Dù dạy học trực tuyến hay trực tiếp thì cách truyền cảm hứng để thu hút người học, ở bất cứ bậc học nào, vẫn là cảm xúc chân thành từ người dạy.
Vui học online
Buổi học trực tuyến, tiết ôn tập lại kiến thức Toán lớp 3 của cô Phan Hoàng Oanh, giáo viên Trường Tiểu học Võ Thị Sáu, quận Hải Châu, TP Đà Nẵng qua ứng dụng Zoom rất sôi động. Học sinh tích cực tham gia vào trò chơi khiến giờ học trở nên nhẹ nhàng và dễ nhớ.
Những âm thanh rộn rã thúc giục của trò chơi vang lên liên tục từ chiếc loa nhỏ xíu của điện thoại, máy tính khiến học sinh có cảm giác mình đang ở trong lớp học thật sự, đang “chạy đua” tìm ra kết quả xem bạn nào nhanh nhất. Cô Hoàng Oanh cho biết: Giáo viên thiết kế xong câu hỏi sẽ gửi link để học sinh làm trực tiếp, cho ra kết quả ngay. Cách làm này giúp các em dễ thao tác hơn phải nhập mã code.
“Học qua Zoom em thấy có nhiều trò chơi, các bạn vui hơn ở trên lớp. Bạn nào chậm chân hoặc không tập trung là tụt hạng ngay. Bài tập cô giao có nhiều hình vẽ vui mắt”, là chia sẻ của em Trần Thục Khánh Huyền, học sinh lớp 3/3 Trường Tiểu học Võ Thị Sáu quận Hải Châu, TP Đà Nẵng.
Mùa hè 2021, từ các lớp ôn tập trực tuyến miễn phí cho học sinh, nhiều giáo viên Trường Tiểu học Võ Thị Sáu đã thử nghiệm một hình thức tổ chức dạy học trực tuyến với mục tiêu xóa khái niệm thời gian và không gian cách trở vì địa lý. Thầy Nguyễn Thái Phong – Hiệu trưởng nhà trường - chia sẻ:
“Các giáo viên đã vận dụng linh hoạt công nghệ thông tin (CNTT) vào dạy học. Từ việc sử dụng một vài phần mềm đơn giản và quen thuộc, khai thác có chọn lọc kho dữ liệu khổng lồ được cung cấp miễn phí trên Google, giáo viên đã biến buổi học buồn tẻ thành trò chơi đố vui sôi động và cuốn hút.
Những bài ôn tập gần như không sử dụng dữ liệu có sẵn trong SGK khiến học sinh buộc phải vận dụng kiến thức nền để xử lý và tìm ra kết quả đúng. Những bài tập vận dụng được thực hiện dưới dạng mô phỏng thực tế thông qua hình họa, biểu đồ, sơ đồ…”.
Giờ học bắt đầu từ 3 giờ chiều nhưng từ 2 giờ, học sinh đã đăng nhập vào lớp để… trò chuyện với thầy cô.
Trường THCS Tây Sơn (quận Hải Châu, TP Đà Nẵng) trước khi vào năm học 2020 – 2021 đã tập huấn cho giáo viên sử dụng các ứng dụng như Kahoot, Wordwall… giáo viên có thể sử dụng các công cụ này để thiết kế trò chơi, kiến thức được lồng ghép ngay trong câu đố, học sinh thao tác cũng đơn giản.
Đặc biệt, các trò chơi có tính cạnh tranh thể hiện qua vị trí xếp hạng của người chơi nên các em rất hứng thú. Trường THCS Tây Sơn còn có tổ hỗ trợ giáo viên dạy – học trực tuyến gồm những giáo viên trẻ giỏi CNTT giúp các đồng nghiệp khác sử dụng thành thạo công cụ giảng dạy để chất lượng dạy – học được đồng đều.
Thầy Phan Quốc Duy – Tổ trưởng Tổ Toán, Trường THPT Trần Phú (Đà Nẵng) - chia sẻ: Với dạy học trực tuyến, nếu giáo viên biết tận dụng sức mạnh công nghệ sẽ giúp giờ học môn Toán, thường được xem là khô khan trở nên hấp dẫn.
Các phần mềm vẽ đồ thị (Sketpad, geogebra, demos…), tạo trò chơi trực tuyến có thể tìm trên trang wordwall.net, trình chiếu PowerPoint, công cụ tạo bài kiểm tra trực tuyến (Microsoft Forms, Google Forms…)… làm tăng tính tương tác giữa giáo viên – học sinh và học sinh – học sinh trong một tiết học.
Tuy vậy, cũng không nên quá lạm dụng công nghệ dễ làm học sinh mất tập trung vào bài học. Giáo viên có thể kết hợp trình chiếu các slide, chia sẻ màn hình/cửa sổ, ghi bảng đen giảng dạy trực tiếp để tiết học thêm hấp dẫn, bài giảng lôi cuốn.
Dự án học tập
TS Đặng Đức Long - Trưởng phòng Khoa học và Hợp tác quốc tế, Viện Nghiên cứu & Đào tạo Việt – Anh, ĐH Đà Nẵng, nhận xét: Dạy – học qua Internet, dù là với phương tiện máy tính hiện đại nhất thì khoảng cách giữa thầy cô với học sinh vẫn khác xa trên lớp. Môi trường sư phạm thay đổi, kỷ luật lớp học, sự tập trung của học sinh đều khác. Thầy cô muốn giảng dạy như trên lớp học bình thường là việc làm không thể.
Theo kinh nghiệm của thầy Phan Quốc Duy, giáo viên có thể chia nhỏ phòng. Nền tảng Microsoft Teams có hỗ trợ chia nhóm, Google Meet cũng có add-in tương tự. “Cần tăng tính tương tác và cảm hứng cho học sinh thông qua các hoạt động nhỏ như trò chơi khởi động, thiết kế bài giảng sao cho đa dạng hoạt động học tập, kết hợp các hình thức học tập như giao nhiệm vụ nhóm, dự án học tập, sản phẩm học tập…”.
Sau khi học xong đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh (trích Thượng kinh kí sự - Lê Hữu Trác), cô Hà Hoài Phương - Tổ trưởng Tổ Văn, Trường THPT chuyên Hùng Vương (Gia Lai) ra một bài tập nhỏ cho học sinh viết một đoạn văn/bài văn ngắn dưới dạng nhật kí hoặc hồi kí kể về người hay vật/sự việc/sự kiện đáng nhớ trong đời.
“Tôi mong chờ những tiếng nói cất lên tự đáy lòng, những tiếng nói không theo khuôn mẫu nào cả, không sáo rỗng, công thức... Đây cũng là cách để nuôi dưỡng tâm hồn và phát triển năng lực tư duy, nhận thức, năng lực ngôn ngữ cho học sinh. Sản phẩm các em nộp về khá đa dạng, nhiều bài viết mình đọc muốn khóc vì cảm xúc chân thật, tự nhiên”, cô Phương chia sẻ.
Cô Lâm Hương Giang – giáo viên Ngoại ngữ, Trường THCS Trưng Vương (quận Hải Châu, TP Đà Nẵng) dự định xây dựng các dự án học tập để rèn các kỹ năng cho học sinh. Theo đó, học sinh sẽ được hướng dẫn dùng nền tảng thảo luận bằng video Flipgrid –tự quay bài nói cá nhân, gửi lên nhóm cho cô và các bạn chấm điểm; làm bộ thẻ nhớ Flashcard, làm phim đơn giản…