Vết đen tại dự án trăm tỉ
Mong muốn có một nhà máy sản xuất phân bón cao cấp, Cty cổ phần DAP số 2 - Vinachem thuộc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam làm chủ đầu tư xây dựng dự án Nhà máy sản xuất phân bón cao cấp DAP số 2, vị trí tại Khu công nghiệp Tằng Loỏng (huyện Bảo Thắng, Lào Cai).
Nhưng quá trình xây dựng dự án này đã bộc lộ nhiều dấu hiệu sai phạm. Tìm hiểu của Giáo dục và Thời đại cho thấy, Thanh tra Bộ Xây dựng đã vào cuộc thanh tra dự án này và chỉ ra sai phạm.
Tại kết luận thanh tra số 40/KL-TTr của Thanh tra Bộ Xây dựng nêu rõ việc điều chỉnh dự án đầu tư xây dựng công trình còn sai sót, làm tăng tổng mức đầu tư gần 79,9 tỉ đồng. Công tác đàm phán, ký kết hợp đồng với gói thầu EPC còn một số tồn tại dẫn đến giá một số hạng mục công trình và vật tư, thiết bị trong biểu giá hợp đồng cao hơn so với giá dự thầu làm tăng giá trị hợp đồng hơn 145,2 tỉ đồng và hơn 2,5 triệu USD.
Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng nhà máy DAP số 2 sử dụng chi phí quản lý dự án vượt hơn 25,7 tỉ đồng.
Công tác nghiệm thu, thanh toán vượt hơn 1,2 triệu USD tiền thuế giá trị gia tăng mua hàng nhập khẩu tại gói thầu EPC; Tính không đúng tỉ trọng thanh toán của các thành phần chi phí: Thiết kế/Kỹ thuật/bản quyền, mua sắm, xây dựng dẫn đến thanh toán vượt gần 47.000 USD. Nghiệm thu, thanh toán thừa khối lượng quét nhựa đường chống thấm, thanh toán sai giá ghi thuộc hạng mục đường sắt làm sai tăng hơn 235 triệu đồng.
Với những sai phạm nêu trên, Thanh tra Bộ Xây dựng yêu cầu Vinachem chỉ đạo, làm rõ trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân đã để xảy ra những tồn tại, sai sót tại dự án thanh tra.
Thanh tra Bộ Xây dựng cũng yêu cầu chủ đầu tư Dự án xây dựng nhà máy sản xuất phân bón cao cấp DAP số 2 điều chỉnh giảm tổng mức đầu tư với giá trị hơn 79,8 tỉ đồng do sai sót khi lập, phê duyệt điều chỉnh dự án và các số liệu tài chính khác là gần 26 tỉ đồng cùng hơn 1,3 triệu USD sai sót do nghiệm thu, thanh toán.
Giảm trừ khi thanh, quyết toán số tiền hơn 217 triệu đồng và hơn 1,3 triệu USD, thu hồi về tài khoản chủ đầu tư số tiền hơn 25,7 tỉ đồng. Yêu cầu Vinachem là cổ đông chính của Công ty CP DAP số 2 làm rõ khoản tăng do đàm phán, ký kết hợp đồng tại gói thầu EPC là hơn 145,2 tỉ đồng và hơn 2,5 triệu USD.
Đầu tư khủng… sản lượng èo uột, lỗ chồng lỗ
Nửa cuối năm 2016, khi tiến hành kiểm toán hoạt động xây dựng và quản lý, sử dụng vốn đầu tư dự án này, Kiểm toán Nhà nước cũng tiếp tục chỉ ra những sai phạm nghiêm trọng.
Đó là việc từ khi Nhà máy đi vào sản xuất thương mại từ tháng 7/2015 đến thời điểm 30/6/2016 sản lượng sản xuất không đạt được mục tiêu của Dự án được duyệt.
Cụ thể, từ 01/7/2015 – 31/12/2015 công suất trung bình chạy máy chỉ đạt 65,2%, sản lượng sản xuất 107.571 tấn DAP; từ 01/01/2016 – 30/6/2016 công suất trung bình chạy máy giảm xuống còn 43,5%, sản lượng sản xuất 71.758 tấn DAP. Hiệu quả sản xuất kinh doanh thua lỗ, cụ thể, năm 2015 lỗ trên 154,5 tỷ đồng, 6 tháng đầu năm 2016, lỗ trên 281 tỷ đồng.
Với những sai phạm được chỉ ra, trong Báo cáo kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị Công ty Cổ phần DAP số 2 – Vinachem điều chỉnh số kế toán, báo cáo tài chính, báo cáo quyết toán dự án theo ý kiến kết luận của Kiểm toán Nhà nước.
Giảm thanh toán khi quyết toán trên 34,5 tỷ đồng; Xử lý khác trên 795 tỷ đồng, trong đó, chưa đủ điều kiện thanh toán trên 761,6 tỷ đồng, loại khỏi chi phí đầu tư Dự án trên 41,2 tỷ đồng… Thực hiện nghĩa vụ ngân sách Nhà nước: Nộp thuế nhà thầu nước ngoài tổng số tiền trên 1,2 nghìn USD.
Chủ đầu tư điều chỉnh lại tổng mức đầu tư Dự án, trong đó giảm 144,1 tỷ đồng. Thực hiện theo Kết luận của Thanh tra Bộ Xây dựng số tiền trên 45,5 tỷ đồng.