Thượng tọa Thích Quảng Bá - Ủy viên Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh Nam Định, Trưởng ban Trị sự Giáo hội Phật giáo huyện Nghĩa Hưng, trụ trì chùa Đào Lạng cho biết, cụm di tích đền - chùa Đào Lạng được xây dựng cách đây khoảng 300 năm.
Đền - chùa Đào Lạng thờ Phật và phối thờ Nam Hải đại vương. Tương truyền, khi bị Triệu Đà tấn công, An Dương Vương mất nước. Khi đó vua đã than: “Trời lại phụ ta rồi, Kim Quy giang sứ ở đâu?”.
Bỗng thấy Kim Quy miệng ngậm một đóa hoa sen từ dưới sông ngoi lên đến trước mặt vua nói: “Giặc cưỡi trên lưng ngựa phía sau nhà vua đó”. Vua chạy thẳng đến đất Diễn Châu, tự giết con gái và nhảy xuống biển tự vẫn.
Sau này, các triều đại phong kiến Việt Nam đều truy tặng An Dương Vương là Nam Hải đại vương. Để ghi nhớ tới công lao của vua, nhiều địa phương đã xây dựng đền thờ để lưu truyền, trong đó có cụm đền - chùa Đào Lạng.
Năm 2003, đền - chùa Đào Lạng được công nhận là di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh. Tuy nhiên, đến nay - sau 20 năm công nhận di tích, đền - chùa Đào Lạng vẫn chưa được cấp sổ đỏ, trong khi nhiều hạng mục đã xuống cấp trầm trọng.
Thượng tọa Thích Quảng Bá cho hay, dù di tích xuống cấp nhưng khó có thể trùng tu, tôn tạo vì không có sổ đỏ, không đủ cơ sở pháp lý: “Sắp tới, có một số dự án hỗ trợ vốn để sửa chữa, tôn tạo di tích lịch sử, văn hóa. Tuy nhiên, do đền – chùa Đào Lạng vẫn chưa có sổ đỏ nên nhiều khả năng không thể thực hiện.
Được công nhận là di tích lịch sử - văn hoá đã 20 năm nhưng nguyên do nào lại không được cấp sổ đỏ? Theo thượng tọa Thích Quảng Bá, trước đây có một cặp vợ chồng (ông từ đền) mượn đất của chùa để ở.
Khi họ qua đời, 2 người con tiếp tục sinh sống trên mảnh đất đó. Nhà chùa đã vận động được một người trả lại đất, người còn lại vẫn bám trụ và hứa “khi nào chết thì trả”.
Ngày 21/3 trao đổi với Báo GD&TĐ, ông Trần Hải Triều - Chủ tịch UBND xã Nghĩa Thái, cho biết: Cụm di tích đền - chùa Đào Lạng hiện đã xuống cấp nghiêm trọng. Tuy nhiên, bởi di tích không có sổ đỏ nên không tiến hành được các bước theo quy định.
“Đất này không có tranh chấp, nhưng vì vướng một hộ dân đang ở nên rất khó giải quyết. Chúng tôi đã vào cuộc, đã làm việc với cả nhà chùa và hộ dân liên quan nhưng chưa tìm được hướng giải quyết thích hợp”, Chủ tịch UBND xã Nghĩa Thái cho hay.
