Gìn giữ truyền thống đoàn kết từ lễ hội làng mỗi dịp đầu xuân

Ông Nguyễn Viết Hải - Trưởng Ban tổ chức lễ hội thôn Ngãi Cầu năm 2023 cho biết, Ngãi Cầu là một ngôi làng cổ tương truyền có từ thời Lý, có tên chữ là "Nghĩa Kiều Trang". Làng nằm ven quốc lộ 72 và thuộc địa phận xã An Khánh, huyện Hoài Đức, TP Hà Nội.

Đã thành thông lệ, từ ngày mùng 8 đến 10 tháng Giêng hàng năm, dân làng Ngãi Cầu lại tổ chức lễ hội truyền thống để tưởng nhớ tới công ơn đánh giặc giữ nước của các bậc thánh nhân xưa.

Bộ môn Vật dân tộc là một hoạt động không thể thiếu trong lễ hội đầu xuân Quý Mão 2023 của thôn Ngãi Cầu.

Đây là nơi các đô vật thể hiện sức mạnh, sự dẻo dai, cường tráng của mình trong tiếng cổ vũ của khán giả xung quanh.

Năm 2023, dân làng không tổ chức lễ rước kiệu; thay vào đó là các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao để mừng Đảng, mừng Xuân Quý Mão như: Vật dân tộc, Hát Ca trù, Hát quan họ, Dưỡng sinh, Cờ tướng, Kéo co, Bóng đá nam,… thu hút rất đông bà con nhân dân tham gia với tinh thần phấn khởi, vui tươi để chào đón xuân mới.

Bộ môn kéo co đòi hỏi sự đoàn kết và tinh thần thi đấu quyết tâm mới có thể giành chiến thắng.

Trực tiếp hỗ trợ Ban tổ chức lễ hội ở bộ môn Cờ tướng, anh Nguyễn Huy Tùng chia sẻ: "Tôi cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ để giải Cờ tướng mừng xuân Quý Mão 2023 của thôn được thành công tốt đẹp. Với mỗi người trẻ như chúng tôi, được góp sức cho quê hương tùy theo khả năng, sở trường của mình là một niềm vui không nhỏ. Tôi rất mong cờ tướng trẻ được chú trọng hơn, giúp các em phát triển tư duy từ nhỏ, chịu khó suy nghĩ trước khi đưa ra quyết định".

Hai "kỳ thủ nhí" tham gia tranh tài tại lễ hội làng Ngãi Cầu năm 2023.

Các ca nương, đào đàn biểu diễn Hát thờ cửa Đình của bộ môn nghệ thuật Ca trù tại Đình làng Ngãi Cầu năm 2023.

Theo ngọc phả của Đình làng do Viện Hàn Lâm Đông Các Đại học sĩ Nguyễn Bính soạn từ thời Lê Thánh Tông, Đình làng được xây dựng vào những năm 1460 – 1497 với quy mô nhỏ. Đình Ngãi Cầu được xây dựng to đẹp hơn vào năm 1670, thời vua Lê Huyền Tông, niên hiệu Cảnh Trị. Trong Đình hiện còn lưu giữ được 14 đạo sắc phong của các đời Vua từ thời Lê đến thời Nguyễn ban tặng.

Nghi thức tế lễ ngày mùng 8 tháng Giêng năm Quý Mão 2023 tại Đình làng Ngãi Cầu.

Đình làng Ngãi Cầu hiện thờ 5 vị Thần hoàng làng gồm: Nữ thần Đức Bản Thổ - Vị nữ thần tối cổ của chế độ mẫu hệ trong xã hội nguyên thủy có từ khi thành lập làng; 4 vị Tả Tướng quân và Hữu Tướng quân của Thánh Tản Viên Sơn đã có công giúp Vua Hùng Duệ Vương (tức Vua Hùng thứ 18) đánh tan giặc Thục, bảo vệ và gìn giữ nước Văn Lang trong buổi đầu dựng nước.

Theo sử sách ghi chép lại, 4 vị Thánh sinh ngày 8 tháng 3 năm Giáp Tý (tức năm 298 trước Công nguyên) tại Quán làng Ngãi Cầu. Nhân dân Ngãi Cầu đã đùm bọc, che chở và nuôi dưỡng bốn Ngài trưởng thành và theo Ngài ra trận chống giặc. Sau khi dẹp yên giặc, các Ngài trở lại Ngãi Cầu ban yến cho dân làng, mở tiệc khao quân mừng chiến thắng đúng vào ngày mùng 8 tháng Giêng âm lịch.

Tuần tế trong ngày đại đám mùng 8 tháng Giêng năm 2023 tại Đình làng Ngãi Cầu.

Để tỏ lòng thành kính và tưởng nhớ công lao to lớn của Tứ vị Đức Thánh, dân làng Ngãi Cầu đã lấy ngày 8 tháng Giêng âm lịch để mở hội rước kiệu các Ngài từ Đình lên Quán, rồi từ Quán quay trở về Đình.

Đình làng Ngãi Cầu hình thành vào thế kỷ 17, thời Hậu Lê. Sau khi sáp nhập mấy xóm nhỏ làng trở nên đông đúc, chia làm 8 giáp, chung nhau dựng một ngôi đình, đến nay đã trải qua nhiều lần trùng tu. Trong hậu cung có bài vị và ngai thờ 5 vị thần hoàng làng là nữ thần Đức Bản Thổ và 4 anh em võ tướng của Vua Hùng thứ 18.

Trong lễ rước, kiệu của Nữ thần Đức Bản Thổ sẽ do các cô gái chưa chồng là người dân gốc của làng đảm nhiệm. Ảnh chụp năm 2020.

Trong tiết xuân ấm áp, những người con của quê hương Ngãi Cầu trên khắp mọi miền của Tổ quốc hay nước ngoài đều trở về với nơi mình sinh ra để hồi tưởng lại những kỷ niệm đẹp của tuổi thơ bên cây đa, giếng nước, sân đình. Cầu mong một năm mới với nhiều sức khỏe, tài lộc, bình an cho mọi người, mọi nhà.