Căn bệnh dễ nhầm lẫn
Mới đây, các bác sĩ Khoa Tai Mũi Họng tại Bệnh viện E (Hà Nội) vừa điều trị thành công cho một bệnh nhân nữ (60 tuổi, ở Đông Sơn, Thanh Hóa) mắc bạch sản lưỡi nhiều năm nay. Tuy nhiên, người bệnh không hề biết đến căn bệnh này và chỉ nghĩ rằng, mình bị tưa lưỡi đơn giản.
Bệnh nhân tự điều trị và không khỏi, dẫn đến tình trạng bệnh ngày càng trở nghiêm trọng. Thực tế, trường hợp mắc bạch sản lưỡi nặng có thể liên quan đến ung thư miệng và cần được điều trị kịp thời.
Cụ thể, bệnh nhân này nhập viện trong tình trạng nuốt vướng, kèm rát vùng dưới lưỡi. Bệnh nhân đã điều trị nội khoa nhưng không đỡ. Các bác sĩ khoa Tai mũi họng đã khám và phát hiện có mảng bạch sản dưới lưỡi bên phải, kích thước tương đối lớn: 2x3cm. Các bác sĩ chỉ định phẫu thuật cắt tổ chức bạch sản lưỡi cho bệnh nhân.
Chia sẻ về bệnh bạch sản lưỡi, PGS.TS Lê Minh Kỳ - Khoa Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội và là chuyên gia cao cấp của Khoa Khám bệnh theo yêu cầu và quốc tế tại Bệnh viện E, cho biết:
"Kỹ thuật thực hiện ca bệnh rất đơn giản. Các bác sĩ đã thực hiện phẫu thuật cắt hớt niêm mạc lưỡi do bạch sản bằng laser cho bệnh nhân".
Tuy nhiên, điều khó khăn trong điều trị bệnh bạch sản lưỡi là nhiều người dân chưa hiểu biết về căn bệnh này. Thậm chí, phần lớn người thường lầm tưởng sang các chứng bệnh khác ở vùng miệng, bao gồm tưa miệng. Tưa là một dạng nhiễm nấm ở miệng và thường mềm hơn so với bạch sản, có thể dễ chảy máu hơn.
Hậu quả của điều trị muộn
Theo PGS Kỳ, bạch sản thường được chẩn đoán bằng khám miệng. Tuy nhiên, hầu hết trường hợp mắc bạch sản miệng thường nhập viện khi đã ở giai đoạn muộn. Khi đó, bệnh thường chuyển sang giai đoạn tiền ung thư hoặc ung thư.
Chuyên gia này lý giải, bệnh bạch sản là thương tổn màu trắng, dày ở lưỡi và niêm mạc bên trong má. Bạch sản thường gặp nhất ở lưỡi nhưng cũng có thể bị tổn thương ở má và lợi.
Nhiễm virus Epstein - Barr là nguyên nhân chính gây ra căn bệnh này. Loại virus này sẽ tồn tại dai dẳng trong cơ thể và có thể bùng phát bệnh ở bất kỳ thời điểm nào, nhất là ở những người có các rối loạn miễn dịch.
"Hầu hết những nốt bạch sản có thể tự khỏi. Tuy nhiên, ở những vùng tổn thương có đường kính lớn vài cm, sẽ không thể lấy các nốt bạch sản bằng cách quệt thông thường lên niêm mạc", PGS Kỳ cho biết.
Trong khi đó, những nốt bạch sản nhỏ có thể được phẫu thuật loại bỏ bằng sinh thiết rộng hơn, như sử dụng laser hoặc dao mổ. Trong trường hợp kết quả sinh thiết là ung thư miệng, nốt này cần được cắt bỏ ngay lập tức để ngăn chặn sự lan truyền.
"Nguy cơ bị ung thư miệng vẫn tăng ngay cả khi nốt bạch sản đã được lấy bỏ. Có nhiều yếu tố nguy cơ của bạch sản cũng là yếu tố nguy cơ của ung thư miệng. Ung thư miệng có thể đi kèm với bạch sản", chuyên gia cảnh báo.
Nguy cơ từ quan hệ không an toàn
Chia sẻ về nguyên nhân mắc bạch sản lưỡi, PGS. TS Lê Minh Kỳ cảnh báo, đây là căn bệnh thường có mối liên hệ với việc sinh hoạt tình dục không an toàn. Trong khi đó, tình trạng ung thư vòm họng hay vùng miệng có nguyên nhân do thuốc lá hoặc rượu bia đã được kiểm soát tốt.
Chuyên gia lấy dẫn chứng, một số nghiên cứu mới đây chỉ ra rằng, người quan hệ bằng miệng có nguy cơ mắc ung thư vòm họng cao hơn nhiều so với những người khác. Theo đó, có đến 80% người lớn trên 40 tuổi mắc bệnh bạch sản niêm mạc miệng. Tỷ lệ nam mắc bệnh này thường cao hơn nữ.
"Người quan hệ bằng đường miệng hoàn toàn có thể mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Các bệnh lây truyền thường gặp nhất phải kể đến lậu, giang mai, herpes... Ngoài ra, có một số bệnh với tần suất ít gặp hơn, như bạch sản. Nguy cơ mắc các bệnh lây nhiễm kể trên sẽ cao hơn nếu miệng có vết loét hoặc vết thương", PGS.TS Lê Minh Kỳ nhấn mạnh.
Vì vậy, chuyên gia khuyến cáo, nhiều trường hợp bạch sản có thể phòng ngừa được bằng thay đổi hành vi, đặc biệt là không quan hệ tình dục bằng miệng. Bên cạnh đó, người bệnh cần thường xuyên thăm khám định kỳ bởi các bác sĩ chuyên Khoa Tai Mũi Họng.
Trước đó, không ít bệnh nhân mắc bạch sản tới khám ở các chuyên khoa khác như Răng Hàm Mặt, Da liễu… và không chẩn đoán ra bệnh.
Trong trường hợp nghi ngờ mắc bạch sản niêm mạc miệng, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để được chấn đoán và điều trị kịp thời. Nhờ đó, tránh để các nốt bạch sản phát triển nặng lên, thậm chí dẫn tới ung thư, gây nguy hiểm tính mạng.
