Điều này mở ra cơ hội nhưng cũng chất chứa áp lực.
Không nghỉ hè
Năm nay, Phạm Thị Thiên Nhi - sinh viên năm 3 ngành Lưu trữ học - Quản trị văn phòng, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia TPHCM) đăng ký học hè để cải thiện điểm. “Một số môn học kỳ trước học xong em thấy điểm chưa như mong muốn nên tranh thủ hè để học lại, đỡ bị kéo điểm trung bình xuống… và cũng để nhẹ gánh hơn cho các học kỳ sau”, Nhi chia sẻ.
Không riêng Nhi, nhiều sinh viên chọn học hè để duy trì phong độ học tập, không bị gián đoạn giữa hai học kỳ. Một số khác tìm kiếm cơ hội rút ngắn thời gian ra trường hoặc giảm áp lực dồn vào kỳ chính. Những lý do ấy tạo nên xu hướng “học không nghỉ” trong giới trẻ.
Tuy nhiên, đi kèm lợi ích là thách thức. Học kỳ hè thường có thời lượng rút gọn, lịch học dày, đòi hỏi sinh viên phải duy trì cường độ học tập cao trong thời gian ngắn. Thiên Nhi cho biết, thuận lợi là lớp ít người hơn, không bị kéo dài “lê thê” như kỳ chính, chỉ gói gọn trong 1 tháng hoặc hơn. Đổi lại, tiến độ học khá nhanh nên hơi áp lực nếu không sắp xếp thời gian tốt.
Đó là lý do nhiều sinh viên chọn cách nghỉ ngơi linh hoạt như nghỉ trong ngày, hoặc xen kẽ giữa các buổi học. Chiến thuật ấy tuy không có mùa Hè trọn vẹn nhưng là giải pháp tình thế để không quá tải. “Hơi tiếc vì không được đi chơi xa hay làm thêm như các bạn. Nhưng em chọn cách nghỉ ngơi xen kẽ trong ngày; cố gắng ngủ đủ, ăn uống tử tế để không bị kiệt sức trong lúc học”, Thiên Nhi chia sẻ thêm.
Cùng xu hướng tranh thủ học hè, Nguyễn Thị Huyền Trang (sinh viên năm nhất, Trường Cao đẳng Phát thanh - Truyền hình II, TPHCM) và 3 bạn cùng lớp theo đuổi mục tiêu tích lũy trải nghiệm nghề nghiệp. Nhóm sinh viên đăng ký học phần “Thực tế doanh nghiệp” vào mùa Hè ở một đơn vị sự nghiệp tại TPHCM - lựa chọn giúp em vừa học vừa thử môi trường làm việc tương lai.
“Em muốn tích lũy thêm kinh nghiệm thực tiễn và giúp mình hiểu rõ hơn môi trường làm việc, rèn luyện kỹ năng thực tế, định hướng chuẩn con đường nghề nghiệp sau này. Đồng thời, đảm bảo tiến độ tốt nghiệp đúng thời hạn”, nữ sinh cho biết.
So với học kỳ chính, Trang nhận thấy học kỳ hè có thể chủ động hơn. Lịch trình ít môn, thời khóa biểu linh hoạt giúp em sắp xếp thời gian hiệu quả. “Em chủ yếu thực tập vài buổi trong tuần và dành thời gian còn lại nghỉ ngơi, tự học hoặc giải trí nghe nhạc, đọc sách”, Trang nói thêm.

Cần mục tiêu rõ ràng
Theo ThS Trương Quang Trị - Phó Trưởng phòng Công tác sinh viên, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, việc nhiều sinh viên đăng ký học kỳ hè hiện nay cho thấy sự thay đổi trong cách tiếp cận học tập. “Đây là tín hiệu tích cực, thể hiện tinh thần chủ động, nghiêm túc của sinh viên trong quản lý lộ trình học tập”, ông Trị nói.
ThS Trị chỉ ra lợi ích học hè như, rút ngắn thời gian tốt nghiệp, giảm áp lực học kỳ chính đến cơ hội cải thiện điểm số và duy trì động lực học. Tuy nhiên, học kỳ hè cũng đòi hỏi cường độ học cao, dễ quá tải và thiếu trải nghiệm mùa Hè đúng nghĩa.
“Nếu không cân bằng thời gian nghỉ ngơi và học tập, sinh viên dễ rơi vào trạng thái quá tải, vì hè vốn là thời gian để tái tạo năng lượng. Không chỉ vậy, học kỳ hè thường rút ngắn thời lượng môn học, tốc độ truyền đạt nhanh, yêu cầu sinh viên phải có tinh thần tự học cao để theo kịp. Nếu không xác định mục tiêu rõ ràng, dễ rơi vào tình trạng chạy theo tiến độ mà thiếu hiệu quả”, ThS Trị cho biết thêm.
Đồng quan điểm về xu hướng học hè ngày càng phổ biến, ThS Trần Nam - Trưởng phòng Công tác sinh viên, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia TPHCM) cho rằng, nhiều trường đại học đang tổ chức đào tạo 3 - 4 học kỳ, khác với truyền thống 2 học kỳ như trước. Cùng đó, một số sinh viên muốn rút ngắn chương trình đào tạo để gia nhập thị trường lao động cũng là nguyên nhân giúp xu hướng này trở nên mạnh mẽ hơn.
“Nhiều quan điểm khác nhau về học kỳ hè nhưng tôi cho rằng, sinh viên cần thời gian nghỉ hè để tái tạo sức khỏe, kết nối với gia đình, đi làm hay học kỹ năng còn thiếu. Đi làm thêm hay tham gia các hoạt động kỹ năng trong hè cũng là hình thức học tập, rèn luyện hiệu quả. Nhưng quan trọng, sinh viên cần lựa chọn, cân nhắc kỹ để phù hợp nhất với đặc điểm bản thân”, ThS Nam gửi lời khuyên.
Từ góc độ quản lý đào tạo, ThS Trương Quang Trị cho rằng, nhà trường đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ giúp sinh viên cân bằng giữa học tập và nghỉ ngơi. Trước hết, các học phần hè được tổ chức theo hình thức đăng ký tự nguyện, cho phép sinh viên chủ động lựa chọn những môn học thực sự cần thiết, tránh tình trạng học dàn trải hoặc quá tải.
Cùng đó, các đơn vị hỗ trợ sinh viên như Phòng Công tác sinh viên, cố vấn học tập và Phòng tham vấn tâm lý vẫn duy trì hoạt động xuyên hè. Sinh viên có thể tìm đến để được tư vấn về quản lý thời gian, giải tỏa áp lực học tập hoặc định hướng phù hợp với mục tiêu cá nhân.
Nhiều hoạt động ngoại khóa như chiến dịch tình nguyện mùa Hè, hội thao, các chương trình giao lưu hoặc lớp kỹ năng mềm ngắn hạn cũng được tổ chức để sinh viên có thêm cơ hội phát triển toàn diện. Nhờ đó, học kỳ hè không chỉ là khoảng thời gian học tập, mà còn trở thành dịp rèn luyện, kết nối và hoàn thiện bản thân.
“Sinh viên nên xác định rõ mục tiêu trong học kỳ hè để rút ngắn thời gian học, cải thiện điểm số, học thêm kỹ năng mới. Học thêm tốt, nhưng quan trọng hơn phải học đúng lúc, đúng cách và giữ được sức khỏe để học lâu dài. Cần lập thời gian biểu hợp lý, xen kẽ giữa học tập và nghỉ ngơi. Nên ưu tiên các môn mình thực sự cần, thay vì cố gắng học nhiều môn cùng lúc trong hè”, ThS Trị gửi lời khuyên tới sinh viên.
ThS Phạm Thái Sơn - Giám đốc Trung tâm Tuyển sinh và Truyền thông, Trường ĐH Công Thương TPHCM cho biết, thời gian học kỳ 3 (học kỳ hè) khá hạn hẹp, thông thường chỉ kéo dài 8 tuần, trong khi một học kỳ chính là 15 tuần. Điều này đặt ra không ít thách thức cho nhà trường, sinh viên.
Về phía người học, ThS Sơn đặc biệt lưu ý: Thời gian học kỳ hè chỉ bằng nửa học kỳ chính nên thời khóa biểu các học phần sẽ tăng mật độ theo tuần. Sinh viên phải tập trung học tập mới kỳ vọng đạt điểm cao. Điều này đồng nghĩa, các em phải nỗ lực gấp đôi, quản lý thời gian hiệu quả và chủ động tiếp thu kiến thức để theo kịp tiến độ, đạt được kết quả mong muốn.