Gần đây Hoa Kỳ liên tục đe dọa cắt quyền truy cập của Ukraine vào hệ thống vệ tinh toàn cầu Starlink, thuộc sở hữu của công ty SpaceX do doanh nhân người Mỹ Elon Musk sáng lập.
Tuy nhiên mới đây báo chí biết rằng công ty viễn thông vệ tinh Pháp Eutelsat đang đàm phán với Liên minh châu Âu để cung cấp cho Ukraine các thiết bị đầu cuối thay thế Starlink.
Sau khi thông tin này xuất hiện, sự quan tâm của các nhà đầu tư vào Eutelsat, đối thủ cạnh tranh của Starlink đến từ Pháp, đã tăng mạnh.
Giá cổ phiếu của Eutelsat đã tăng gấp 4 lần, đặc biệt là sau cuộc tranh cãi căng thẳng giữa Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và giới lãnh đạo Hoa Kỳ tại Nhà Trắng, sau đó Washington đã chính thức đình chỉ viện trợ quân sự cho Kyiv.
Trước tình hình trên, hãng tin Anh đã nỗ lực tìm hiểu liệu vệ tinh Eutelsat của Pháp có thay thế được Starlink của Mỹ trên lãnh thổ Ukraine trong tương lai gần hay không.
Eutelsat nói với Reuters rằng công ty này có thể là giải pháp thay thế cho một số ứng dụng quân sự vì họ hiện đang hỗ trợ truyền thông cho chính phủ và các tổ chức tại Ukraine.
Sau khi mua lại OneWeb có trụ sở tại Anh vào năm 2023, Eutelsat kiểm soát chòm sao vệ tinh quỹ đạo Trái Đất tầm thấp (LEO) duy nhất có phạm vi phủ sóng toàn cầu, ngoài Starlink.
Starlink có hơn 7.000 vệ tinh LEO được thiết kế để giao tiếp theo thời gian thực, cung cấp tốc độ dữ liệu cao hơn. Nhưng Eutelsat lập luận rằng ngay cả với chỉ 630 đơn vị LEO, được hỗ trợ bởi 35 vệ tinh liên kết ở quỹ đạo địa tĩnh cao hơn, công ty Pháp này vẫn cung cấp các khả năng tương tự như Starlink ở châu Âu.
Mặc dù Starlink hứa hẹn tốc độ băng thông rộng lên tới 200 megabit mỗi giây, trong khi Eutelsat hứa hẹn tốc độ 150 megabit, nhưng chất lượng khai thác thực tế là tương đương.
Tuy nhiên cần lưu ý rằng các thiết bị đầu cuối của OneWeb có giá từ 10 nghìn đô la, cộng với phí thuê bao hàng tháng. Công ty Starlink của Mỹ tính phí người dùng Ukraine một lần là 589 đô la ngoài phí thuê bao hàng tháng ở mức 95 - 440 đô la, tùy thuộc vào mức sử dụng.
Do vậy chưa biết liệu có tìm được nhà tài trợ nào trả tiền cho các dịch vụ của OneWeb cho Ukraine hay không. Hiện tại Ba Lan đang trả tiền cho Starlink, nhưng thực tế là họ không muốn thanh toán cho OneWeb - công ty sở hữu các thiết bị LEO.
Starlink là một công ty lớn và sự cạnh tranh đang hình thành rất chậm. Ví dụ, SES có trụ sở tại Luxembourg cung cấp một số dịch vụ vệ tinh cho NATO thông qua chòm sao O3b mPOWER trên quỹ đạo Trái Đất tầm trung.
SES thích làm việc với các khách hàng doanh nghiệp lớn, chính phủ và quân đội hơn, cho nên họ không có các dịch vụ thuận tiện và linh hoạt cho người dùng cá nhân. Ngoài ra các sáng kiến của EU dưới hình thức IRIS² và GOVSATCOM mà Kyiv quan tâm sẽ cần nhiều năm để có thể hoạt động đầy đủ, theo kết luận của giới truyền thông.
Cần lưu ý rằng Eutelsat cũng tham gia vào việc truyền lại các chương trình truyền hình (hơn 6.500 kênh truyền hình), truyền thông cố định và di động, và cũng được sử dụng cho nhu cầu của chính phủ. Công ty có mối quan tâm lớn tại Liên bang Nga, nhưng đến năm 2022, họ đã rời đi để tránh lệnh cấm vận.
