Phát hiện, chấn chỉnh kịp thời và xử lý nghiêm là giải pháp được người dân kỳ vọng sẽ giảm tình trạng trên.

Hiệu trưởng phải chịu trách nhiệm

Dư luận thời gian qua khá bức xúc trước tình trạng lạm thu ở một số trường học. Xung quanh thực trạng này, trách nhiệm kiểm tra, giám sát việc thu, chi; quản lý sử dụng các khoản đóng góp tự nguyện và khoản thu khác tại trường học đã và đang được đặt ra. Trước phản ánh của dư luận, mới đây TPHCM đồng loạt ra quân kiểm tra thu chi trong trường học. Nhiều địa phương khác cũng nhanh chóng vào cuộc giám sát, chấn chỉnh.

Ngày 6/10, Sở GD&ĐT TPHCM ban hành văn bản khẩn chấn chỉnh công tác thu chi đầu năm học 2022 – 2023, trong đó có nội dung nghiêm cấm việc lợi dụng danh nghĩa ban đại diện cha mẹ học sinh để thu các khoản ngoài quy định. Sở yêu cầu tất cả nhà trường phải thông báo đầy đủ, công khai các khoản thu bằng văn bản đến phụ huynh, học sinh, đồng thời giãn thời gian thực hiện các khoản thu, không tổ chức thu gộp nhiều kahoản trong cùng thời điểm.

Sở GD&ĐT TPHCM cũng nghiêm cấm việc lợi dụng danh nghĩa ban đại diện cha mẹ học sinh để thu các khoản thu ngoài quy định tại Thông tư số 55/2011 ngày 22/11/2011 của Bộ GD&ĐT. Kinh phí hoạt động của ban đại diện cha mẹ học sinh do ban đại diện quản lý, sử dụng và chỉ phục vụ các hoạt động trực tiếp của ban. Đồng thời yêu cầu các phòng GD&ĐT rà soát lại tất cả nội dung liên quan đến việc thu chi của ban đại diện cha mẹ học sinh lớp và trường. Những nội dung nào không trong quy định thu mà vẫn thực hiện phải xử lý triệt để.

Tiếp đó, ngày 13/10, Đảng ủy Sở GD&ĐT TPHCM cũng gửi văn bản đến tất cả Ban Thường vụ Thành ủy TP Thủ Đức và các quận huyện để cùng phối hợp tuyên truyền, rà soát kiểm tra trong công tác Đảng, chỉ đạo địa phương rà soát chấn chỉnh nghiêm túc việc thực hiện thu chi trong nhà trường.

Ông Hồ Tấn Minh, Chánh Văn phòng Sở GD&ĐT cho biết, qua rà soát các nội dung thu của nhà trường không xảy ra vấn đề nhưng còn bất cập ở khoản quỹ của ban đại diện cha mẹ học sinh. Sở đã đề nghị các đơn vị thực hiện chấn chỉnh ban đại diện cha mẹ học sinh. “Trước những phản ánh về lạm thu, ngày 17/10, đoàn kiểm tra của Sở GD&ĐT TPHCM bắt đầu kiểm tra các cơ sở giáo dục xảy ra những bất cập trong thu chi đầu năm học mới”, ông Minh cho hay.

Kiểm điểm, xử lý nghiêm

Đầu năm học 2022 - 2023, tại huyện Thới Bình (Cà Mau), phụ huynh phản ánh một số trường học trên địa bàn đưa ra phương án xã hội hóa, vận động nhiều khoản thu từ cha mẹ học sinh vào đầu năm học 2022 - 2023. Tại Trường Tiểu học Tân Lợi (xã Hồ Thị Kỷ, huyện Thới Bình), một số phụ huynh có con học tập ở trường phản ánh nhà trường huy động các khoản: Mua 18 máy lạnh 162 triệu đồng; mua 26 tivi khoảng 360 triệu đồng; trong khi huy động cho công tác khen thưởng, hoạt động giáo dục của nhà trường chỉ vỏn vẹn khoảng 20 triệu đồng…

Ngay khi có phản ánh của phụ huynh, Phòng GD&ĐT huyện Thới Bình chỉ đạo Hiệu trưởng Trường Tiểu học Tân Lợi và các trường (có phương án xã hội hóa) tại địa phương dừng ngay việc huy động; nếu đã thu rồi thì trả ngay lại tiền đã thu cho phụ huynh. Sở GD&ĐT thành lập đoàn công tác tiến hành xác minh việc lạm thu nhiều khoản tại Trường Tiểu học Tân Lợi và khẳng định có việc lạm thu, yêu cầu khắc phục hậu quả, tiến hành kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan. Ngày 12/10, Trường Tiểu học Tân Lợi đã trả lại tổng khoản thu từ xã hội hóa hơn 282 triệu đồng cho cha mẹ học sinh mà trường đã vận động trước đó.

Để chấn chỉnh tình trạng lạm thu, Sở GD&ĐT Cà Mau yêu cầu trưởng phòng GD&ĐT các địa phương trong tỉnh; thủ trưởng đơn vị, trường học trực thuộc tăng cường quản lý, thanh, kiểm tra khoản thu đầu năm. Tuyệt đối không tự đặt ra hoặc để giáo viên, đại diện cha mẹ học sinh gợi ý và ép buộc phụ huynh học sinh đóng góp khoản ngoài quy định. Phối hợp chặt chẽ với ban đại diện cha mẹ học sinh trong việc thu, quản lý, sử dụng kinh phí hoạt động, không để xảy ra tình trạng vận động các khoản thu, sử dụng kinh phí trái quy định…

Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau cũng có công văn chỉ đạo các địa phương trong tỉnh khẩn trương xác minh thông tin lạm thu trong trường học và xử lý sai phạm của tổ chức, cá nhân theo thẩm quyền (nếu có). Đồng thời, chỉ đạo chấn chỉnh việc thực hiện các khoản thu đầu năm tại cơ sở giáo dục công lập, tuyệt đối không được thu bất cứ khoản nào ngoài quy định.

Tại Bạc Liêu, thực hiện thu nhiều khoản phí một lần thay vì theo phân kỳ, Hiệu trưởng Trường Tiểu học A xã Vĩnh Thanh, huyện Phước Long (Bạc Liêu) bị kiểm điểm. Trước đó, trường yêu cầu phụ huynh đóng tiền xã hội hóa giáo dục (200 nghìn đồng) và các khoản thu khác (hơn 1,7 triệu đồng) trong vòng một tuần. Qua kiểm tra, việc thu tiền phụ huynh trong một tuần là sai so với chỉ đạo của UBND tỉnh Bạc Liêu (phải phân kỳ để thu). Phòng GD&ĐT đã trực tiếp xin lỗi phụ huynh, còn hiệu trưởng nhà trường bị kiểm điểm.