Đám cháy pin lithium-ion trang bị trên xe máy điện, xe đạp điện có thể được dập tắt trong vòng từ 2 - 4 phút bằng bình chữa cháy do các doanh nghiệp trong nước sản xuất.
Kết quả bất ngờ
Mới đây, Hiệp hội Phòng cháy Chữa cháy và Cứu nạn Cứu hộ Việt Nam (VFRA) đã công bố kết quả thử nghiệm dập tắt đám cháy pin lithium-ion trang bị trên xe máy điện, xe đạp điện bằng một số loại bình chữa cháy xách tay.
Ông Bùi Xuân Thái - đại diện Hiệp hội VFRA cho biết, mục tiêu nhằm đánh giá khả năng cũng như xác định phương pháp chữa cháy hiệu quả đối với pin lithium-ion bằng một số loại bình chữa cháy xách tay, do các doanh nghiệp hội viên của VFRA đăng ký thử nghiệm.
Tình huống thử nghiệm là đám cháy bùng phát trên khối pin, lan ra toàn xe, các viên pin phát nổ, bắn văng ra ngoài. Trước, trong và sau cháy đều được đo nhiệt độ. Các viên pin bắn ra xung quanh cũng được đo và ghi nhận nhiệt độ.
Bình chữa cháy xách tay được sử dụng để thử nghiệm gồm: Một số bình chữa cháy đang lưu thông trên thị trường: Bình bột, bình khí CO2. Một số loại bình chữa cháy xách tay do các doanh nghiệp hội viên VFRA sản xuất và đăng ký thử nghiệm: Bình chữa cháy gốc nước Eco Fire 6; Bình chữa cháy gốc nước F500 EA công nghệ bọc phân tử; Bình chữa cháy nhãn hiệu ORION OR-6, sử dụng dung dịch chữa cháy hợp chất ORION.
Ở chiếc xe điện đầu tiên, khi nhiệt độ trên 500 độ C, pin phát nổ, nhân viên kỹ thuật bắt đầu sử dụng bình bột, bình khí CO2. Khi phun hết cả hai bình, chiếc xe điện vẫn bùng cháy. Hỏa hoạn chỉ được dập tắt khi sử dụng bình chữa cháy ORION OR-6.
Nhiệt độ cũng giảm xuống còn gần 120 độ C. Đặc biệt, bình chữa cháy nhãn hiệu F500 EA, sử dụng dung dịch chữa cháy gốc nước - công nghệ bọc phân tử dập tắt được đám cháy trong thời gian 2 phút. Sau khi đám cháy được dập tắt, các viên pin không có hiện tượng nổ, không có khói, nhiệt độ giảm sâu, dưới 60 độ C.
Ở chiếc xe điện còn lại, đơn vị thực nghiệm dập tắt bằng cát và phải đẩy xe đổ xuống sàn. Kết quả cho thấy lửa tắt nhưng không hoàn toàn, khói vẫn nghi ngút và nguy cơ cháy lại cao.
Để dập lửa hoàn toàn, người dân có thể phải sử dụng lượng cát lớn để bao phủ toàn bộ đám cháy. Với những thử nghiệm ngay tại Việt Nam, có thể thấy việc khống chế các đám cháy từ pin lithium-ion không hề “vô phương” như một số nhận định trước đó.
Bình chữa cháy đạt chuẩn cho xe điện
Thời gian gần đây, các vụ cháy nổ liên quan tới pin lithium-ion và xe máy điện, xe đạp điện có xu hướng gia tăng và để lại hậu quả nghiêm trọng. Khi các đám cháy bùng phát, người dân thường sử dụng các loại bình chữa cháy xách tay được trang bị sẵn trong gia đình và cơ sở kinh doanh để dập tắt đám cháy. Tuy nhiên, việc dập tắt các đám cháy này hầu như không hiệu quả, thậm chí là không dập tắt được.
Từ kết quả thử nghiệm nêu trên, VFRA đưa ra khuyến cáo đến người dân, cộng đồng: Đến thời điểm tháng 9/2023, các bình chữa cháy xách tay sau đây (do doanh nghiệp hội viên của VFRA đăng ký thử nghiệm và đã được VFRA thử nghiệm) có khả năng dập tắt được các đám cháy pin lithium-ion trang bị trên xe máy điện, xe đạp điện, bao gồm: Bình chữa cháy nhãn hiệu F500 EA, sử dụng dung dịch chữa cháy gốc nước - công nghệ bọc phân tử; Bình chữa cháy nhãn hiệu ORION OR-6, sử dụng dung dịch chữa cháy hợp chất ORION.
Đặc biệt, do các viên pin khi cháy sẽ nổ và văng ra xa với nhiệt độ rất cao nên khi chữa cháy các đám cháy này, người chữa cháy phải mặc trang phục đồ bảo hộ để đảm bảo an toàn.
Ngoài ra, trên thế giới, ngày càng nhiều công nghệ đang được thí nghiệm cho thấy khả năng dập tắt các đám cháy từ pin lithium-ion. Đơn cử như các nhà nghiên cứu tại Tây Ban Nha từng thử nghiệm loại “chăn chống lửa” chuyên dụng cho các đám cháy pin xe điện.
Thử nghiệm đã được áp dụng với pin ô tô điện, cho thấy khả năng cách ly cũng như giảm nhiệt độ đám cháy khá hiệu quả. Ngoài ra, rất nhiều công nghệ mới đang được phát triển với giá cả phù hợp để sử dụng dễ dàng cho các đám cháy pin lithium-ion.
Theo VFRA, kết quả thử nghiệm này là thông tin rất tốt, mang đến sự an tâm lớn cho các chủ sở hữu xe điện, đồng thời, giúp cộng đồng nhìn nhận đúng đắn về mức độ an toàn cũng như rủi ro, cách phòng chống khi xảy ra sự cố cháy nổ với pin xe điện nói riêng và pin lithium-ion nói chung, tránh tâm lý hoang mang, lo lắng quá mức dẫn đến những phản ứng cực đoan, tiêu cực với xe điện.
Theo các chuyên gia, trong thử nghiệm, đám cháy sẽ chủ động được tạo ra từ việc tác động tới hệ thống pin. Tuy nhiên, trong thực tế, tỷ lệ vụ cháy từ pin lithium-ion là không lớn, đặc biệt là với hệ thống được bảo vệ tốt như xe máy điện, ô tô điện.
Dù vậy, giới chuyên gia khuyến cáo, người sử dụng xe điện nói riêng cũng như người dùng pin lithium-ion nói chung cần lựa chọn hãng sản xuất uy tín, đảm bảo chất lượng.
Đặc biệt, người dùng không nên tự ý thay đổi kết cấu sản phẩm, lắp thêm các phụ kiện không tương thích và thực hiện chế độ kiểm tra, bảo dưỡng theo đúng khuyến cáo của nhà sản xuất để đảm bảo an toàn cháy nổ.
