Giáo viên - vấn đề then chốt
Từ thực tế tại Trường THPT chuyên Bắc Giang, thầy Khoa cho biết: Hiện nay số giáo viên đọc dịch tài liệu tiếng Anh để sử dụng trong giảng dạy đã là không nhiều, nhưng để dạy được bằng tiếng Anh cho bộ môn khoa học mà cụ thể là môn Toán lại càng ít. Hiện tại chưa có giáo viên được dạy, học bài bản để thực hiện yêu cầu này.
Do đó, cần phải tiếp tục tăng cường nâng cao trình độ tiếng Anh cho đội ngũ giáo viên qua các hình thức tự học, tự bồi dưỡng đồng thời cần phải có kế hoạch đề nghị các cấp cử giáo viên đi học các lớp bồi dưỡng nâng cao ngoại ngữ trong và ngoài nước.
Đồng thời, tăng số lượng các thầy cô dạy toán bằng tiếng Anh (cả giáo viên dạy toán và giáo viên dạy tiếng Anh, các thầy cô này có sự phối hợp để giờ dạy toán bằng tiếng Anh đạt được cả 2 yêu cầu: Chính xác của môn khoa học và những yêu cầu về kiến thức, kĩ năng của môn ngoại ngữ.
Cùng với đó, tăng cường các hoạt động giao lưu, nhất là giao lưu đối với các trường đã dạy Toán bằng tiếng Anh có hiệu quả. Đề xuất với Sở GD&ĐT tiếp tục đầu tư cao hơn nữa cho nguồn nhân lực này.
Các bước giúp học sinh học Toán bằng tiếng Anh
Việc dạy tiếng Anh nói chung ở cấp THCS, ở các nhà trường là rất không đều nhau, hơn nữa những khái niệm, định nghĩa cơ sở của Toán học thì học sinh lại chưa hề được dạy. Vì vậy, theo ông Bạch Đăng Khoa, trước hết cần trang bị một số "vốn" tiếng Anh ban đầu với một bộ môn khoa học, hay cụ thể với môn toán là hết sức cần thiết.
Có thể chia việc học Toán bằng tiếng Anh cho các học sinh thành các bước nhỏ như sau:
Thứ nhất, học sinh được học một số kĩ năng cơ bản nhất của sử dụng tiếng Anh trong Toán như cách đọc một biểu thức, một số khái niệm cơ bản, một số câu thường dùng, làm quen với các bài toán bằng tiếng Anh và được hướng dẫn tìm tài liệu bằng tiếng Anh trên mạng Internet;
Thứ hai, học sinh được học theo từng chuyên đề nhỏ để có thể làm quen với các dạng bài bằng tiếng Anh và viết bài bằng tiếng Anh;
Thứ ba, học sinh biết cách trình bày bằng tiếng Anh
Tăng cường nâng cao trình độ tiếng Anh cho học sinh bằng nhiều hình thức. Tăng thời lượng học tiếng Anh trong tuần (hiện tại hai tuần một buổi). Và để sớm có thể bắt đầu được thì nên có những phần, nội dung được giới thiệu, làm quen từ cấp THCS.
Trong khi chưa làm được điều này thì thời gian tháng 8 hàng năm tổ chức dạy tiếng Anh chuyên môn cho lớp 10 chuyên Toán. các tháng sau kết họp giữa dạy bằng tiếng Anh môt phần trong bài và nâng dần thời lưọng về sau khi giáo viên và học sinh đã "hiểu nhau".
Về chương trình, giáo trình
Thực tế thì mỗi đơn vị tiếp cận, triển khai việc dạy học các môn khoa học bằng ngoại ngữ mỗi cách khác nhau. Có những đơn vị đã triển khai được một số năm, cũng có đơn vị đang mầy mò tìm lối đi.
Cho dù đã triển khai sớm hay muộn thì một điều nói chung là đều trong giai đoạn thử nghiệm. Bản thân Bộ GD&ĐT cũng chưa có nội dung, chương trình, sách giáo khoa, tài liệu chính thức.
Từ thực tế nói trên, hướng triển khai được ông Bạch Đăng Khoa đưa ra là: Bám sát theo khung chương trình của Bộ GD&ĐT. Tuy nhiên, để đảm bảo vừa có thể dạy học bằng tiếng Anh đồng thời chất lưọng của bộ môn đưọc ổn định cần phải phân phối lại chương trình cho phù hợp, nhất là các tiết dạy học bằng tiếng Anh.
Tham khảo giáo trình, tài liệu của các nước, các đơn vị trong nước đã Thực hiện dạy bằng tiếng Anh xây dựng "giáo trình" dạy phù hợp đối tượng. Thực hiện dạy và ghi hình một số tiết dạy làm "mẫu" trong triển khai.
Về môi trường học tập tiếng Anh: Cần tạo môi trường thân thiện trong hoạt động giao tiếp bằng tiếng Anh. Xây dựng và duy trì môi trường tự học, tự nâng cao trình độ ngoại ngữ như hệ thống thư viện, Internet,... Ngoại ngữ là một môn bắt buộc trong các kì thi học kì, kì thi tháng.
Nên triển khai sớm từ THCS với mức độ nhẹ nhàng
Về cách thức triển khai, thầy Khoa cho rằng: Tốt nhất triển khai sớm từ THCS với mức độ nhẹ nhàng, nhất là việc giao tiếp của giáo viên - học sinh phải "hiểu nhau" một cách đầy đủ, chính xác nhất.
Muốn vậy cần đẩy nhanh hệ thống trường trọng điểm, trường chất lượng cao. Và cũng chỉ có những trường này nên triển khai dạy toán bằng tiếng Anh cho học sinh. Trước mắt và những năm ngay sau đó: Triển khai đối với lớp 10 chuyên Toán.
Bước chuẩn bị:
Về phía giáo viên: giáo viên toán kết hợp với giáo viên tiếng Anh chuẩn bị kĩ những nội dung để học sinh "nhập môn". Tháng 8 cho đến hết tháng 9 hàng năm tiến hành dạy Chương I, Tập II (giới thiệu các kí hiệu Toán học, các thuật ngữ toán học bằng tiếng anh, tiếng Latin và cách đọc chúng.
Trong chương này cũng giới thiệu nguồn gốc, xuất xứ những kí hiệu toán học đang được sử dụng. Các nguyên tắc giải toán và kĩ năng viết văn bản toán học cho đúng phong cách khoa học). Thời lượng khoảng 30 tiết.
Về phía học sinh: Chuẩn bị tài liệu, phương tiện, tâm lí... để có phương pháp học tập đạt hiệu quả với các mục tiêu đã đặt ra.
Bước triển khai:
Căn cứ vào khung chương trình, phân phối chương trình chuyên sâu, nội dung chương trình chuyên sâu và nội dung các bài giảng (Tập II) để chọn lựa những bài thích hợp giảng dạy.
Số tiết đưa vào giảng dạy sẽ tăng dần với sự thích nghi của cả giáo viên và học sinh. Trung bình 2 tuần 1 tiết.
Ngoài các nội dung đã biên soạn, giáo viên, học sinh chủ động nghiên cứu, tìm tòi nội dung các chuyên đề khác. Trong quá trình thực hiện đức rút kinh nghiệm để triển khai các năm sau.
Chú ý. triển khai đồng bộ, và không đưọc quá cầu toàn. Vì như vậy sẽ không bao giờ triển khai đưọc. Nhưng cũng ngược lại, phải luôn kiểm định, đánh giá kết quả thực hiện. Tránh làm một việc rất mất công, mất của mà lại không hiệu quả hoặc không có hướng phát triển.