Bộ Xây dựng đề xuất bỏ quy định người dân muốn mua nhà ở xã hội (NƠXH) phải có đăng ký thường trú hoặc tạm trú từ một năm trở lên tại địa phương nơi có công trình.
Theo đó, Bộ Xây dựng đang hoàn thiện dự thảo nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số chính sách nhằm phát triển nhà ở xã hội và nhà lưu trú công nhân khu công nghiệp. Bộ Xây dựng đề xuất người mua, thuê mua NƠXH phải đảm bảo hai điều kiện về nhà ở và thu nhập.
Cụ thể, người muốn mua phải chưa có nhà ở, đất ở thuộc sở hữu của mình; chưa được mua hoặc thuê mua NƠXH; chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà dưới mọi hình thức tại nơi sinh sống, làm việc hoặc có nhà của mình, nhưng diện tích bình quân đầu người thấp hơn mức tối thiểu do Chính phủ quy định theo từng thời kỳ và khu vực.
Người mua NƠXH phải thuộc diện thu nhập thấp; công nhân, người lao động, chuyên gia đang làm việc tại các doanh nghiệp trong khu công nghiệp; cán bộ, công chức, viên chức thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập; hộ nghèo, cận nghèo; người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ thuộc diện được hỗ trợ cải thiện nhà ở; người đã trả lại nhà công vụ.
Hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở thì không cần đáp ứng điều kiện về thu nhập. Với người thuê NƠXH không bắt buộc đáp ứng điều kiện về nhà ở và thu nhập.
Theo Luật Nhà ở năm 2014, người muốn mua, thuê, thuê mua NƠXH phải đáp ứng ba điều kiện về nhà ở, cư trú, thu nhập. Trong đó, những người này bắt buộc có đăng ký thường trú tại địa phương nơi có NƠXH, nếu không thì phải có tạm trú từ một năm trở lên.
Bộ Xây dựng cho rằng quy định về điều kiện cư trú như luật hiện hành “đã không còn phù hợp trong tình hình mới, phát sinh thủ tục không cần thiết”. Quy định về ba điều kiện nhà ở, cư trú, thu nhập dẫn đến bất cập là người thu nhập thấp muốn thuê NƠXH cũng phải thực hiện đầy đủ thủ tục, giấy tờ chứng minh.
Theo Bộ Xây dựng, với doanh nghiệp tại khu công nghiệp có nhu cầu rất lớn về NƠXH để lo cho công nhân. Tuy nhiên, Luật Nhà ở năm 2014 chưa quy định nhóm này được hưởng chính sách thuê NƠXH.
Vì vậy, đề xuất nói trên của Bộ Xây dựng kỳ vọng sẽ thúc đẩy nguồn cung và cầu NƠXH, nhất là phục vụ cho công nhân, người thu nhập thấp.
