Năm học 2017-2018, Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Thông Nông có 8 lớp với hơn 200 học sinh, tuyển mới 65 học sinh vào lớp 6. Nằm trên địa bàn một huyện miền núi, có địa hình phức tạp, đường xá đi lại khó khăn, nhiều học sinh đi học không thể trở về nhà trong ngày mà phải ở lại trường hoặc trọ trong nhà dân.
Vào các ngày cuối tuần, các em mới về gia đình lấy lương thực, thực phẩm, chất đốt để tự nấu ăn hoặc đóng góp với gia đình mà các em ở trọ. Nhiều em học sinh do quá xa nhà, vào mùa mưa gió hay mùa đông giá rét các em thường hay nghỉ học.
Không chỉ thực hiện nhiệm vụ giảng dạy, giáo viên của nhà trường còn đóng vai trò là người cha, người mẹ, chăm sóc, quản lý và nuôi dưỡng học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số.
Để giúp các em bớt đi những lo lắng, bỡ ngỡ trong thời gian đầu nhập học, giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn luôn quan tâm đến cuộc sống, tâm lý của các em, nhắc nhở các em chuẩn bị sách vở, đồ dùng cho năm học mới, đồng thời, hướng dẫn các em thực hiện các nội quy của nhà trường, khu kí túc xá để xây dựng nền nếp, kỷ cương.
Lúc mới đến trường, nhiều em có cảm giác lạ lẫm, nhớ nhà. Tuy nhiên, sự thân thiết của các bạn, sự động viên và ân cần của các thầy, cô giáo đã giúp em vui vẻ và tự tin hơn.
Thầy Nông Mã Trãi, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Xuất phát từ kết quả học tập của học sinh chưa cao, đa số học sinh từ xã vùng cao khó khăn xuống học, còn nhiều bỡ ngỡ, chưa tập trung phấn đấu học tập, Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Thông Nông đã có 4 giải pháp, sáng kiến hữu ích, gồm:
1. Đổi mới, sáng tạo trong công tác quản lý, chỉ đạo các hoạt động dạy học và giáo dục trong nhà trường.
2. Đổi mới, sáng tạo trong quản lý chuyên môn và nâng cao chất lượng giáo dục.
3. Đổi mới, sáng tạo trong phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá bộ môn.
4. Đổi mới, sáng tạo trong triển khai thực hiện các nội dung cam kết phối hợp giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho học sinh giữa các tổ chức, đoàn thể nhà trường và hội phụ huynh.
Các giải pháp trên được áp dụng hiệu quả, phù hợp nâng cao chất lượng giáo dục cho học sinh dân tộc thiểu số và điều kiện của trường dân tộc bán trú.
Thầy Nông Mã Trãi cho biết thêm: Để triển khai có hiệu quả phong trào thi đua Đổi mới, sáng tạo trong dạy, học, nhà trường đã xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện phong trào thi đua gắn với nhiệm vụ được giao của từng cá nhân để đăng ký nội dung đổi mới, sáng tạo trong quản lý giáo dục, dạy học.
Các giải pháp, sáng kiến đã giải quyết được vấn đề trọng tâm cần đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường.
Kết quả, năm học 2016 - 2017, tỷ lệ học sinh khá, giỏi của Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Thông Nông đạt 73% (năm học 2015 - 2016 đạt trên 60%), lên lớp thẳng 98%, tốt nghiệp 100%.
Các giải pháp, sáng kiến của Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Thông Nông đã được Sở GD&ĐT Cao Bằng đánh giá cao. Những sáng kiến này đã tạo điều kiện cho hàng nghìn học sinh dân tộc thiểu số có điều kiện học tập, nâng cao chất lượng giáo dục vùng cao.