Giao quyền tuyển dụng, điều động, luân chuyển và biệt phái giáo viên cho sở GD&ĐT không chỉ là biện pháp quản lý nhân sự hiệu quả, mà còn góp phần tạo nên sự công bằng, minh bạch và đồng đều về chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu đổi mới của ngành Giáo dục trong giai đoạn hiện nay.
Giải quyết bất cập, tồn tại
Mới đây, Bộ GD&ĐT đã ban hành Thông tư số 15/2025/TT-BGDĐT hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của sở GD&ĐT và phòng Văn hóa - Xã hội (gọi tắt Thông tư 15). Trong đó, một trong những nội dung quan trọng được dư luận quan tâm là: Giao quyền tuyển dụng, điều động, luân chuyển và biệt phái giáo viên cho sở GD&ĐT.
Bà Hồ Thị Minh – đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị nhìn nhận, chủ trương này sẽ tạo điều kiện để ngành Giáo dục địa phương phát huy tính chủ động, linh hoạt trong công tác nhân sự. Theo bà, thay vì phải chờ đợi sự phê duyệt từ nhiều cấp, sở GD&ĐT có thể chủ động đưa ra quyết định phù hợp với thực tiễn, kịp thời giải quyết tình trạng thừa – thiếu giáo viên cục bộ. Đặc biệt, tại các khu vực vùng sâu, xa, khu công nghiệp hay nơi có sự biến động dân cư lớn, việc điều động, luân chuyển kịp thời sẽ giúp duy trì ổn định chất lượng dạy và học.
Ngoài ra, khi cần, sở GD&ĐT có thể đưa giáo viên giỏi về hỗ trợ những trường còn khó khăn, tạo điều kiện để học sinh mọi nơi được tiếp cận giáo dục chất lượng. Đây cũng là cách hữu hiệu để rút ngắn khoảng cách về điều kiện dạy học giữa thành thị và nông thôn. Quan trọng hơn, việc giao quyền đi đôi với gắn trách nhiệm. Sở GD&ĐT không chỉ được trao thẩm quyền mà còn phải xây dựng chiến lược dài hạn trong quy hoạch, tuyển dụng, bồi dưỡng đội ngũ, nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững cho nguồn nhân lực giáo dục.
Đồng quan điểm, ông Trần Văn Thức – đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa cho rằng việc giao quyền chủ động cho ngành Giáo dục trong tuyển dụng và sử dụng nhà giáo sẽ giúp giải quyết những bất cập tồn tại lâu nay. Đó là tình trạng thừa – thiếu giáo viên cục bộ giữa các cơ sở giáo dục, địa bàn khác nhau. Theo ông, khi sở GD&ĐT có thẩm quyền rõ ràng, sẽ nâng cao hiệu quả sử dụng đội ngũ, từ đó góp phần cải thiện chất lượng giáo dục.
Minh bạch trong tuyển dụng
Từ thực tế nhiều địa phương thiếu giáo viên, nhất là ở các môn học như Tiếng Anh, Tin học, Công nghệ…, ông Thái Văn Thành – Giám đốc Sở GD&ĐT Nghệ An nhấn mạnh, khi được giao quyền, các sở có thể biệt phái giáo viên từ nơi thừa sang nơi thiếu ngay trong học kỳ, tránh tình trạng học sinh phải chờ đợi. Ngoài ra, việc tập trung tuyển dụng về một đầu mối sẽ giúp quy trình chuẩn hóa, minh bạch và công bằng hơn.
Tuy nhiên, để tuyển dụng thực sự hiệu quả, cần có quy định rõ về nội dung, hình thức, điều kiện và tiêu chuẩn tuyển dụng riêng đối với nhà giáo. “Nên giảm thiểu các yêu cầu hành chính, công vụ, tăng cường đánh giá năng lực sư phạm”, ông Thái Văn Thành nêu ý kiến.
Ở góc độ nhà giáo, cô Phạm Thị Nhung –Trường Tiểu học Thiện Phiến (Tiên Lữ, Hưng Yên) mong muốn việc tuyển dụng, điều động và luân chuyển giáo viên được giao cho sở GD&ĐT. Cách làm này sẽ sát thực tế hơn, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả trong sử dụng đội ngũ nhà giáo, đồng thời giúp thầy, cô yên tâm gắn bó với nghề.
Lâu nay, nhiều địa phương của tỉnh Tuyên Quang gặp không ít khó khăn khi hầu như trường nào cũng thiếu giáo viên, đặc biệt ở các bộ môn chuyên biệt. Ông Chu Văn Vụ – Phó Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Sủng Trà (Sủng Máng, Tuyên Quang) bày tỏ tin tưởng khi Thông tư 15 của Bộ GD&ĐT có hiệu lực sẽ góp phần khắc phục tình trạng này, bởi ngành Giáo dục được trao quyền chủ động trong công tác tuyển dụng, sử dụng, điều động, luân chuyển và biệt phái giáo viên.
Ông cũng mong muốn, đối với giáo viên nhận nhiệm vụ luân chuyển, điều động về vùng khó khăn, cần có thêm các chính sách ưu đãi thỏa đáng để khuyến khích và động viên các thầy, cô giáo.
Theo Bộ GD&ĐT, tính đến hết năm học 2024 - 2025, cả nước có gần 1,28 triệu giáo viên từ mầm non đến hết lớp 12, tăng 21.978 người so với năm học trước. Ông Vũ Minh Đức – Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục cho biết, Bộ GD&ĐT đã phối hợp với Bộ Nội vụ đề xuất bổ sung thêm 10.304 biên chế nhằm khắc phục tình trạng thiếu giáo viên, nhất là ở vùng khó khăn. Các địa phương đã tích cực tuyển dụng số biên chế được giao, góp phần khắc phục tình trạng thiếu số lượng và bất cập về cơ cấu đội ngũ.
Nhắc lại Luật Nhà giáo được Quốc hội thông qua tháng 6 vừa qua, ông Vũ Minh Đức cho biết, một trong những điểm nổi bật là người đứng đầu các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập, cơ sở giáo dục đại học công lập không phân biệt mức độ được giao quyền tự chủ đều có quyền chủ động trong công tác tuyển dụng nhà giáo.
Quốc hội cũng giao Bộ trưởng Bộ GD&ĐT quy định thẩm quyền tuyển dụng nhà giáo trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên; đồng thời giao Chính phủ quy định chi tiết về thẩm quyền điều động nhà giáo, bảo đảm vai trò chủ động của ngành Giáo dục trong việc điều tiết đội ngũ.
Thông tư 15 cũng quy định, sở GD&ĐT được giao chủ trì thực hiện việc tuyển dụng, tiếp nhận, điều động, biệt phái, thuyên chuyển đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý, viên chức và người lao động trong các cơ sở giáo dục công lập trên địa bàn tỉnh theo phân cấp của UBND cấp tỉnh. Đồng thời, sở GD&ĐT có trách nhiệm quản lý, sử dụng, thay đổi chức danh nghề nghiệp, đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý theo quy định của Luật Nhà giáo.
“Việc giao thẩm quyền cho ngành Giáo dục trong tuyển dụng, sử dụng nhà giáo là giải pháp quan trọng nhằm tháo gỡ những ‘điểm nghẽn’ chính sách, đặc biệt giải quyết bài toán thừa – thiếu đội ngũ; đồng thời giúp ngành chủ động hoạch định các kế hoạch phát triển ngắn hạn, trung hạn và dài hạn trong tương lai”, ông Vũ Minh Đức nhấn mạnh.
