Nhân vật chính của cuốn tiểu thuyết, cô tiểu thư Hania hiện lên với vẻ đẹp trong sáng, mong manh và thánh thiện hệt như một thiên thần. Và chàng công tử Henryk đã bị mê hoặc bởi sự thuần khiết của gương mặt tròn bầu bĩnh và làn môi tươi hồng như cánh hoa đó.
Khi được bế Hania đang ngủ ngon lành trong đôi cánh tay rắn chắc của mình, khẽ âu yếm gọi nàng là Haniulka, chàng thấy lòng mình lâng lâng vì hạnh phúc. Henryk gọi đó là tình yêu!
Selim, người bạn thân của Henryk cũng bị vẻ đẹp dịu dàng và ngây thơ của Hania làm cho điên đảo. Hai chàng trai đem khối tình câm lặng của mình lên thủ đô Warszawa.
Sau gần một năm trời mệt mài học tập, cả hai trở về nhà với niềm hân hoan được gặp lại giai nhân trong lòng mình, nàng Hania xinh đẹp. Vẻ đẹp rực rỡ, tràn đầy sức sống của Hania giờ đây làm cho ngọn lửa yêu đương trong lòng những kẻ si tình trở nên mãnh liệt hơn bao giờ hết.
Vốn mang trong mình dòng máu dũng mãnh và quả cảm của người Tarta, Selim sẵn sàng bày tỏ tình cảm của mình với Hania. Chàng sẵn sàng mời nàng đi dạo, cùng nàng cưỡi ngựa, chèo thuyền và kể cho người đẹp nghe những câu chuyện hài hước.
Trái ngược với Selim, Henryk lại là chàng trai rụt rè và ngại ngùng bày tỏ cảm xúc. Không chỉ có vậy, sự chênh lệch về địa vị xã hội của Henryk và Hania cũng là rào cản lớn ngăn trở, khiến chàng ngần ngại tiến tới với người đẹp.
Tiểu thuyết Hania của Henryk Sienkiewicz.
Không dám nói lời yêu, nhưng sự ích kỉ của kẻ đang yêu luôn khiến Henryk tức giận mỗi khi Selim và Hania ở bên nhau. Mối tương tư ấy, dù không nói ra nhưng vẫn bị cha của Henryk nhìn thấu. Để bảo vệ cậu con trai ông buộc Hania phải đi xa. Đúng lúc đó, Selim cầu hôn Hania. Những khúc mắc giữa họ như đám cháy được đổ thêm dầu và bùng lên.
Henryk và Selim đi đến cuộc đấu kiếm để quyết định kẻ thắng trong cuộc phiêu lưu tình ái với Hania. Hai chàng trai trẻ đều bị thương nặng và trải qua cơn thập tử nhất sinh. Cô tiểu thư xinh đẹp Hania vì đau khổ và mắc bệnh đậu mùa mà trở nên tiều tụy. Nhưng đó chưa phải là cái kết buồn nhất cho cuộc tình của họ...
Câu chuyện tình yêu trong Hania dường như khó còn có thể xảy ra ở thời đại của chúng ta. Nhưng những triết lý về ái tình của nó dường như chẳng bao giờ cũ.
Tình yêu đích thực cũng giống như của báu ngàn năm tuổi. Đó đều là hai thứ hiếm có, khó tìm, còn những thứ na ná tình yêu thì nhiều vô kể. Tình cảm của Henryk dành cho Hania là một thứ “trá hình” của tình yêu. Nhưng với trái tim cuồng nhiệt và đầy mê muội của tuổi trẻ ta đâu có dễ nhận ra điều đó.
Với Hania, Henryk Sienkiwicz đã thành công trong việc miêu tả tính cách và xây dựng tâm lý nhân vật. Hai chàng trai Henryk và Selim được khắc họa rõ nét với hai luồng tính cách trái ngược nhau: người mạnh mẽ, kẻ rụt rè. Từ đó tạo nên xung đột và cao trào cho tác phẩm. Sự giàng xé trong nội tâm nhân vật được đẩy lên đến đỉnh điểm.
Ra đời cách đây đúng tròn 140 năm nhưng những vấn đề tác giả đề cập trong Hania dường như không hề cũ. Ở thời đại nào, con người cũng luôn phải đối mặt với những cuộc đấu tranh dai dẳng của lý trí, nghĩa vụ và tình cảm.
Henryk Sienkiwicz (1846-1916) là nhà văn nổi tiếng người Ba Lan. Năm 1905, ông vinh dự được nhận giải Nobel Văn chương. Ngoài Hania, độc giả Việt Nam biết đến ông qua một số tác phẩm nổi tiếng như: Quo Vadis, Hiệp sĩ Thánh chiến, Trên sa mạc và trong rừng thẳm, Bằng lửa và bằng gươm…