Tăng chính sách hỗ trợ cho dân
Theo đó, Quyết định mới có nhiều thay đổi về khung giá hỗ trợ hàng tháng cho hộ gia đình, cá nhân thuộc diện phải di dời khẩn cấp khỏi chung cư hư hỏng nặng, có nguy cơ sụp đổ cao mà chưa có quỹ nhà ở tạm cư, tái định cư để bố trí trong thời gian ở tạm. Mức hỗ trợ chi phí tạm cư, mức hỗ trợ chi phí thuê nhà ở tạm cư được áp dụng theo khu vực (4 khu vực) nơi có vị trí nhà ở, đất ở bị thu hồi.
Cụ thể, khu vực 1 gồm Quận 1, Quận 3, Quận 5. Đối với hộ có từ 4 nhân khẩu trở xuống: 8 triệu đồng/hộ/tháng. Đối với hộ có từ 5 nhân khẩu trở lên 2 triệu đồng/người/tháng, nhưng tổng mức hỗ trợ không quá 24 triệu đồng/hộ/tháng.
Khu vực 2 gồm Quận 4, Quận 6, Quận 10, Quận 11, quận Bình Thạnh, quận Phú Nhuận, quận Tân Bình, và quận Gò Vấp. Đối với hộ có từ 4 nhân khẩu trở xuống: 7 triệu đồng/hộ/tháng. Đối với hộ có từ 5 nhân khẩu trở lên: 1,750 triệu đồng/người/tháng, nhưng tổng mức hỗ trợ không quá 21 triệu đồng/hộ/tháng.
Khu vực 3 gồm Quận 2, Quận 7, Quận 8, Quận 9, Quận 12, quận Thủ Đức, quận Bình Tân, quận Tân Phú. Đối với hộ có từ 4 nhân khẩu trở xuống: 6 triệu đồng/hộ/tháng. Đối với hộ có từ 5 nhân khẩu trở lên: 1,5 triệu đồng/người/tháng, nhưng tổng mức hỗ trợ không quá 18 triệu đồng/hộ/tháng.
Khu vực 4 gồm huyện Bình Chánh, huyện Củ Chi, huyện Hóc Môn, huyện Cần Giờ và huyện Nhà Bè. Đối với hộ có từ 4 nhân khẩu trở xuống: 5 triệu đồng/hộ/tháng. Đối với hộ có từ 5 nhân khẩu trở lên: 1,250 triệu đồng/người/tháng, nhưng tổng mức hỗ trợ không quá 15 triệu đồng/hộ/tháng.
Quyết định có hiệu lực từ ngày 20/4/2020. Các trường hợp đã chi trả hỗ trợ chi phí thuê nhà ở tạm cư trước ngày này thì vẫn tiếp tục thực hiện theo Công văn số 1921/UBND-ĐTMT ngày 2/5/2012 của UBND TPHCM. Đến đợt chi trả kế tiếp (nếu có), thì được áp dụng thực hiện theo quy định mới này.
Quyết định của UBND TPHCM cũng tiếp tục đưa các trường hợp bị thu hồi đất ở trong khu vực bị ô nhiễm môi trường có nguy cơ đe dọa tính mạng, đất ở có nguy cơ sạt lở, sụt lún, bị ảnh hưởng bởi hiện tượng thiên tai không có quỹ nhà tạm cư và chưa có quỹ nhà tái định cư để bố trí vào diện được hưởng chính sách hỗ trợ.
Cần sớm tái định cư
Trong năm 2020, Sở Xây dựng TPHCM có kế hoạch khởi công xây mới 10 chung cư xuống cấp; di dời hơn 500 hộ dân ở 9 chung cư cấp nguy hiểm. Ngoài ra, 12 chung cư cấp nguy hiểm cũng sẽ hoàn tất công tác tháo dỡ.
Theo Sở Xây dựng TPHCM cho biết, Luật Đất đai 2013 và Nghị định 47/2014 của Chính phủ quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Theo đó, yêu cầu phải chuẩn bị đầu tư xây dựng và hoàn thành quỹ nhà, đất phục vụ tái định cư trước khi thu hồi đất để người dân được bồi thường lựa chọn giữa nhận tiền để tự lo nơi ở mới hoặc nhận nhà tái định cư.
Tuy nhiên, hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đã được tiếp cận theo cơ chế thị trường, ít nhiều đã gây khó khăn, chậm trễ trong công tác bồi thường, di dời vì phải đối thoại với dân.
Ông Nguyễn Thanh Phương - cư dân tại chung cư 119B Tân Hòa Đông, Quận 6 phản ánh, gia đình ông buộc phải di dời vì chung cư cũ có nguy cơ đổ sập. Hiện gia đình ông được bố trí ở tạm tại chung cư CT3, khu tái định cư 243 Tân Hòa Đông, Quận 6 nên cuộc sống cũng khá ổn. Vấn đề ông quan tâm nhất lúc này không phải là chỗ ở, mà là mức giá bồi thường. Quy đổi từ chung cư cũ sang chung cư mới thế nào?
Để giải quyết “nút thắt” đang khiến ngân sách TP “gánh” một khoản chi phí không nhỏ, khi hỗ trợ tiền thuê nhà hàng tháng cho các hộ dân bị buộc giải tỏa chưa có chỗ tái định cư, hoặc tái định cư rồi nhưng hệ số chênh lệch giá đất giữa chỗ ở cũ và chỗ ở mới cần có khung định giá, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 27/NQ-CP (ngày 9/3/2020) cho phép UBND TPHCM áp dụng thí điểm cơ chế, quy trình đặc thù. Cơ chế này nhằm rút ngắn thời gian thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và bàn giao mặt bằng dự án có thu hồi đất trên địa bàn TP.
Theo đó, TPHCM sẽ được chủ động ban hành hệ số điều chỉnh giá đất vào đầu kỳ hàng năm (tạm gọi là hệ số K), để lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, cũng như lấy ý kiến người dân có đất thu hồi. UBND TPHCM sẽ quyết định giá đất cụ thể của loại đất thu hồi, tại thời điểm Nhà nước quyết định thu hồi đất theo quy định tại Khoản 2 Điều 74 của Luật Đất đai 2013.
Ông Võ Văn Hoan - Phó chủ tịch UBND TPHCM cho biết, Nghị quyết số 27/NQ-CP sẽ giúp TPHCM chủ động hơn trong việc xây dựng, thực hiện các giải pháp bố trí chỗ ở cho người dân thuộc diện tái định cư. Quan trọng hơn là tháo được các “nút thắt” lâu nay (sự thiếu đồng thuận trong việc di dời; chủ đầu tư và dân mất nhiều thời gian thỏa thuận bồi thường, thủ tục hành chính kéo dài…) khiến cho công tác bồi thường, tái định cư người có nhà đất bị thu hồi chậm trễ, ảnh hưởng đến đời sống.
“Mọi chính sách giải tỏa, bồi thường, tái định cư mà TPHCM đang triển khai đều hướng đến mục tiêu cuối cùng: Bảo đảm nơi ở mới cho dân phải tốt hơn nơi ở cũ. Do đó, dù còn nhiều khó khăn nhưng quan điểm của TP là phải hỗ trợ người dân trong diện giải tỏa an cư, tạo lập cuộc sống mới một cách tốt nhất” – ông Võ Văn Hoan chia sẻ.