Không ít người phấn khởi vì “rủng rỉnh” lãi, ngược lại nhiều trường hợp như ngồi trên đống lửa vì lo trả nợ do vay vàng.

Mất ngủ vì vàng tăng giá

Chị Hoàng Ngọc Hà (Đống Đa, Hà Nội) chia sẻ, năm 2019, vợ chồng chị mua một căn hộ chung cư với giá hơn 2 tỷ đồng. Thời điểm đó, chị Hà và chồng đã cân nhắc giữa chuyện vay tiền mặt từ ngân hàng hay vay vàng từ người thân.

Tuy nhiên, do ngại làm thủ tục vay ngân hàng và cũng không muốn trả các khoản lãi hàng tháng, hàng quý, trong khi thấy giá vàng nhiều năm ít biến động nên vợ chồng chị quyết định mượn 10 lượng vàng vào thời điểm giá xoay quanh mức 37,5 triệu đồng/lượng.

Đến năm 2022, chị Hà định trả nợ, nhưng giá vàng đột nhiên tăng dựng đứng, cao nhất lịch sử, chị đành nói khó với người thân đợi đến cuối năm 2023 sẽ trả, để đợi giá vàng bình ổn trở lại.

Thế nhưng, chờ suốt 1 năm, giá vàng vẫn không trở về mức cũ. Thậm chí, thời gian gần đây, giá vàng còn liên tục tăng và đã xấp xỉ kỷ lục năm 2022, thậm chí có nguy cơ tiếp tục tăng cao hơn.

Tính sơ bộ, số vàng chị Hà vay thời điểm 2019 quy đổi ra tiền là 375 triệu đồng, nhưng nếu trả theo giá vàng hiện nay khoản tiền lên tới hơn 740 triệu đồng, tăng gấp đôi so với lúc vay, tức chị phải trả thêm khoảng 370 triệu đồng.

Chị Hà than thở, vay vàng từ đầu năm thì đến cuối năm 2019, giá bắt đầu tăng lên mức 39 triệu đồng/lượng, thậm chí có thời điểm vượt mốc 42 triệu đồng/lượng do chịu tác động của giá thế giới. Lúc này, chị đã thấy lỗ nặng rồi nhưng vẫn cố chờ vàng giảm và hy vọng thị trường sớm bình ổn vì nghĩ có tăng thì có giảm.

“Nhưng càng chờ thì giá lại càng tăng, vàng càng đắt đỏ. Đã có lúc sốt ruột quá, tôi định mua vào để găm hàng, chờ bán khi giá lên cao nhưng lại sợ giá sẽ quay đầu giảm mạnh, lỗ lại chồng lỗ, thành ra liên tục rơi vào tình cảnh tiến thoái lưỡng nan”, chị Hà chia sẻ.

Tương tự, anh Hà Đương (Thanh trì, Hà Nội) chia sẻ, năm 2021, khi quyết định mua chiếc ô tô trị giá hơn 1 tỷ đồng, anh đã mượn 10 lượng vàng của người thân ở thời điểm giá vàng đạt 54 triệu đồng/lượng.

Đến nay, theo hẹn anh phải trả số vàng đã vay. Nhưng trước đó từ lâu, anh Đương đã mất ăn mất ngủ, lo lắng không yên vì giá vàng ngày càng tăng cao, khiến món nợ của anh ngày càng phình to.

Đặc biệt, những ngày gần đây, giá vàng liên tục tăng dựng đứng, lập hàng loạt kỷ lục mới về giá. Cho đến hiện tại, giá vàng đã leo lên mức hơn 74 triệu đồng/lượng khiến anh Đương rơi vào cảnh “éo le”.

Bởi lẽ, số vàng anh Đương vay từ năm 2021 quy đổi ra tiền là 530 triệu đồng, nhưng nếu phải trả theo giá vàng hiện nay, ước tính sẽ là hơn 740 triệu đồng, tức chị phải trả thêm gần 200 triệu đồng.

“Biết là giá vàng sẽ tăng nên tôi đã cẩ̉n thận để dành được bao nhiêu đều đem gửi ngân hàng bấy nhiêu, chờ đến hạn mới rút ra mua vàng. Nhưng giờ giá vàng cao quá. Tôi mua vàng để trả lúc này còn lỗ hơn so với vay lãi ngân hàng”, anh Đương buồn bã nói.

Bài học đắt bằng “vàng”

Chia sẻ về việc nhiều người vay vàng bị thiệt hại nặng nề khi trả nợ do giá vàng tăng quá cao, ông Nguyễn Minh Hùng, chủ một cửa hàng vàng tại Hà Nội cho rằng, nếu là tình huống bắt buộc phải chịu, còn với những người muốn đầu tư nhưng không hiểu rõ về cơ chế thị trường thì đây là bài học đắt giá.

Theo ông Hùng, chỉ nên đầu tư khi đã cân đối được phần lớn tài chính cũng như dự báo được những rủi ro nếu có và phương pháp giải quyết rủi ro đó. Thực tế, có không ít người mượn, vay vàng để đầu tư bất động sản với suy nghĩ giá bất động sản lúc nào cũng sẽ tăng nhanh và cao hơn vàng, cứ vay rồi sẽ có lời.

Tuy nhiên, vàng là tài sản đầu tư mang tính rủi ro cao, có thể tăng giảm thất thường trong ngắn hạn. Trong khi đó, bất động sản không phải lúc nào cũng sốt hoặc muốn bán là đẩy đi ngay được.

Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) mở ra khả năng không tăng lãi suất, bởi chỉ số lạm phát đang dần hạ nhiệt. Mỹ không tăng lãi suất cũng làm giảm sự hấp dẫn của đồng USD.

Đây cũng là một trong những nguyên nhân đẩy giá vàng lên. Bên cạnh đó, tình hình kinh tế của các nước châu Âu không khả quan, xung đột về quân sự, chính trị vẫn còn tiếp diễn trên thế giới khiến nhà đầu tư tìm đến vàng là tài sản trú ẩn an toàn.

Nhận định về giá vàng trong nước từ nay đến cuối năm, TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, giá vàng trong nước sẽ tăng tiếp khi nhu cầu về vàng, nhất là vàng trang sức tăng ở thời điểm trước Tết và trong Tết Nguyên đán.

“Tỷ giá có thể tăng từ nay đến cuối năm, các hoạt động kinh tế còn chậm, đồng Việt Nam có thể tiếp tục mất giá thời gian tới sẽ đẩy giá vàng lên. Ở thời điểm sốt giá, người mua vàng đối diện rủi ro.

Vì vậy, trước khi nắm giữ vàng, nhà đầu tư cần lưu ý một số điểm: Thời gian nắm giữ vàng ít nhất 6 tháng, tuyệt đối không đi vay tiền để mua vàng. Nhà đầu tư chỉ nên sử dụng 1/3 số tiền đang có mua vàng, và chia vào kênh đầu tư khác như gửi tiết kiệm, đầu tư chứng khoán hoặc bất động sản”, ông Hiếu khuyến nghị.