Tiếp tay cho “siêu lừa” Dương Thanh Cường
Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) tối cao vừa hoàn tất cáo trạng truy tố bị can Trầm Bê (nguyên Phó Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Phương Nam, sau này là SACOMBANK) cùng 9 đồng phạm về tội vi phạm hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng. Riêng bị can Dương Thanh Cường (nguyên Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng và Thương mại Bình Phát) bị truy tố về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Cáo trạng của Viện KSND tối cao chỉ ra rằng, năm 2007, bị can Dương Thanh Cường có ý định thực hiện dự án cao ốc căn hộ và biệt thự vườn Thanh Phát nên lấy danh nghĩa công ty mua 10,5 ha đất của các hộ dân có 23 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN QSDĐ). Sau đó, Dương Thanh Cường đã thế chấp số đất này tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (AGRIBANK) chi nhánh 6 để vay tiền làm dự án.
Bị can Dương Thanh Cường biết rõ thông tin diện tích đất 10,5 ha nằm trong khu quy hoạch, đã có Quyết định thu hồi của Nhà nước, không thể sang tên sở hữu cho Công ty Thanh Phát. Tuy nhiên đến tháng 4/2008, Cường lại dùng nhiều thủ đoạn gian dối mượn lại 23 GCN QSDĐ mang đến gặp ông Trầm Bê để thế chấp vay tiền.
Sau khi được cán bộ Sở giao dịch Ngân hàng Phương Nam thẩm định hồ sơ, Hội đồng tín dụng ngân hàng Phương Nam đã ký duyệt cho công ty của bị can Cường vay 130 tỷ đồng và yêu cầu sở giao dịch phải thực hiện đầy đủ 8 điều kiện trước khi cho vay. Tuy nhiên, bị can Trầm Bê đã phê duyệt cho công ty của bị can Cường vay không điều kiện và không theo đề nghị của Hội đồng tín dụng.
Với Hợp đồng tín dụng lần 1 vào ngày 7/4/2008, Dương Thanh Cường lấy pháp nhân Tổng Giám đốc Công ty Bình Phát ký hồ sơ đề nghị vay vốn, giấy cam kết thế chấp 23 GCN QSDĐ tại xã Phong Phú, huyện Bình Chánh, TPHCM vay 200 tỷ đồng. Ông Trầm Bê đã chỉ đạo thuộc cấp hoàn tất thủ tục và từ ngày 12/4/2008 đến ngày 23/4/2008, Ngân hàng Phương Nam đã giải ngân cho Công ty Bình Phát 130 tỷ đồng.
Về Hợp đồng tín dụng thứ 2, tháng 5/2008, ông Trầm Bê đồng ý cho Cường vay thêm bằng cách tất toán hồ sơ vay trước đây, đồng thời làm hồ sơ vay mới. Ngân hàng Phương Nam giải ngân 57 tỷ đồng và 9.000 lượng vàng (tổng cộng 221 tỷ đồng). Cường dùng gần 131 tỷ đồng tất toán hợp đồng vay lần 1 và nhận thêm 90 tỷ đồng rồi dùng số tiền này tiếp tục trả lãi vay 32 tỷ đồng.
Ở Hợp đồng tín dụng thứ 3, vào ngày 4/6/2009, khi đến hạn phải thanh toán hợp đồng lần 2 là 60 tỷ đồng và 9.441 lượng vàng, bị can Cường đến gặp ông Trầm Bê xin gia hạn nợ. Ông Trầm Bê đồng ý cho gia hạn bằng cách đảo nợ. Phía Ngân hàng Phương Nam ký hợp đồng với Công ty Bình Phát với nội dung cho vay 80 tỷ đồng và 9.000 lượng vàng. Ngày 11/10/2010, Cường ký giấy đề nghị gán tài sản thế chấp là 23 GCN QSDĐ để cấn trừ nợ gốc, lãi tổng cộng 331 tỷ đồng. Ngày 14/1/2010, hai bên ký thanh lý hợp đồng, hoàn tất việc gán tài sản.
Kết quả điều tra xác định Dương Thanh Cường dùng nhiều thủ đoạn gian dối, mang tài sản đang thế chấp tại Agribank đi vay và chiếm đoạt tiền của Ngân hàng Phương Nam. Tính đến năm 2010, số tiền Cường nợ ngân hàng cả gốc và lãi là hơn 331 tỷ đồng. Ông Trầm Bê cùng các bị can phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi gây thiệt hại này. Về dân sự, Viện KSND tối cao cũng buộc ông Trầm Bê và các bị can bồi thường cho SACOMBANK.
Lộ diện thêm những manh mối mới
Một diễn tiến khác, trong Bản kết luận điều tra lần 1, cơ quan điều tra không đề nghị xử lý hình sự mà kiến nghị xử lý hành chính đối với Trầm Viết Trung (Ủy viên HĐTD Ngân hàng Phương Nam). Tuy nhiên, trong kết luận điều tra bổ sung cơ quan điều tra xác định Trung đã có hành vi cùng với Phan Huy Khang và Phan Thị Hồng Vân (cán bộ pháp chế) ký biên bản cuộc họp Hội đồng tín dụng xét duyệt đồng ý cho công ty của Dương Thanh Cường vay 190 tỷ đồng. Hậu quả của hành vi này giúp cho Dương Thanh Cường trong lần vay thứ nhất chiếm đoạt gần 128 tỷ đồng, gây thiệt hại cho Ngân hàng Phương Nam. Hành vi của ông Trầm Viết Trung đã phạm vào tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng.
Theo kết luận điều tra, một trong những đối tượng giữ vai trò mấu chốt trong vụ án là bị can Nguyễn Thị Xuân Trang (nguyên Giám đốc Sở giao dịch Ngân hàng Phương Nam). Tuy nhiên, bà Trang đã bỏ trốn khỏi địa phương từ tháng 11/2016 và cơ quan CSĐT đã ra quyết định truy nã nhưng đến nay vẫn chưa xác định được bị can ở đâu. Do đó, ngày 9/9/2019, công an ra quyết định tạm đình chỉ điều tra với bị can Trang, khi nào bắt được sẽ phục hồi điều tra và đề nghị truy tố theo pháp luật.
Cũng theo hồ sơ vụ án, năm 1996, bị can được mệnh danh là “siêu lừa” Dương Thanh Cường từng bị TAND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu tuyên phạt 20 năm tù, tổng hợp cho nhiều tội danh như lừa đảo chiếm đoạt tài sản xã hội chủ nghĩa, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản xã hội chủ nghĩa, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của công dân, trốn thuế (theo quy định thời điểm đó, tù có thời hạn không quá 20 năm tù). Đồng thời cũng cùng năm 1996, Cường bị TAND tỉnh Tiền Giang tuyên phạt 10 năm tù về tội đưa hối lộ.
Đến năm 2015, Cường bị TAND cấp cao tại TPHCM tuyên phạt 13 năm tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, 6 tháng tù về tội làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức. Năm 2016, Cường tiếp tục bị TAND cấp cao tại TPHCM tuyên phạt mức án tù chung thân về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và tù chung thân về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Cũng trong năm 2016, Cường tiếp tục bị TAND cấp cao tại TPHCM tuyên phạt mức án tù chung thân về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản trong 1 vụ án khác. Năm 2018, Cường bị TAND TPHCM tuyên phạt mức án 20 năm tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Điều mà nhiều người đặt nghi vấn là tại sao một đối tượng có án tích nhiều như Dương Thanh Cường lại lọt vào “mắt xanh” của “đại gia” Trầm Bê không chỉ một lần mà nhiều lần, gây tổn thất nặng nề cho Ngân hàng Phương Nam?