổn định, khách quan cho công tác xét tuyển vào đại học.

Đội ngũ giáo viên từng bước được chuẩn hóa đảm bảo chất lượng, đáp ứng được yêu cầu đổi mới GD-ĐT hiện nay, góp phần quan trọng cho việc đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Bộ GD&ĐT cũng đã phối hợp với Bộ Nội vụ trình các cấp có thẩm quyền quyết định bổ sung gần 66.000 biên chế giáo viên bổ sung cho các địa phương cả giai đoạn 2022 - 2026 và hướng dẫn địa phương tuyển dụng, sử dụng theo đúng quy định.

Ông Trần Quang Nam, Chánh Văn phòng Bộ GD&ĐT, báo cáo tại Hội nghị.

Mạng lưới, quy mô trường, lớp tiếp tục được quan tâm đầu tư; các địa phương thực hiện rà soát, dồn dịch điểm trường lẻ, sáp nhập trường có quy mô nhỏ để tập trung đầu tư, bảo đảm điều kiện để thực hiện chương trình giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên; chú trọng duy trì, mở rộng số lượng lớp học và bổ sung phòng học kiên cố, bán kiên cố và giảm số phòng học tạm, mượn tạo thuận lợi cho người dân, đảm bảo quyền lợi học tập của học sinh và phù hợp với quy hoạch, yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý, chỉ đạo điều hành và trong hoạt động dạy và học. Về cơ bản đã thực hiện xác thực và định danh được hồ sơ điện tử công dân là giáo viên và học sinh trên trên cơ sở dữ liệu ngành Giáo dục; thực hiện tích hợp dữ liệu học sinh với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để khai thác, sử dụng phục vụ Kỳ thi tốt nghiệp THPT và xét tuyển đại học, cao đẳng.

Bên cạnh những kết quả đạt được nêu trên, ông Trần Quang Nam cũng nêu một số tồn tại, hạn chế trong triển khai thực hiện kế hoạch năm học 2022 – 2023.

Mặc dù, đội ngũ giáo viên hàng năm được bổ sung biên chế tuy nhiên vẫn còn tình trạng thiếu giáo viên, đặc biệt là giáo viên mầm non và giáo viên tiểu học. Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông ở một số địa phương còn bất cập; Việc các trường tổ chức dạy học theo các tổ hợp lựa chọn không giống nhau đã khiến cho việc thay đổi tổ hợp và chuyển trường của học sinh lớp 10 năm nay gặp nhiều trở ngại.

Cùng với giáo dục phổ thông, chất lượng giáo dục thường xuyên vẫn còn hạn chế, do chất lượng đầu vào thấp, một bộ phận học viên chưa có ý thức học tập. Công tác giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho trẻ em, học sinh còn chưa chủ động, chưa thực chất; Hoạt động thông tin, báo cáo của các sở GDĐT với Bộ GDĐT còn chưa thực sự nghiêm túc…

Phương Hồ

Thông tin về việc tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng Huỳnh Văn Chương cho biết, về công tác chỉ đạo điều hành, Bộ GD&ĐT đã tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị về tăng cường chỉ đạo, phối hợp tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học, giáo dục nghề nghiệp năm 2023; thành lập Ban Chỉ đạo cấp quốc gia Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023; ban hành đầy đủ, kịp thời hệ thống các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức Kỳ thi;

Phối hợp với Cục An ninh chính trị nội bộ (A03), Bộ Công an ban hành Công văn hướng dẫn công tác bảo đảm an ninh an toàn trong tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT; hướng dẫn học sinh đang học lớp 12 đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT theo hình thức trực tuyến; hoàn thành rà soát các phần mềm phục vụ tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023.

Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng Huỳnh Văn Chương.

Ngay sau khi kết thúc ngày thi đầu tiên, Bộ GD&ĐT đã ban hành Công điện về việc tăng cường các biện pháp bảo đảm an ninh, an toàn Kỳ thi gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề nghị tăng cường phòng chống, việc sử dụng thiết bị công nghệ cao để gian lận thi cử .

Tổ chức thành công Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023 vào các ngày 28-29/6 đảm bảo nghiêm túc và an toàn, với tổng số thí sinh dự thi là 1.012.398 (đạt tỷ lệ 98,86%) so với tổng số thí sinh đăng ký dự thi.

Kỳ thi năm nay, Bộ GD&ĐT tiếp tục tổ chức đăng ký dự thi theo hình thức trực tuyến cho đối tượng thí sinh đang học lớp 12 năm học 2022 - 2023, với gần 95% số lượng thí sinh đăng ký dự thi trực tuyến.

Trong các ngày đăng ký dự thi, hệ thống quản lý thi hoạt động ổn định; việc đăng ký dự thi của thí sinh diễn ra bình thường, cơ bản thuận lợi, bảo đảm cơ sở dữ liệu thi chính xác, góp phần quan trọng để tổ chức Kỳ thi khách quan, công bằng. Nội dung đề thi nằm trong chương trình THPT, chủ yếu là chương trình lớp 12.

Đề thi có sự phân hóa phù hợp bảo đảm khách quan để xét công nhận tốt nghiệp và cung cấp dữ liệu cho các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp sử dụng để tuyển sinh theo tinh thần tự chủ. Phổ điểm từng môn thi và phổ điểm các tổ hợp xét tuyển truyền thống được phân tích và thông tin công khai.

Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã ban hành Chỉ thị và các văn bản hướng dẫn; xây dựng kế hoạch tổ chức thi sát thực tế; thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh và phân công nhiệm vụ cho các thành viên bảo đảm rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm và thời gian thực hiện.

Ban Chỉ đạo các cấp đặc biệt quan tâm, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc. Trong đó, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản (TNCS) Hồ Chí Minh, Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam và tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ở các địa phương đã tích cực triển khai Chương trình “Tiếp sức mùa thi”, tham gia đảm bảo an ninh, an toàn và hỗ trợ thí sinh dự thi.

Các địa phương đều có các giải pháp hỗ trợ tối đa cho thí sinh trong các ngày thi, đặc biệt là thí sinh người đồng bào dân tộc, con gia đình có hoàn cảnh khó khăn, đảm bảo mọi thí sinh đều có thể tham dự Kỳ thi; đồng thời, huy động các nguồn lực nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho thí sinh tham gia Kỳ thi.

Công tác chấm thi được các địa phương thực hiện nghiêm túc, đảm bảo đúng quy chế và hướng dẫn của Bộ GD&ĐT. Một số vướng mắc về kỹ thuật trong quá trình chấm thi, nhất là chấm thi trắc nghiệm đã được Bộ GD&ĐT hướng dẫn và hỗ trợ xử lý kịp thời đảm bảo tiến độ và chất lượng chấm thi.

Theo kết quả ban đầu, tỷ lệ tốt nghiệp chung toàn quốc đạt 98,88%. Kết quả thi phản ánh khách quan kết quả học tập của các thí sinh và chất lượng dạy học ở các địa phương.

Trong quá trình coi thi, cá biệt còn một số thí sinh cố tình vi phạm quy chế sử dụng điện thoại trong phòng thi và một số giáo viên chưa thực hiện đúng, đủ quy trình, quy định khi coi thi; có 2 thí sinh tại 2 địa phương sử dụng điện thoại chụp đề thi gửi ra ngoài.

Ngay sau khi tiếp nhận thông tin, Bộ GD&ĐT đã đề nghị Bộ Công an (Cục An ninh chính trị nội bộ) xác minh làm rõ và chỉ đạo Hội đồng thi đình chỉ thi đối với 2 thí sinh trên.

Đây là hành vi vi phạm quy chế thi và đã được xử lý theo đúng quy định của Quy chế. Hiện, Cục An ninh chính trị nội bộ đang tiếp tục làm rõ những vấn đề khác có liên quan để xử lý theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, chưa phát hiện có thông tin giải đề được chuyển vào phòng thi nên sự việc nêu trên không ảnh hưởng đến kết quả tổ chức Kỳ thi.

Tiến Hiệp

Báo cáo tại Hội nghị, ông Vũ Minh Đức - Cục trưởng Cục Nhà giáo cho biết, tính đến hết năm học 2022 - 2023, tỷ lệ đạt chuẩn được đào tạo theo Luật Giáo dục 2019 của cấp Mầm non là 86,3%, cấp Tiểu học là 83,3%, THCS 90,3%, THPT 99,9%.

Năng lực sư phạm của phần lớn nhà giáo được nâng lên, bước đầu đáp ứng được yêu cầu cơ bản về đổi mới nội dung, phương pháp dạy học.

Tuy nhiên, việc thực hiện đào tạo nâng chuẩn ở các địa phương chưa đồng đều. Một số nơi tỷ lệ giáo viên đạt chuẩn trình độ đào tạo theo Luật Giáo dục 2019 còn thấp như cấp Mầm non ở vùng Đông Nam Bộ, cấp Tiểu học ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.

Chất lượng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục không đồng đều, đặc biệt là ở các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, còn khoảng cách lớn so với các vùng thuận lợi.

Ông Vũ Minh Đức - Cục trưởng Cục Nhà giáo phát biểu tại hội nghị.

Cuối năm học 2022-2023, cả nước tuyển dụng thêm được hơn 17.000 giáo viên công lập. Tuy nhiên, vẫn còn hơn 74.000 chỉ tiêu được giao cho các địa phương nhưng chưa tuyển dụng được.

Tình trạng thừa thiếu giáo viên vẫn còn chưa thực hiện triệt để, không tuyển dụng được hết biên chế được giao. Tỷ lệ giáo viên còn thấp, cơ cấu thiếu cân đối.

Nguyên nhân chủ yếu là do công tác quy hoạch, dự báo nhu cầu giáo viên chưa sát, không theo kịp thực tế, biến động dân số; Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 quy định Tiểu học tổ chức học 2 buổi/ngày; thêm một số môn học mới, thêm tiết học...

Việc tuyển dụng giáo viên phổ thông ở các địa phương còn bất cập, chưa kịp thời do thiếu nguồn tuyển (theo quy định chuẩn trình độ đào tạo tại Luật Giáo dục 2019); thiếu cơ chế thu hút và giữ giáo viên gắn bó với nghề, lương giáo viên mới được tuyển dụng thấp.

Bên cạnh đó, tại các địa phương thực hiện chủ trương tinh giản 10% biên chế trong các cơ quan hành chính, sự nghiệp còn triển khai một cách cơ học. Một số địa phương không tuyển dụng mới giáo viên để thực hiện chủ trương tinh giản 10% biên chế.

Phạm Tâm

Tại hội nghị, Vụ trưởng Vụ Cơ sở vật chất Phạm Hùng Anh báo cáo 2 nội dung: Công tác sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở giáo dục và chuẩn bị cơ sở vật chất, thiết bị dạy học năm học 2023-2024.

Về công tác sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở giáo dục: Các địa phương đã chủ động rà soát quy hoạch và phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục; sắp xếp lại các trường tiểu học, THCS có quy mô nhỏ theo hướng thành lập trường liên cấp, liên xã; từng bước đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học.

Về cơ bản mạng lưới các cơ sở giáo dục đã đáp ứng được nhu cầu học tập của người dân. Các địa phương đã có nhiều biện pháp và tạo các điều kiện để huy động tối đa trẻ em trong độ tuổi vào học tiểu học tại địa bàn, nhất là trẻ em có hoàn cảnh khó khăn và trẻ em khuyết tật được đi học và hoàn thành chương trình tiểu học.

Việc sắp xếp, sáp nhập trường lớp được các địa phương tích cực thực hiện, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương và nhu cầu đưa trẻ đến trường của nhân dân...

Một số khó khăn trong công tác này liên quan đến việc một số địa phương không có chương trình, đề án riêng để sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở giáo dục; sắp xếp, tổ chức lại cơ sở giáo dục dựa trên mục tiêu giảm số lượng đơn vị sự nghiệp công lập được chú trọng hơn các yếu tố liên quan đến duy trì, nâng cao chất lượng giáo dục.

Một số địa phương quy định số lượng cơ sở giáo dục trên địa bàn cấp xã, dẫn đến một số cơ sở quy mô quá lớn, tỷ lệ học sinh/lớp cao. Điều kiện, chất lượng giáo dục giữa vùng thuận lợi và vùng khó khăn, giữa trường chính và điểm trường còn có khoảng cách lớn. Một số địa phương sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở giáo dục theo cách “cơ học”...

Ông Phạm Hùng Anh, Vụ trưởng Vụ Cơ sở vật chất (Bộ GD&ĐT) báo cáo tại Hội nghị.

Về chuẩn bị cơ sở vật chất, thiết bị dạy học năm học 2023-2024: Các địa phương đã quan tâm tăng cường cơ sở vật chất theo hướng kiên cố hoá, chuẩn hoá và từng bước hiện đại, xóa bỏ các phòng học 3 ca, phòng học xuống cấp, phòng học tạm, phòng học nhờ, ưu tiên cho việc duy trì phổ cập giáo dục mầm non 5 tuổi.

Đầu tư tăng cường các hạng mục như phòng học, phòng chức năng, thiết bị dạy học cũng được địa phương ưu tiên. Sĩ số học sinh/lớp cơ bản được thực hiện theo quy định..

Đã triển khai nhiều giải pháp huy động các nguồn lực của xã hội nhằm phát triển giáo dục; thực hiện quy định về ưu đãi đất đai, chính sách ưu đãi về thuế, tín dụng hỗ trợ các cơ sở giáo dục ngoài công lập.

Bên cạnh đó, các cơ sở giáo dục đã tổ chức phong trào xây dựng thiết bị dạy học tự làm để bổ sung, cải tiến, sửa chữa nhằm phát huy hiệu quả sử dụng thiết bị dạy học đã được trang bị.

Các Sở GD&ĐT chỉ đạo các cơ quan quản lý giáo dục, các cơ sở giáo dục thực hiện nghiêm túc các văn bản hướng dẫn, quy định liên quan việc đầu tư, mua sắm và sử dụng cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi; xây dựng kế hoạch sử dụng thiết bị dạy học, đồ dùng, đồ chơi; tổ chức tập huấn cho cán bộ, giáo viên về khai thác sử dụng và bảo quản thiết bị dạy học, đồ dùng, đồ chơi.

Tuy nhiên, nội dung này vẫn có những khó khăn, hạn chế liên quan đến mạng lưới trường lớp, đất xây dựng trường; thiếu cơ sở vật chất; địa phương chưa quan tâm xây dựng tiêu chuẩn, định mức sử dụng diện tích chuyên dùng công trình sự nghiệp thuộc lĩnh vực giáo dục và đào tạo theo quy định; khó khăn trong bảo đảm thiết bị dạy học tối thiểu.

Nguồn vốn đầu tư hạn chế nên chưa dành nguồn ngân sách địa phương địa phương thỏa đáng để đầu tư tăng cường cơ sở vật chất trường học, mua sắm bổ sung thiết bị dạy học…

Hiếu Nguyễn

Tại hội nghị, ông Trần Thế Cương – Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội trao đổi: Hiện Thủ đô có quy mô trường lớp lớn với 2.845 trường học với hơn 2,3 triệu học sinh. Số trường học tiếp tục tăng dần qua từng năm, với trung bình 30-50 trường học phải xây mới mỗi năm.

Ông Trần Thế Cương – Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội.

Về chất lượng giáo dục, thống kê ban đầu, điểm tốt nghiệp THPT năm 2023 nâng 11 bậc từ vị trí thứ 27 (năm 2022) lên 16 (năm 2023) so với cả nước. Các vấn đề liên quan đến giáo dục mũi nhọn, Hà Nội luôn là một trong những đơn vị dẫn đầu của cả nước.

Ngành cũng quan tâm đến phát triển năng lực, phẩm chất chính trị, đạo đức cho học sinh. Năm nay, Hà Nội đã có hơn 100 học sinh vinh dự đứng vào hàng ngũ của Đảng Đảng Cộng sản Việt Nam.

Thành phố cũng quan tâm tổ chức nhiều sân chơi cho học sinh có điều kiện phát huy năng lực toàn diện như: nghệ thuật, văn hóa, thể dục, thể thao. Đặc biệt, liên quan đội ngũ nhà giáo, công tác tập huấn bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng theo khối lớp được thực hiện tích cực, hiệu quả.

Đồng thời phát triển ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý dạy học. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất giáo dục theo hướng kiên cố hoá. Thành phố cũng dành nguồn vốn lớn trong chương trình mục tiêu quốc gia để đầu tư xây dựng trường lớp.

Tại hội nghị, đại diện Sở GD&ĐT Hà Nội cũng nêu một số đề xuất, kiến nghị với Bộ liên quan đến đặc thù giáo dục của thành phố. Bao gồm bổ sung, sửa đổi quy chế tuyển sinh đầu cấp THCS, THPT; xem xét điều chỉnh Thông tư 13 liên quan đến công nhận trường chuẩn quốc gia với tiêu chí diện tích của các trường nội thành Hà Nội; vấn đề công nhận đạt kiểm định chất lượng tại thông tư 17, 18, 19; có cơ chế thống nhất quản lý các mô hình trường học trên địa bàn thành phố (vì hiện tại Hà Nội có nhiều mô hình trường trực thuộc Bộ GD&ĐT, trường trực thuộc nhiều bộ, trực thuộc trường Đại học, trực thuộc thành phố…)

Ông Trần Thế Cương cũng đề xuất Bộ tiếp tục có ý kiến với Bộ Nội vụ trình Chính phủ giao thêm biên chế cho Hà Nội, do địa bàn đang thiếu xấp xỉ 10 nghìn giáo viên các cấp học.

Hồ Lài

Phát biểu tại Hội nghị, ông Thái Văn Thành – Giám đốc Sở GD&ĐT Nghệ An chia sẻ, trong những năm qua ngành Giáo dục Nghệ An nhận được sự quan tâm, hỗ trợ của Bộ GD-ĐT. Ngoài ra, lãnh đạo địa phương đã có sự đồng hành, ưu tiên đầu tư giúp ngành giáo dục có những bước tiến phát triển tốt đẹp.

Ông Thái Văn Thành – Giám đốc Sở GD&ĐT Nghệ An.

Ngoài các cơ chế của Bộ, ngành, UBND tỉnh Nghệ An đã có kế hoạch ưu tiên phát triển đội ngũ nhà giáo, có cơ chế chính sách đầu tư bồi dưỡng riêng cho đội ngũ cán bộ giáo viên đứng lớp. Theo đó, Nghệ An có khoảng 2.400 giáo viên đứng lớp 1 được UBND tỉnh trích nguồn kinh phí để bồi dưỡng. Điều này đã tạo động lực, điều kiện cho GV yên tâm công tác, gắn bó với nghề.

Đối với tình trạng thừa thiếu giáo viên cục bộ, ngành Giáo dục Nghệ An đã tham mưu UBND tỉnh chủ động điều động phân công chuyển đổi giáo viên giữa các huyện có sự giám sát của Sở Nội vụ.

Đối với chương trình GDPT 2018, ngành Giáo dục Nghệ An đã phối hợp nhà in, các nghệ nhân, nhà nghiên cứu tổ chức biên soạn những đặc trưng của văn hóa xứ Nghệ đưa vào chương trình trên cơ sở phát huy những giá trị văn hóa dân tộc.

Nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, Nghệ An đã tham mưu UBND tỉnh tổ chức xây dựng một số mô hình giáo dục chất lượng cao đảm bảo từ đầu vào, quá trình đào tạo và đầu ra của học sinh. Qua một thời gian triển khai, các mô hình đã bước đầu đạt những kết quả tích cực. Trong đó, chất lượng môn ngoại ngữ được nâng cao thể hiện rõ trong kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT vừa qua với phổ điểm 5,4.

Nghệ An là địa phương địa bàn rộng, nhiều vùng sâu, vùng xa, số lượng học sinh đồng bào thiểu số đông gây khó khăn trong công tác rà soát và sắp xếp các điểm trường. Nhằm tháo “nút thắt”, UBND tỉnh đã tạo điều kiện cho ngành Giáo dục xây dựng mô hình trường bán trú kiểu mới, đưa các học sinh về điểm trường chính. Mô hình đã tạo điều kiện thuận lợi học tập cho học sinh vùng khó, kéo gần khoảng cách giáo dục giữa học sinh vùng miền.

Để tạo sự đột phá, thay đổi toàn diện, căn bản Chương trình GDPT 2018, Nghệ An cũng đẩy mạnh công tác chuyển đổi số trong quản lý.

“Chuyển đổi số giúp thay đổi cách quản trị, tăng cường giáo dục tự chủ cho nhà trường, giáo viên. Từ đó, tạo sự đột phá trong đổi mới toàn diện chương trình GDPT 2018”, Giám đốc Sở GD&ĐT Nghệ An nhấn mạnh.

Tại Hội nghị, đại diện ngành Giáo dục Nghệ An cũng kiến nghị trong thẩm quyền của Bộ GD&ĐT đối với những hoạt động đổi mới trong nhà trường cần có thông tư, quy chế cụ thể để Sở GD áp dụng hoặc tham mưu cho UBND tỉnh; có các đề án đầu tư cơ sở vật chất hỗ trợ các trường học vùng khó tại các địa phương...

Phương Hồ

Về công tác tỏ chức thi tốt nghiệp THPT năm 2023, với trách nhiệm Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023, Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng gửi lời cảm ơn tới lãnh đạo 63 tỉnh thành, các Giám đốc sở đã tham mưu, phối hợp, chỉ đạo thực hiện tốt Kỳ thi này.

Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng phát biểu.

Năm nay số văn bản chỉ đạo ít hơn, có 10 văn bản, trong đó có một công văn hỏa tốc cuối cùng vì sự cố ở 2 tỉnh.

Tuy nhiên, vấn đề đó được chia sẻ vì rủi ro luôn thường trực. Kinh nghiệm cho thấy cách xử lý kịp thời, khoa học, khách quan, công bằng đã đảm bảo quyền lợi với các thí sinh. Bên cạnh đó, Ban chỉ đạo cũng nhìn thẳng vấn đề, thông tin khách quan với các cơ quan truyền thông báo chí...

Về công tác truyền thông, cơ quan Bộ thực hiện ngày càng tốt hơn, nhưng với các cấp sở còn hạn chế, thụ động, không có bộ phận chuyên trách.

Trong thời gian tới, Bộ tăng cường truyền thông, đề nghị các thầy cô giúp cho Bộ về vấn đề xây dựng Luật Nhà giáo và những nội dung của Luật Nhà giáo cũng như vấn đề thừa thiếu giáo viên, ở các cấp mầm non, tiểu học…

Về vấn đề có nhiều ý kiến là tiêu chuẩn định mức chưa phù hợp, một số địa phương nêu về cơ chế đặc thù, sĩ số học sinh... Quan điểm của Bộ những vấn đề bất cập có tác động lớn, chưa thực sự phù hợp để khảo sát đánh giá Bộ sẽ điều chỉnh.

Tiếp Hiệp

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Ngô Thị Minh đánh giá, công tác thi đua khen thưởng là việc rất quan trọng của ngành Giáo dục. Theo thống kê, số hồ sơ trình khen thưởng giáo viên trong đổi mới sáng tạo trong quản lý, giảng dạy của khối GDTX rất ít.

Số lượng hồ sơ khối THPT do Sở GD&ĐT quản lý gửi lên khá nhiều, tuy nhiên số hồ sơ khối Mầm non, Tiểu học, THCS do cấp huyện quản lý gửi lên rất thấp. Hồ sơ xét Nhà giáo Nhân dân, Nhà giáo ưu tú thì số hồ sơ gửi xét duyệt của vùng Đồng bằng Sông Cửu Long vượt xa các khu vực khác.

Về vấn đề này, Thứ trưởng Ngô Thị Minh mong muốn các cấp, lãnh đạo các đơn vị giáo dục quan tâm hơn đến giáo viên trong công tác thi đua khen thưởng.

Thứ trưởng Ngô Thị Minh phát biểu tại Hội nghị.

Về giáo dục đạo đức lối sống, Thứ trưởng Ngô Thị Minh cho rằng vai trò của giáo viên chủ nhiệm, cán bộ phụ trách Đoàn, Đội rất quan trọng. Bên cạnh đó, học sinh cũng mong muốn sự gương mẫu của các thầy cô đứng trên bục giảng từ các cấp học.

Về an toàn trường học, vẫn còn tình trạng vi phạm an toàn giao thông, bạo lực học đường, tai nạn thương tích, đuối nước… Thứ trưởng mong muốn các lãnh đạo Sở GD&ĐT quan tâm hơn, trong quá trình thực hiện phải “vừa chống, vừa xây”.

Phạm Tâm

Phát biểu kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đã điểm lại sơ bộ kết quả đạt được của năm học 2022-2023; nhìn nhận các khó khăn, thách thức đặt ra và lưu ý những công việc quan trọng trong thời gian tới.

Thách thức được chia sẻ thẳng thắn là rất nhiều những thiếu thốn, mà theo cách nói của Bộ trưởng là “thiếu đủ thứ”, đặc biệt về cơ sở vật chất, con người. Những “cái thiếu” này càng rõ ràng, càng được cộng thêm trước yêu cầu đổi mới, khi triển khai đổi mới giáo dục phổ thông, giáo dục mầm non, giáo dục thường xuyên. Trong đó, Bộ trưởng có nhắc tới 1 thứ thiếu “thuộc về chúng ta”, đó là chưa bày tỏ, kiến nghị được hết; chưa thấy hết việc cần làm.

Bộ trưởng đồng thời nhắc đến thách thức khi dù niềm tin của xã hội với giáo dục đã được cải thiện, nhưng chưa đủ để chúng ta làm việc lớn hơn, có tính chất đột phá trong thời gian tới. Đó là sự đồng lòng, nhất trí, đồng thuận trong nội bộ ngành đã có, nhưng thể hiện ra với xã hội còn chưa cao. Đó là dù đã nỗ lực, nhưng sự vươn lên chính mình của từng nhà giáo, từng cơ sở giáo dục dường như còn chưa đủ…

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn phát biểu kết luận Hội nghị.

Về nhiệm vụ trong thời gian tới, Bộ trưởng cho biết: Năm học 2023-2024, chúng ta sẽ chuyển trạng thái từ thực hiện trách nhiệm giải trình sang thúc đẩy phát triển bằng hoàn thiện thể chế và tạo bước tiến lớn về thể chế và chính sách. Trong đó, căn cứ chính trị là toàn ngành đang triển khai tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 29 và chuẩn bị cho Nghị quyết mới thay thế, ít nhất cho 10 - 15 năm và xa hơn nữa. Một năm hoàn thiện thể chế còn là vì chúng ta sẽ xây dựng Luật Nhà giáo; sửa đổi, bổ sung một số văn bản quy phạm pháp luật quan trọng liên quan đến ngành Giáo dục…

Năm học mới 2023-2024 - năm học mang tính chất bứt phá trong thực hiện Chương trình GDPT 2018 - Bộ trưởng yêu cầu cần dồn lực để vượt qua những khó khăn, từ đó đi tới đích một cách tốt đẹp; yêu cầu đổi mới theo chiều sâu, ở từng môn học, ở phương pháp dạy - học và kiểm tra đánh giá...

Cùng với đó, quan tâm triển khai mạnh mẽ xây dựng văn hóa học đường; phòng chống bạo lực học đường; làm tốt công tác phân luồng, hướng nghiệp, làm sao trên tinh thần tự nguyện, không gây bức xúc trong xã hội…

Với Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024, nhìn chung sẽ ổn định, tuy nhiên cũng tính toán để là bước đệm, dự lệnh cho những thay đổi trong Kỳ thi từ năm 2025.

Công việc trước năm học mới, Bộ trưởng lưu ý chuẩn bị cả về tâm thế, tư tưởng, điều kiện về mọi mặt, như cơ sở vật chất, đội ngũ, sách giáo khoa, học liệu; hoàn tất tập huấn giáo viên…

Năm học 2023-2024, ngành Giáo dục cũng triển khai thử nghiệm Chương trình giáo dục mầm non mới, Bộ trưởng yêu cầu cần vận dụng kinh nghiệm tích lũy được từ đổi mới giáo dục phổ thông để chủ động chuẩn bị, thử nghiệm chu đáo trước khi triển khai.

Hiếu Nguyễn