Nâng cao dân trí cho người mù
Trong hành trình bảo đảm quyền học tập cho mọi công dân, công tác xóa mù chữ cho người mù, đặc biệt là dạy chữ nổi Braille, luôn mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Với người mù, chữ Braille không chỉ là công cụ tiếp cận tri thức mà còn là “đôi mắt thứ hai”, giúp họ tự tin giao tiếp, học tập, lao động và hòa nhập xã hội.
Nhận thức rõ điều đó, nhiều năm qua, Trung tâm Giáo dục – Dạy nghề cho người mù thuộc Hội Người mù tỉnh Thanh Hóa đã kiên trì duy trì, tổ chức các lớp học chữ nổi Braille, giáo dục tiền hòa nhập, hòa nhập, đào tạo nghề và kỹ năng sống cho người mù ở nhiều độ tuổi khác nhau.
Năm học 2024–2025, Trung tâm tiếp tục duy trì các lớp học tiền hòa nhập và hòa nhập cho 40 học sinh là trẻ em mù. Đây là giai đoạn học tập quan trọng, giúp các em làm quen với môi trường giáo dục, hình thành thói quen sinh hoạt khoa học, rèn luyện kỹ năng giao tiếp, kỹ năng tự phục vụ và chuẩn bị tâm thế để từng bước hòa nhập với môi trường học tập chung.
Trong từng bài học, từng hoạt động, giáo viên không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn kiên nhẫn uốn nắn, động viên, khơi dậy sự tự tin, tinh thần vượt khó ở mỗi em nhỏ.
Song song với giáo dục phổ thông, Trung tâm còn tổ chức các lớp dạy chữ nổi Braille, học nghề và nâng cao tay nghề cho 52 học viên là người mù trưởng thành. Các lớp học được duy trì nền nếp, nội dung thiết thực, phù hợp với khả năng và nhu cầu của học viên. Thông qua việc học chữ nổi, người mù có thể tiếp cận thông tin, đọc tài liệu, ghi chép và học nghề một cách chủ động hơn.
Nhiều đứa trẻ khi bước vào Trung tâm không biết chữ, e dè, tự ti, thế nhưng sau một thời gian, các em đã học được cách hoà nhập, nhiều em sau khi hoàn thành lớp chữ nổi đã tiếp tục theo học tại các trường công lập trên địa bàn. Không chỉ được học chữ, nhiều học viên được đào tạo có việc làm ổn định, từng bước tự chủ về kinh tế, giảm bớt gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Câu chuyện về đôi bạn Nguyễn Hữu Tài, 16 tuổi, quê ở Thiệu Hoá và Nguyễn Hữu Thắng, 18 tuổi, quê ở Hoằng Hoá là những ví dụ điển hình. Từ lớp hoà nhập, hiện các em đang theo học tại Trường THCS Tân Sơn. Cả hai em đã cùng vượt qua những mặc cảm ban đầu, cùng nhau khám phá thế giới theo cách riêng của mình.
Hay câu chuyện về hai anh em Lê Văn Tự (2008) và Lê Văn Du (2012) ở xã Nguyệt Ấn (tỉnh Thanh Hoá). Không chấp nhận đầu hàng số phận, hơn 10 tuổi, Tự nói với bố mẹ cho xuống Hội người mù tỉnh Thanh Hoá để tìm ánh sáng cuộc đời.
3 năm sau đó, Tự tiếp tục đưa em xuống cùng. Năm nay, Tự đã là học sinh của Trường THCS Tân Sơn, còn Du – em trai Tự thì học lớp 3 tại Trung tâm. Sau khi học xong các lớp tiền hoà nhập, Du cũng sẽ đi theo bước chân của anh, tiếp tục theo học tại trường THCS như những học sinh bình thường khác.
Theo ông Nguyễn Xuân Trung, Chủ tịch Hội người mù Thanh Hoá, việc duy trì thường xuyên các lớp dạy chữ nổi, giáo dục hòa nhập và đào tạo nghề không chỉ góp phần nâng cao dân trí cho người mù mà còn tạo nền tảng quan trọng để họ phát triển toàn diện cả về trí tuệ, kỹ năng và nhân cách.
“Từ những lớp học giản dị nhưng ấm áp tình người ấy, nhiều số phận từng mặc cảm, tự ti đã dần tìm lại niềm tin, vững vàng hơn trên con đường hòa nhập cộng đồng”, ông Trung chia sẻ.
Động lực từ phong trào thi đua học tập
Bên cạnh việc dạy và học thường xuyên, Hội Người mù tỉnh Thanh Hóa còn chú trọng đẩy mạnh các phong trào thi đua học tập, tạo động lực để học sinh, trẻ em mù rèn luyện và phát huy khả năng của bản thân.
Nổi bật trong năm 2025 là Hội thi Onkyo được phát động rộng rãi tới toàn thể học sinh, trẻ em mù trong tỉnh. Cuộc thi nhằm khuyến khích các em rèn luyện kỹ năng sử dụng chữ nổi Braille, phát triển tư duy, khả năng cảm thụ văn học và mạnh dạn bày tỏ suy nghĩ, cảm xúc thông qua những bài viết giàu cảm xúc.
Hội thi đã thu hút 30 em học sinh tích cực tham gia, với kết quả đáng ghi nhận: 1 giải Nhất, 3 giải Nhì và 4 giải Ba.
Chủ tịch Hội người mù tỉnh Thanh Hoá Nguyễn Xuân Trung khẳng định: “Những giải thưởng không chỉ là sự ghi nhận nỗ lực học tập của các em mà còn là nguồn động viên tinh thần to lớn, tiếp thêm niềm tin, ý chí vươn lên trong học tập và cuộc sống. Qua đó, cộng đồng cũng có thêm góc nhìn đầy đủ, nhân văn hơn về năng lực, khát vọng và giá trị của người mù, cũng như vai trò không thể thay thế của chữ nổi Braille trong hành trình tiếp cận tri thức”.
Cũng theo Chủ tịch Hội người mù tỉnh Thanh Hoá, Hội thi Onkyo còn là dịp để Hội Người mù tỉnh Thanh Hóa tiếp tục đẩy mạnh phong trào thi đua học tốt trong học sinh, xây dựng môi trường giáo dục toàn diện, tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích cho người mù.
Việc tuyên dương, lan tỏa kết quả Hội thi trong toàn hệ thống Hội đã góp phần nâng cao uy tín, hình ảnh của Hội trong công tác tuyên truyền, giáo dục và chăm lo đời sống tinh thần cho hội viên, học sinh mù.
Từ những lớp học chữ nổi Braille đến các phong trào thi đua học tập sôi nổi, có thể khẳng định rằng công tác xóa mù chữ cho người mù tại Thanh Hóa đang đi đúng hướng, bền bỉ và giàu tính nhân văn. Mỗi con chữ nổi được gieo xuống hôm nay chính là một hạt mầm hy vọng, mở ra cánh cửa tri thức, giúp người mù tự tin hòa nhập, khẳng định giá trị bản thân và đóng góp tích cực cho xã hội.