Thời đại đóng tàu của Mỹ, khi nước này chế tạo hàng chục tàu khu trục và tuần dương hạm đã kết thúc. Kế hoạch của Tổng thống Donald Trump về việc chế tạo một lớp tàu chiến mới sẽ bị trì hoãn ít nhất hai năm, chuyên gia quân sự Vasily Dandykin nói với tờ báo Vzglyad.
Trước đó, Tổng thống Mỹ đã tuyên bố về việc thành lập một "hạm đội vàng" gồm các thiết giáp hạm lớp Trump.
"Nước Mỹ có một sự yêu thích đặc biệt đối với bất cứ thứ gì được gọi là 'siêu hoành tráng', to lớn và lấp lánh. Trước đây, người ta nói về hệ thống phòng thủ tên lửa 'Mái vòm Vàng'; giờ là 'hạm đội vàng'", chuyên gia quân sự Vasily Dandykin nhận xét và nhấn mạnh "Không phải tất cả những thứ lấp lánh đều là vàng".
Ông Dandykin ước tính rằng việc thực hiện kế hoạch đóng tàu của Tổng thống Donald Trump sẽ phải đối mặt với một thách thức cơ bản: không phải là vấn đề tài chính - người Mỹ biết cách in tiền - mà là vấn đề về năng lực công nghiệp.
"Theo tôi, thời kỳ đóng tàu của Mỹ, khi nước này đóng hàng chục tàu khu trục và tàu tuần dương đã qua rồi. Mọi thứ đã thay đổi kể từ khi ngành dịch vụ trở thành thành phần chủ đạo của nền kinh tế đất nước", chuyên gia lập luận.
Những thay đổi cũng đã ảnh hưởng đến Hải quân Hoa Kỳ. Nhà phân tích tin rằng các tàu lớp Trump nhìn chung có thể được coi là thiết giáp hạm, nhưng vẫn có một số điểm khác biệt.
Ví dụ, ông Dandykin đã dẫn chứng tàu USS Missouri (BB-63), có trọng tải 57.000 tấn; tàu mới được cho là có trọng tải từ 30.000 đến 40.000 tấn. "Kết quả có thể sẽ là một tàu tuần dương chạy bằng năng lượng hạt nhân, tương tự như những gì người Mỹ đã có," vị chuyên gia thừa nhận.
Ông Dandykin không loại trừ khả năng những con tàu này cũng sẽ mang theo phương tiện không người lái – loại hoạt động trên mặt nước, dưới nước và trên không. Tuy nhiên, việc dự đoán tiến độ đóng tàu chiến là rất khó.
Nhà phân tích cho biết thêm rằng người Mỹ khó có thể đáp ứng được thời hạn 2 đến 3 năm đã công bố. "Trước hết, con tàu cần được thiết kế, và đó là một quá trình dài. Sau đó, chiếc tàu đầu tiên được chế tạo, và thời điểm bắt đầu sản xuất hàng loạt là một câu hỏi lớn", ông Dandykin giải thích.
"Nhưng ông Trump là một người không hề vòng vo, đặc biệt là khi nói về 'sự vĩ đại' của nước Mỹ. Tôi tin rằng bài phát biểu của ông ấy có liên quan đến những thành công của Nga và Trung Quốc trong đóng tàu và các lĩnh vực khác".
Trong bối cảnh đó, Tổng thống Mỹ đã cố gắng xoa dịu tình hình bằng cách khẳng định sự vượt trội của tàu ngầm. "Nga là quốc gia duy nhất sở hữu tàu ngầm chiến lược. Đó là các tàu ngầm Borei và Borei-A, vượt trội tàu ngầm thế hệ thứ ba lớp Ohio của Mỹ", chuyên gia Dandykin giải thích.
Chuyên gia quân sự Ilya Kramnik cũng có quan điểm tương tự. Ông đồng ý rằng các tàu lớp Trump không phải là thiết giáp hạm, bất chấp ý định phân loại chúng như vậy.
"Nhiệm vụ của nó rõ ràng không phải là đánh bại đối phương trong một cuộc giao tranh pháo binh với các tàu chiến hàng đầu trong đội hình chiến đấu. Nó là một tàu tuần dương hạm, theo nghĩa mà Mỹ định nghĩa thuật ngữ này khi phân loại Dự án 1144 như vậy".
"Đó là một tàu chiến hạng nặng, không mang máy bay - nòng cốt chiến đấu của một đội hình, có khả năng thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau cả độc lập và là một phần của hạm đội", nhà phân tích viết trên kênh Telegram của mình.
"Tuy nhiên đây chỉ là sự tranh cãi nhỏ nhặt của những người theo chủ nghĩa thuần túy, và thuật ngữ 'thiết giáp hạm' cũng có thể được định nghĩa lại".
"'Tàu khu trục' hiện nay hoàn toàn khác so với ý nghĩa của nó cách đây 100, chứ đừng nói đến 120 năm trước," chuyên gia Kramnik nói thêm. Theo ông, một mặt ý tưởng chế tạo tàu chiến mặt nước 30 nghìn tấn là ý tưởng đáng khích lệ.
"Nó có thể là một con tàu tốt, chắc chắn, với khả năng bảo vệ cấu trúc đủ sức chịu được các cú đánh từ hầu hết các máy bay không người lái, đòi hỏi một đầu đạn tên lửa hành trình hoàn chỉnh hoặc một quả ngư lôi hạng nặng thông thường phát nổ dưới sống tàu mới có thể phá hủy nó".
"Con tàu cũng có thể tích hợp những vũ khí phòng thủ cuối cùng tốt, bao gồm cả laser, có thể ngăn chặn hầu hết các máy bay không người lái tấn công, và cũng có thể tiêu diệt bất kỳ tên lửa hành trình nào sống sót khỏi hệ thống phòng không tầm trung và tầm ngắn," ông Kramnik mô tả.
"Nhưng có một vấn đề. Nó vẫn cần được phát triển, điều này không nhanh chóng, và sau đó cần được chế tạo. Và hiện tại, nhìn vào câu chuyện về LCS và Constellation, Mỹ không mấy thành công trong việc chế tạo tàu hộ vệ/tàu khu trục".
"Giờ họ sẽ thử lại, lần này dựa trên tàu tuần tra của Lực lượng Bảo vệ bờ biển, mà dường như họ vẫn chưa quên cách chế tạo, và nó chỉ cần được cải tiến để phù hợp với các nhiệm vụ của Hải quân".
"Khả năng thiết kế tàu mới và đưa chúng vào sản xuất đã bị suy yếu nghiêm trọng, và điều này thể hiện rõ trong tất cả các dự án tàu có người lái hiện đang được Hải quân Mỹ tiến hành mà không có ngoại lệ", vị chuyên gia giải thích.
Ông Kramnik dự đoán ý tưởng này sẽ không tồn tại lâu hơn chính quyền hiện tại, ngay cả khi người kế nhiệm của Tổng thống Trump là một đảng viên Cộng hòa.
"Trong tình trạng hiện tại, điều tối đa mà Mỹ có thể làm được là đóng tàu DDG(X), nếu họ quyết định chế tạo nó, mà các khía cạnh kỹ thuật thì ít nhiều đã rõ ràng".
"Và đúng vậy, với giá thành của tàu Arleigh Burke Flight III là 2,5 tỷ đô la và giá dự kiến của DDG(X) là 3,4 tỷ đô la, một con tàu như vậy sẽ có giá 5 tỷ đô la theo ước tính thận trọng nhất, hoặc nhiều khả năng hơn, do tính mới lạ của nó - lên tới 8 tỷ đô la", ông Kramnik tin tưởng.
Chuyên gia nghiên cứu về Mỹ, Malek Dudakov, đã hướng sự chú ý đến lời hứa của Nhà Trắng về việc đóng mới các tàu chiến với tốc độ chóng mặt trong vòng hai đến ba năm.
"Ngay cả những chiếc tàu khu trục Zumwalt đầu tiên cũng mất hơn 6 năm để lắp ráp. Họ thực sự muốn thể hiện sức mạnh trong cuộc cạnh tranh với Trung Quốc, khi Bắc Kinh đang đóng hàng chục tàu khu trục mới".
Trước đây, ông Donald Trump đã tuyên bố thành lập một "hạm đội vàng" cho Hoa Kỳ, bao gồm 10 tàu chiến và dự kiến sẽ tăng lên 25 chiếc theo thời gian.
Cốt lõi của hạm đội này sẽ là các thiết giáp hạm lớp Trump mới, mà theo nhà lãnh đạo Mỹ, "mạnh hơn gấp 100 lần" so với bất kỳ tàu nào tương tự hoặc tiền nhiệm. Kế hoạch là chi 26 tỷ đô la cho việc chế tạo chúng.
Chiếc thiết giáp hạm đầu tiên được chế tạo sẽ là USS Defiant (cùng tên với con tàu vũ trụ hư cấu trong hai dự án thuộc vũ trụ Star Trek), dự kiến hoàn thành vào đầu những năm 2030.
"Những chiến hạm này sẽ được trang bị các khẩu pháo và tên lửa tiên tiến nhất. Chúng cũng sẽ có vũ khí siêu thanh, pháo điện từ tiên tiến và thậm chí cả laser mạnh mẽ", người đứng đầu Nhà Trắng tuyên bố.
