Mỗi năm, ô nhiễm không khí trong nhà và ngoài trời khiến khoảng 7 triệu người trên toàn cầu tử vong sớm, chủ yếu do tỷ lệ tử vong cao hơn từ đột quỵ, bệnh tim mạch, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư phổi và các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính.
Những nhóm người đối mặt với nguy cơ sức khỏe cao hơn
Dưới tác động của ô nhiễm không khí, hai nhóm người đối mặt với nguy cơ sức khỏe cao hơn được giới chuyên gia liệt kê và phân tích như sau:
Những nhóm người có cơ địa nhạy cảm bẩm sinh hoặc do bệnh lý mắc phải, chẳng hạn những người có bệnh lý hoặc tình trạng sức khỏe sẵn có, khiến phản ứng với ô nhiễm không khí trở nên nghiêm trọng hơn.
Thứ hai, những người có mức độ tiếp xúc với ô nhiễm không khí cao cũng dễ bị tổn thương hơn.
Cụ thể, những nhóm người sau đây thường có nguy cơ sức khỏe cao hơn:
Người có bệnh sẵn có (ví dụ như bệnh tim phổi).
Trẻ em và phụ nữ mang thai.
Người cao tuổi.
Người làm việc ngoài trời.
Cần lưu ý rằng phụ nữ mang thai, trẻ em và người cao tuổi cũng như những bệnh nhân mắc bệnh tim mạch, não mạch hoặc bệnh đường hô hấp nên hạn chế tiếp xúc với ô nhiễm không khí trong thời gian ngắn (vài giờ đến vài tuần).
Trong khi đó, việc giảm tiếp xúc với ô nhiễm không khí lâu dài (vài tuần đến vài năm) là quan trọng đối với tất cả mọi người.
Cân nhắc hạn chế hoạt động ngoài trời
Trong những thời kỳ ô nhiễm không khí nghiêm trọng, liệu con người có nên ở trong nhà không? Giới chuyên gia cho rằng, ở trong nhà có thể có lợi trong việc tránh ô nhiễm không khí, nhưng hiệu quả phần lớn phụ thuộc vào chất lượng không khí trong nhà.
Các chất ô nhiễm có thể xâm nhập từ ngoài trời vào trong nhà, đồng thời trong nhà cũng có nhiều nguồn ô nhiễm tiềm ẩn như nấu ăn, hút thuốc, khói thuốc thụ động và việc đốt nhang, cùng với các yếu tố khác như kiểu thông gió, đặc điểm kiến trúc cũng ảnh hưởng đến chất lượng không khí trong nhà.
Lời khuyên dành cho người thể chất kém
Trong thời kỳ ô nhiễm không khí, có nên khuyến cáo những nhóm có nguy cơ sức khỏe hạn chế hoạt động thể chất không? Đây là băn khoăn chung của nhiều người.
Giới chuyên gia cho rằng, ngay cả khi chất lượng không khí ở một nơi nào đó không tốt, vẫn nên khuyến khích hoạt động thể chất thường xuyên. Trong khả năng có thể, mọi người nên điều chỉnh thời gian và địa điểm hoạt động thể chất để giảm tiếp xúc với ô nhiễm không khí.
Những người đang dùng thuốc nên tuân theo khuyến cáo của bác sĩ. Theo nguyên tắc phòng ngừa, cần thông báo cho những người có rủi ro đặc biệt do lý do sức khỏe hoặc nghề nghiệp về thời gian và địa điểm tốt nhất cho hoạt động thể chất hoặc làm việc ngoài trời.
Khi ô nhiễm không khí nghiêm trọng, nên giảm các hoạt động thể chất vừa phải hoặc công việc ngoài trời.
Loại khẩu trang được khuyên dùng trong điều kiện ô nhiễm không khí
Khẩu trang lọc chủ yếu được làm từ vật liệu lọc, là loại khẩu trang phổ biến nhất để lọc các hạt vi mô trong không khí. Khẩu trang nên che phủ miệng và mũi, ôm sát khuôn mặt và có khả năng lọc các hạt PM2.5 cũng như khói và bụi.
Theo các khuyến nghị và quy định liên quan đến bảo vệ nghề nghiệp, để đảm bảo hiệu quả của khẩu trang, cần đáp ứng năm điều kiện sau:
Đeo đúng cách.
Đảm bảo vừa vặn.
Luôn đeo trong suốt thời gian tiếp xúc.
Thay kịp thời.
Xác nhận khẩu trang có thể lọc 95% các hạt vi mô trong không khí hay không.
Chọn lựa và sử dụng khẩu trang đúng cách có thể giảm việc hít phải các chất ô nhiễm. Tuy nhiên, những người có bệnh lý về đường hô hấp cần thận trọng vì việc đeo khẩu trang có thể làm trầm trọng hơn bệnh lý hiện có.
