Giới chuyên gia quân sự phương Tây thừa nhận rằng, Ukraine không có đủ lực lượng, phương tiện để chống lại Lực lượng Hàng không - Vũ trụ Nga, máy bay chiến đấu F-16 do phương Tây chuyển giao cho Lực lượng Không quân Ukraine bị cắt bớt một số khả năng quan trọng nhất.
Bình luận về việc một chiếc F-16 của Ukraine bị mất gần đây ở khu vực Sumy, cựu cố vấn Lầu Năm Góc và chuyên gia quân sự Reuben F. Johnson nêu trong bài viết của ông cho 19FortyFive rằng, điều này là không có gì đáng ngạc nhiên, nhưng nguyên nhân của nó không phải là do đối phương quá mạnh.
Theo vị chuyên gia quân sự này, các máy bay chiến đấu F-16 của Mỹ được Đan Mạch và Hà Lan chuyển giao cho Không quân Ukraine đã bị tước đi những khả năng quan trọng để chống lại một cách hiệu quả các hệ thống tên lửa phòng không và chiến đấu cơ của Lực lượng Hàng không - Vũ trụ Nga.
Theo bài viết, đây là lần thứ hai Lực lượng Không quân Ukraine mất một phương tiện chiến đấu do tên lửa R-37 của Nga bắn hạ, loại tên lửa không đối không tầm xa này đã vượt quá khả năng tên lửa hiện tại của Ukraine.
Tên lửa R-37 được cho là đã bắn hạ máy bay là một trong những mẫu tên lửa không đối không (AAM) mới nhất trong kho vũ khí của Nga, có thể được phóng từ bất kỳ máy bay chiến đấu nào trong ba máy bay chiến đấu của Nga sử dụng radar mảng pha điện tử thụ động.
Bên cạnh đó, những chiếc F-16 được chuyển giao cho Ukraine đã bị tháo bỏ các thành phần quan trọng như hệ thống liên lạc Link 16, làm hạn chế nghiêm trọng khả năng truyền nhận dữ liệu mục tiêu và giao tiếp trên không, làm suy giảm hiệu quả chiến đấu của chúng.
“Nếu không có Link 16 và khả năng phóng tên lửa không đối không AIM-120 AMRAAM của Mỹ, R-37 sẽ tấn công máy bay của chúng ta ở khoảng cách hơn 100 km trước khi phi công của chúng ta có thể khai hỏa” - tác giả tài liệu trích dẫn mối quan ngại của một số phi công Không quân Ukraine.
Một nguyên nhân nữa là cái chết của phi công Ukraine Pavel Ivanov, người vừa được chuyển từ máy bay tấn công mặt đất Su-25 của Liên Xô sang F-16, đã được xác định trước, cũng một phần là do anh ta không có đủ thời gian thực hành bay để nắm vững kỹ năng điều khiển loại máy bay chiến đấu phức tạp này.
Việc điều khiển máy bay chiến đấu hiện đại F-16 chống lại hệ thống phòng không được bố trí theo nhiều tầng, nhiều lớp; kết hợp với các chiến đấu cơ hiện đại như Su-30SM, Su-35SM của Nga đòi hỏi phi công Ukraine phải đưa ra quyết định trong tích tắc và có kỹ năng điều khiển bay siêu hạng.
Theo các nguồn tin khác, Pavel Ivanov đã hoàn thành khóa đào tạo F-16 cấp tốc mà không có đủ thời gian bay tập để thành thạo các kỹ năng lái một loại chiến đấu cơ tiên tiến của phương Tây, mà lần đầu tiên trong đời viên phi công này được tiếp xúc.