Dù còn nhỏ tuổi, các em phải đứng trước hai ngã rẽ: Khai giảng tại nước ngoài hay trở lại học tập tại quê hương đang bị tàn phá bởi chiến tranh.
Hệ thống trường học ở Ba Lan, Cộng hòa Séc... đang chuẩn bị nhiều phương án chào đón hàng trăm học sinh đến từ Ukraine.
Tại Trường Tadeusz Gajcy, thủ đô Warsaw, Ba Lan, học sinh tị nạn Ukraine trong những bộ đồng phục truyền thống, cầm theo lá cờ của Ukranie xếp hàng cùng bạn bè Ba Lan cùng bước vào lớp học mới.
Chị Jaryna Jasny, 42 tuổi, phụ huynh người Ukraine có con theo học tại Trường Tadeusz Gajcy, nhận định an toàn là yếu tố tiên quyết để gia đình chị chọn ở lại Ba Lan và đăng ký cho con vào trường học địa phương. Bởi vì tại quê nhà Kyiv, Ukraine, cuộc xung đột vẫn đang diễn ra và xác suất ảnh hưởng đến các trường học là rất lớn.
“Gia đình tôi sẽ tiếp tục đánh giá mức độ tình hình và đưa ra quyết định vào tháng 11 tới. Nhưng hiện tại, tình hình ở Ukranie không cho phép chúng tôi trở về. Việc đăng ký cho con học tại Ba Lan là quyết định kịp thời và phù hợp nhất hiện nay”, chị Jaryna cho biết.
Theo số liệu của Cao ủy Liên Hợp Quốc về Người tị nạn, 7 triệu người dân Ukraine đã di cư sang nước ngoài kể từ sau xung đột giữa Nga và Ukraine diễn ra vào tháng 2/2022. Gần 4 triệu người hiện đang sinh sống tại châu Âu, trong đó Ba Lan tiếp nhận nhiều người tị nạn Ukraine nhất (1,3 triệu người).
Khi năm học mới bắt đầu, chuẩn bị cho học sinh tị nạn người Ukraine là một trong những nhiệm vụ quan trọng của ngành Giáo dục các nước châu Âu, đặc biệt là Ba Lan.
Hiệu trưởng Trường Tadeusz Gajcy, Wieslawa Dziklinska, cho biết năm học 2022 – 2023, học sinh Ukraine chiếm gần một nửa số học sinh nhà trường. Việc giúp các em hòa nhập với môi trường mới là thách thức không nhỏ.
Bà Wieslawa chia sẻ: “Trải qua xung đột nên những học sinh này thiếu cảm giác an toàn. Chuông báo động tại trường cũng gợi lại ký ức chiến tranh. Chúng tôi mất 3 tuần để dạy các em cách sơ tán khỏi trường học một cách an toàn khi xảy ra tình huống bất thường như hỏa hoạn... thay vì lo lắng đó là một cuộc tập kích”.
Tương tự, Cộng hòa Séc đang tăng cường giúp đỡ học sinh Ukraine hòa nhập với môi trường mới. Bộ trưởng Giáo dục Séc, Vladimir Balas, chia sẻ: “Một trong những khó khăn lớn nhất là với học sinh trung học. Ở Ukraine, các em học hệ 11 năm nhưng ở Séc, giáo dục phổ thông kéo dài 12 năm”.
Giáo viên phải linh hoạt điều chỉnh nội dung bài học, dành nhiều sự quan tâm cho học sinh tị nạn nhằm đảm bảo các em có thể tiếp cận kiến thức như bạn bè người Séc.
Tuy nhiên, một bộ phận học sinh tị nạn đã trở lại Ukraine, theo học những ngôi trường địa phương được xây dựng lại từ đống đổ nát. Nhiều trường học đang tăng cường dựng hầm trú bom, sửa chữa cơ sở vật chất để học sinh có thể trở lại học tập trong thời gian sớm nhất.
Em Alla Andrushchenko, 8 tuổi, người Ukraine trở về từ Ba Lan, bày tỏ: “Đối với cháu, không có gì tốt hơn là ở nhà”.
