Trong đại dịch Covid-19, các ca bệnh cúm đã giảm xuống mức thấp nhất trong lịch sử, một hiện tượng mà các chuyên gia tin rằng là nhờ đeo khẩu trang, giãn cách xã hội và các biện pháp khác được áp dụng để ngăn chặn Covid-19.
Điều thú vị là hai loại virus cúm đã không xuất hiện trên radar y tế của bất kỳ nước nào trong một năm, có nghĩa là không có trường hợp nào được báo cáo về những loại virus này ở bất kỳ đâu trên thế giới, theo STAT, trang tin chuyên về sức khỏe.
Các chuyên gia vẫn chưa biết, liệu những loại này đã tuyệt chủng hay chưa, nhưng nếu chúng đã thực sự tuyệt chủng, các quan chức có thể sẽ cảm thấy dễ dàng hơn trong việc chọn ra các chủng virus cúm để tiêm phòng cúm theo mùa.
Để giải thích loại virus cúm nào có thể đã tuyệt chủng, cần hiểu cách phân loại nó. Theo Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnhvà Phòng ngừa Mỹ (CDC), hai họ virus cúm gây ra bệnh cúm theo mùa: Cúm A và cúm B.
Virus cúm A được chia thành các “phân nhóm” dựa trên hai loại protein trên bề mặt của chúng được gọi là hemagglutinin (H) và neuraminidase (N). Hiện tại, H1N1 và H3N2 là 2 loại lây lan từ người sang người và mỗi loại này lại được chia thành các nhánh.
Mặt khác, virus cúm B không có phân nhóm hoặc nhánh mà được chia thành hai dòng được gọi là B/Yamagata và B/Victoria. Một nhánh của H3N2, được gọi là 3c3.A, đã không được phát hiện kể từ tháng 3/2020.
Điều này cũng xảy ra tương tự với dòng B/Yamagata, theo STAT. Trevor Bedford - nhà sinh vật học tính toán tại Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson ở Seattle - cho rằng, có khả năng H3N2 đã biến mất, nhưng thừa nhận “thế giới là một nơi rộng lớn”.
Đối với chủng cúm B, các chuyên gia đã lùng sục cơ sở dữ liệu để tìm kiếm các báo cáo mới về virus nhưng không có kết quả. Florian Krammer, chuyên gia về cúm tại Trường Y Mount Sinai ở Manhattan, cho biết: “Chỉ vì không ai phát hiện ra nó không có nghĩa là nó đã biến mất hoàn toàn, đúng không? Nhưng nó rất có thể đã biến mất”.
Sự suy giảm về mức độ đa dạng của các loại virus cúm là một điều tốt. Mỗi năm, các nhà khoa học cần sản xuất vắc-xin cúm vài tháng trước khi mùa cúm thực sự bắt đầu bằng cách xem những chủng cúm nào đang lây lan trên thế giới và sau đó dự đoán chủng cúm nào có khả năng phổ biến nhất trong mùa cúm sắp tới.
Mức độ đa dạng của các loài virus cúm thấp hơn có nghĩa là số loại virus đang tồn tại để lựa chọn phòng ngừa giảm xuống và khả năng các chủng được chọn trong mũi tiêm khớp với các chủng đang lây lan sẽ cao hơn.
Virus H3N2 là một nhóm đặc biệt đa dạng và trước đại dịch Covid-19, các nhánh của chúng dường như trở nên đa dạng hơn về mặt di truyền mỗi năm, theo STAT. Vì vậy, sự suy giảm về mức độ đa dạng đối với nhóm này sẽ là một “điều tuyệt vời”, theo Richard Webby, Giám đốc Trung tâm Hợp tác của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về nghiên cứu hệ sinh thái cúm ở động vật và chim.
Richard Webby cảnh báo rằng, những loại virus này có thể vẫn còn tồn tại ngay cả khi chúng chưa được báo cáo trong cơ sở dữ liệu chính thức. Nhưng sự sụt giảm đáng kể các ca bệnh cúm trong năm nay có thể sẽ mang lại một số thay đổi cho bệnh cúm.
“Không còn nghi ngờ gì nữa, điều này chắc chắn sẽ thay đổi điều gì đó về sự đa dạng của các loại virus cúm. Mức độ thay đổi và thay đổi trong bao lâu là những dấu hỏi lớn. Nhưng chúng tôi chưa bao giờ thấy điều này trước đây” - Webby nói với STAT.
Trong khi một số chuyên gia cho rằng, virus cúm bị triệt tiêu có thể là nhờ phong tỏa, song hiệu quả của các biện pháp như vậy khi ngăn chặn sự lây lan của Covid-19 vẫn còn là một vấn đề tranh cãi sôi nổi.
