Các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương vẫn tiếp tục chủ trì toàn bộ công tác tổ chức thi tại địa phương theo khung thời gian do Bộ quy định. Thời gian tổ chức kỳ thi tại các tỉnh có thể được xem xét điều chỉnh phù hợp với tình hình dịch bệnh tại địa phương.
Nội dung thi nằm trong chương trình giáo dục THPT hiện hành, chủ yếu là chương trình lớp 12; không bao gồm các nội dung được tinh giản nhằm phục vụ dạy và học ứng phó dịch Covid-19 mà Bộ GD&ĐT đã công bố; đề thi được xây dựng bảo đảm độ phân hóa phù hợp và hạn chế học tủ, học lệch, khuyến khích sáng tạo của thí sinh.
Bộ xây dựng cấu trúc, định dạng đề thi, công bố đề thi tham khảo; hoàn thiện ngân hàng câu hỏi để tổ hợp thành các đề thi bằng phần mềm chuyên dụng, cung cấp cho các địa phương, bảo đảm cân bằng giữa vùng miền, tỉnh và giữa các đợt thi (nếu tổ chức nhiều đợt thi).
Định hướng tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2022 của Bộ đảm bảo tính thống nhất, công bằng cho học sinh cả nước nhưng cũng có độ mở và sự linh hoạt cần thiết trong bối cảnh dịch bệnh. Nhà trường, giáo viên, học sinh theo đó có thể yên tâm khắc phục khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ dạy học và chuẩn bị tốt nhất cho kỳ thi.
Đáng chú ý, tinh thần giảm tải cho kỳ thi được Bộ đặc biệt nhấn mạnh. Bộ còn khuyến cáo các trường đại học, cao đẳng, ngành học có mức độ cạnh tranh cao chỉ sử dụng kết quả thi tốt nghiệp THPT làm công cụ sàng lọc, sơ tuyển, sau đó, cần có thêm hình thức chọn lọc bổ sung nhằm phân loại tốt hơn đối tượng tuyển chọn.
Thực tế, Kỳ thi tốt nghiệp THPT để thực hiện mục tiêu đánh giá đúng năng lực học sinh, có độ tin cậy và phân hoá để xét công nhận tốt nghiệp, cung cấp thông tin để đánh giá chất lượng giáo dục, nên khó có thể thỏa mãn hai mục đích xét tốt nghiệp và tuyển sinh.
Như mùa tuyển sinh 2021, vì tình hình dịch bệnh bất khả kháng không thể tổ chức thi đợt 2, nhiệm vụ xét tốt nghiệp thì đơn giản nhưng tuyển sinh lại phức tạp. Phụ huynh, thí sinh, nhất là các em có nguyện vọng vào trường tốp đầu bằng phương thức này đã hết sức căng thẳng.
Mỗi khi kỳ thi tốt nghiệp không nặng gánh cho nhiệm vụ tuyển sinh của các trường đại học thì câu chuyện linh hoạt các phương án giải quyết thiệt thòi cho học sinh tốt nghiệp trong những trường hợp đặc biệt cũng nhẹ nhàng hơn. Năm học 2021 - 2022 tiếp tục diễn ra trong bối cảnh dịch bệnh phức tạp, học sinh trên cả nước có những bước khởi đầu khác nhau.
Ở TPHCM và một số tỉnh thành phía Nam, học sinh phải bước vào năm học mới bằng hình thức học trực tuyến, trong khi đó học sinh nhiều tỉnh thành khác học trực tiếp. Đã có không ít học sinh, phụ huynh, giáo viên âu lo sẽ thiệt thòi, không công bằng cho các em học trực tuyến kéo dài nếu thi chung đề với các em học trực tiếp…
Song song với phương án linh hoạt về thời gian tổ chức thi, giảm tải kiến thức như Bộ công bố, nếu các trường đại học, nhất là nhóm trường tốp đầu quan tâm khuyến cáo của Bộ, không đặt áp lực tuyển sinh lên kỳ thi, thì những âu lo nói trên sẽ được hoá giải.
Việc đề thi phù hợp với học sinh học theo các hình thức khác nhau hay đặc cách trong điều kiện bất khả kháng như năm 2021 để xét tốt nghiệp… hoàn toàn có thể xem xét được, mang lại sự công bằng và yên tâm cho học sinh, phụ huynh.