Ngày 18/8, Đại hội Đảng bộ Đặc khu Cồn Cỏ nhiệm kỳ 2025 – 2030 được tổ chức thành công.
Ngay sau kỳ đại hội, Báo Giáo dục & Thời đại đã có cuộc phỏng vấn ông Trần Xuân Anh - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Đặc khu Cồn Cỏ về mục tiêu, giải pháp để sớm đưa đặc khu kinh tế non trẻ này phát triển như kỳ vọng.
Phóng viên (PV): Thưa ông, với vị thế là Đặc khu biển đảo tiền tiêu, Cồn Cỏ đã đạt được những thành tựu nổi bật nào trong phát triển kinh tế giai đoạn 2020–2025?
Ông Trần Xuân Anh: Cồn Cỏ đã đạt bước tiến quan trọng: Du lịch tăng trưởng ổn định, lượng khách tăng 10–15%/năm, doanh thu đạt 25 tỷ đồng (2025). Hạ tầng được đầu tư đồng bộ với 292 tỷ đồng, nổi bật là hệ thống lọc nước biển công suất 200m³/ngày, kè chống xói lở.
Thu nhập bình quân đạt 65 triệu đồng/người/năm, giảm hộ nghèo xuống 12,5%.
Tuy nhiên, chúng tôi nhận rõ hạn chế: Quy mô kinh tế còn nhỏ, dịch vụ du lịch chưa đủ sức cạnh tranh.
PV: Định hướng phát triển kinh tế trọng tâm của Cồn Cỏ trong 5 năm tới là gì, thưa ông?
Ông Trần Xuân Anh: Ngày 16/10/2024, trong chuyến thăm và làm việc tại huyện đảo Cồn Cỏ, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có những chỉ đạo, định hướng để huyện đảo Cồn Cỏ, nay là đặc khu, tiếp tục giữ vai trò quan trọng về quân sự, quốc phòng trên biển, như một tiền đồn kiểm soát an ninh trật tự trên biển.
Về phát triển kinh tế, Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ đạo phải tiếp tục bảo vệ tốt tài nguyên rừng, đa dạng sinh học của biển, đảo, kết hợp với phát triển du lịch, dịch vụ để khai thác các tiềm năng thiên nhiên đã ban tặng.
Tổng Bí thư lưu ý phát triển du lịch phải theo hướng bền vững, không nên phát triển du lịch đại trà, gây nguy cơ ô nhiễm môi trường, đảm bảo không để lại dấu chân sinh thái, bảo vệ môi trường, cảnh quan biển đảo, vì Cồn Cỏ chỉ đặc biệt hấp dẫn khi bảo tồn được giá trị lịch sử, giá trị sinh thái và sạch sẽ, không rác thải nhựa ra biển.
Trên tinh thần chỉ đạo đó, kết hợp với tiềm năng, lợi thế của địa phương, chúng tôi tập trung vào 3 trụ cột:
Thứ nhất, chú trọng phát triển du lịch – dịch vụ chất lượng cao. Phát triển đa dạng loại hình như nghỉ dưỡng, lặn biển ngắm san hô, tham quan di tích lịch sử. Đặc biệt, chúng tôi đẩy mạnh liên kết vùng với Cửa Việt – Nhật Lệ để tạo thành "tam giác du lịch" hấp dẫn. Mục tiêu đón 15.000–20.000 lượt khách/năm vào 2030.
Thứ hai, phát triển kinh tế biển: Xây dựng Khu dịch vụ hậu cần nghề cá lưỡng dụng, hỗ trợ ngư dân đánh bắt xa bờ.
Và thứ ba, đó là phát triển nông nghiệp công nghệ cao: Nhân rộng mô hình trồng dược liệu (giảo cổ lam), nuôi trồng thủy sản theo chuỗi giá trị.
PV: Để hiện thực hóa các mục tiêu này, đặc khu có những giải pháp đột phá nào?
Ông Trần Xuân Anh: Chúng tôi đã nghiên cứu nhiều giải pháp để đưa Cồn Cỏ trở thành một đặc khu như kỳ vọng của địa phương và Trung ương. Tuy nhiên, 3 giải pháp chính mà chúng tôi sẽ tập trung thời gian tới.
Thứ nhất, về cơ chế đặc thù: Ưu đãi thuế, đất đai cho doanh nghiệp đầu tư vào du lịch, năng lượng tái tạo. Đề xuất Trung ương hỗ trợ kéo điện lưới quốc gia ra đảo, giảm phụ thuộc vào máy phát điện.
Thứ hai, huy động nguồn lực: Chúng tôi sẽ kêu gọi đầu tư bãi tắm nhân tạo, quảng trường Cột cờ (dự kiến 300 tỷ đồng). Phát triển thương hiệu đặc sản như nước mắm, cá khô Cồn Cỏ.
Thứ ba, chúng tôi sẽ tập trung cho nhiệm vụ chuyển đổi số. Ứng dụng công nghệ quản lý du lịch thông minh, thanh toán không tiền mặt.
PV: Ông đánh giá thế nào về tiềm năng du lịch của Cồn Cỏ so với các đảo khác như Lý Sơn, Phú Quốc?
Ông Trần Xuân Anh: Nói về phát triển kinh tế thì Đặc khu Cồn Cỏ chỉ mới có thể xếp mình vào cùng với các đảo Lý Sơn, Cô Tô, chưa thể so sánh với các đảo Phú Quốc, Côn Đảo hay nhiều khu kinh tế biển đảo ở phía Bắc.
Tuy nhiên, Cồn Cỏ cũng có những lợi thế riêng.
Vị trí chiến lược, Đảo Cồn Cỏ nằm trên tuyến hàng hải quốc tế, kết nối dễ dàng với đất liền. Hệ sinh thái biển độc đáo: Rạn san hô nguyên sơ, rừng nguyên sinh phong phú. Đảo cũng lưu giữ những chứng tích lịch sử rất giá trị, như di tích chiến tranh, bảo tàng hải quân.
Tuy nhiên, chúng tôi không cạnh tranh trực tiếp mà tạo sự khác biệt bằng trải nghiệm "du lịch xanh - an toàn - gắn với quốc phòng".
PV: Bài toán nhân lực cho phát triển kinh tế sẽ được giải quyết ra sao, khi dân số đảo chỉ khoảng 100 người?
Ông Trần Xuân Anh: Đây có thể nói là một thách thức lớn. Để giải bài toán này, chúng tôi triển khai Đề án di dân 2025–2030, theo đó thu hút 50–100 hộ dân mới bằng chính sách hỗ trợ nhà ở, vốn vay ưu đãi.
Về đào tạo tại chỗ, sẽ mở các lớp nghiệp vụ du lịch, hướng dẫn viên cho người dân. Chúng tôi cũng sẽ kết nối với các trường đại học, tạo điều kiện để sinh viên thực tập, làm việc trên đảo.
PV: Là đặc khu tiền tiêu, Cồn Cỏ cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ quốc phòng – an ninh như thế nào?
Ông Trần Xuân Anh: Chúng tôi tuân thủ nguyên tắc "phát triển kinh tế đi đôi với củng cố quốc phòng". Các dự án du lịch đều được thiết kế lưỡng dụng, như kè biển vừa chống xói lở vừa là công sự phòng thủ. Lực lượng vũ trang tham gia huấn luyện kết hợp làm du lịch, chẳng hạn như hướng dẫn thám hiểm rừng.
Chúng tôi cũng sẽ kiểm soát chặt hoạt động của tàu thuyền nước ngoài, bảo vệ chủ quyền biển đảo.
PV: Thông điệp ông muốn gửi đến các nhà đầu tư và người dân về tương lai của Cồn Cỏ?
Ông Trần Xuân Anh: Cồn Cỏ đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ. Chúng tôi cam kết tạo mọi điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp cùng chung tay xây dựng một đặc khu năng động, giàu bản sắc.
Với người dân, đây sẽ là ngôi nhà chung bền vững – nơi kinh tế phát triển hài hòa với môi trường và an ninh được đảm bảo.
PV: Xin cảm ơn ông!
