Chuyển động tích cực
Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã áp dụng thuế quan đối với hàng trăm tỷ đô la hàng hóa, làm chậm tăng trưởng kinh tế toàn cầu, chuỗi cung ứng sai lệch và gián đoạn sản xuất.
Trước khi các quan chức hai nước ngồi vào bàn đàm phán cấp cao ở Washington trong hai ngày 21 và 22/2, họ vẫn có khoảng cách lớn trước các yêu cầu của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump về những thay đổi cấu trúc đối với nền kinh tế Trung Quốc - một trong những rào cản lớn nhất giữa hai bên trong các cuộc đàm phán diễn ra ở Bắc Kinh cuối tuần trước.
Nhưng các phác thảo rộng về những gì có thể tạo nên một thỏa thuận đang bắt đầu xuất hiện từ các cuộc đàm phán, các nguồn tin cho biết, khi hai bên thúc đẩy một thỏa thuận được chờ đợi sẽ thông qua vào 1/3. Nếu kết quả tích cực này trở thành hiện thực, sẽ đánh dấu sự kết thúc tốt đẹp cho một thỏa thuận 90 ngày mà Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã thống nhất khi họ gặp nhau ở Argentina vào cuối năm ngoái, trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh G-20.
Theo các nguồn tin của tiến trình đàm phán, các quan chức của hai nước đang soạn thảo sáu bản ghi nhớ về các vấn đề cơ cấu: Chuyển giao công nghệ và đánh cắp dữ liệu trên mạng; Quyền sở hữu trí tuệ; Dịch vụ; Tiền tệ; Nông nghiệp; Hàng rào phi thuế quan đối với thương mại.
Vẫn còn nhiều khác biệt
Trong các cuộc họp giữa các quan chức Mỹ và Trung Quốc vào tuần trước tại Bắc Kinh, hai bên đã trao đổi các văn bản và làm việc về các nghĩa vụ phác thảo trên giấy tờ, theo một trong các nguồn tin thân cận của Reuters cung cấp. Cũng theo nguồn tin này, diễn biến của đàm phán khiến các bên đi đến thống nhất tạm dừng những hội đàm cấp cao ở Bắc Kinh, dành ít thời gian chuẩn bị và tái hội đàm trong hai ngày cuối tuần này tại Washington; với sự chủ trì của Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer và Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc.
Những điều khoản mà các quan chức đàm phán hai bên cần tìm được tiếng nói chung, bao gồm các vấn đề phức tạp nhất ảnh hưởng đến mối quan hệ thương mại giữa hai nước, chủ yếu xuất phát từ quan điểm của Hoa Kỳ về việc Trung Quốc cần chấm dứt, thay đổi các cách ứng xử và điều hành hoạt động thương mại đã khiến ông Trump lấy cớ để đánh thuế đối với hàng nhập khẩu từ nước này.
Một nguồn tin cảnh báo rằng các cuộc đàm phán vẫn có thể kết thúc trong thất bại. Nhưng ít nhất trong các cam kết đang được phác thảo, Trung Quốc đã đăng ký cả hai nguyên tắc rộng rãi và các cam kết cụ thể về các vấn đề chính mà Mỹ đặt ra.
Washington đã cáo buộc Bắc Kinh ép các công ty Mỹ kinh doanh tại Trung Quốc phải chia sẻ công nghệ của họ với các đối tác địa phương và bàn giao bí mật sở hữu trí tuệ. Trung Quốc phủ nhận nhà nước tham gia vào các vấn đề này và cho rằng đó và việc của các doanh nghiệp với nhau.
Các quan chức chính quyền của ông Trump cũng phản đối các hàng rào phi thuế quan ở Trung Quốc, bao gồm trợ cấp công nghiệp, quy định, thủ tục cấp phép kinh doanh, đánh giá tiêu chuẩn sản phẩm và các thông lệ khác mà họ cho rằng giữ hàng hóa của Hoa Kỳ ra khỏi Trung Quốc hoặc tạo lợi thế không công bằng cho các doanh nghiệp trong nước.
Chờ đợi thời hạn 1/3
Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Steven Mnuchin đã thúc đẩy Trung Quốc mở cửa thị trường dịch vụ tài chính cho nhiều công ty nước ngoài hơn, bao gồm cả đại gia thẻ tín dụng Visa và MasterCard, đồng thời nhấn mạnh Mỹ đã chờ đợi nhiều năm để Bắc Kinh thực hiện tốt lời hứa cho phép những công ty như vậy hoạt động ở Trung Quốc.
Về tiền tệ, các quan chức Mỹ, trong đó có Bộ trưởng Mnuchin, đã cảnh báo Trung Quốc chống phá giá đồng nhân dân tệ để có được lợi thế cạnh tranh, sau khi đồng tiền Trung Quốc suy yếu đáng kể so với đồng USD năm ngoái, như một trong các biện pháp chống lại hàng rào thuế quan của ông Trump.
Hai bên đã thảo luận về một cơ chế thực thi cho thỏa thuận, nguồn tin cho biết. Reuters tháng trước đã tiết lộ rằng Hoa Kỳ đang thúc đẩy các đánh giá thường xuyên về tiến bộ của Trung Quốc đối với các cải cách thương mại đã cam kết, đồng thời có thể khôi phục thuế quan nếu thấy rằng Bắc Kinh đã vi phạm thỏa thuận.
Các bên cũng đang xem xét một danh sách gồm 10 mục về cách Trung Quốc có thể giảm thặng dư thương mại với Hoa Kỳ, bao gồm bằng cách mua nông sản, năng lượng và hàng hóa như chất bán dẫn, theo hai nguồn tin khác từ cuộc đàm phán cung cấp cho Reuters.
Thời gian đang trôi nhanh đến thời hạn ngày 1/3, để giải quyết tranh chấp hoặc xem thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa trị giá 200 tỷ đô la của Trung Quốc tăng từ 10% lên 25%. Hôm 19/2, ông Trump chia sẻ quan điểm rằng theo ông, Trung Quốc có những lý do để cần phải chuyển đổi nhanh chóng nếu không muốn bị áp thêm hàng rào thuế quan.
