Tuy nhiên, nhờ sự hỗ trợ kịp thời từ chính sách Nhà nước, của chính quyền địa phương và từ sự “tự lực cánh sinh” của các trường học nên bữa ăn hằng ngày của HS bán trú, đội ngũ cán bộ, giáo viên vẫn được đảm bảo, chính nhờ vậy mà cuộc sống của giáo viên, HS luôn được duy trì ổn định, tạo động lực cho hoạt động dạy học, nâng cao chất lượng giáo dục.
Nhà trường nỗ lực
Đến với các huyện miền núi, biên giới tỉnh Quảng Nam, chúng tôi không còn bắt gặp hình ảnh hằng ngày các em HS phải trèo đèo, lội suối, lăn lộn trên con đường hiểm trở đến trường. Những người giáo viên nơi đây cũng không còn cảnh đến từng nhà HS vận động các em ra lớp vào mỗi dịp nghỉ hè, hay sau kỳ nghỉ Tết hay vì tình trạng HS nghỉ học giã gạo.
Đó là kết quả từ việc nhân rộng thành lập mô hình trường bán trú tại các huyện miền núi ở tỉnh Quảng Nam cũng như ở các địa phương vùng sâu, vùng xa khác trong cả nước là một chủ trương đúng đắn, khắc phục được những khó khăn trong việc đi lại, ăn ở, học tập của HS, để nâng dần chất lượng giáo dục toàn diện, xóa bỏ khoảng cách chất lượng giáo dục giữa vùng đồng bằng, thành thị với vùng miền núi.
Tuy nhiên, vấn đề trăn trở nhất của các trường học bán trú trên địa bàn miền núi là công tác đảm bảo nguồn lương thực, thực phẩm hằng ngày cho bữa ăn HS, cán bộ, giáo viên. Do điều kiện cách trở, đường sá đi lại khó khăn, nhất là vào mùa mưa bão nên nguồn lương thực, thực phẩm đều có nguy cơ bị thiếu hụt. Theo các cán bộ quản lý các trường học, hiện nay, do hệ thống cơ sở vật chất thiếu, tạm bợ nên công tác dự trữ nguồn lương thực còn nhiều hạn chế. Nguồn thực phẩm cung cấp hằng ngày lại bị động, phụ thuộc vào những người buôn chuyến.
Chính vì vậy, công tác tổ chức bán trú cho HS gặp rất nhiều khó khăn. Do vậy, nhằm đảm bảo lương thực, thực phẩm cho HS nội trú, bán trú, các đơn vị trường học trên địa bàn huyện miền núi, biên giới đều có kế hoạch dự trữ lương thực, thực phẩm. Theo đó, các trường đều tổ chức sản xuất, chăn nuôi để tạo nguồn thực phẩm dự phòng những lúc nguồn thực phẩm từ dưới xuôi không lên được.
Thầy Trương Ơn – Hiệu trưởng Trường PTDT bán trú Tiểu học Ga Ri (xã biên giới Ga Ri, huyện Tây Giang, Quảng Nam), cho biết: Là trường học đóng trên địa bàn khu vực biên giới Việt – Lào, đường sá đi lại hết sức khó khăn, nhất là vào mùa mưa lũ, trường gần như cô lập hoàn toàn với thế giới bên ngoài.
Vào những lúc đó, công tác tổ chức bán trú, duy trì nguồn thực phẩm cho từng bữa ăn của học trò và đội ngũ cán bộ, giáo viên hết sức khó khăn. Có những thời điểm mưa lũ kéo dài, nguồn lương thực, thực phẩm phải nhờ Đồn Biên phòng Ga Ri trợ giúp.
Rút kinh nghiệm từ những khó khăn đó, trong thời gian qua, trường đã tìm mọi cách để tăng gia sản xuất, trồng rau, chăn nuôi tạo dựng nguồn thực phẩm tại chỗ. Cho nên, tình trạng thiếu hụt nguồn thực phẩm được giải quyết một phần. Những ngày mưa kéo dài nhưng bữa ăn các em HS ở đây vẫn đầy đủ cơm canh, cá, thịt.
Thầy Ơn chia sẻ: Trong kho dự trữ của trường lúc nào cũng đầy đủ mỳ tôm, cá khô, tép khô và còn hơn một tấn gạo. Số lương thực, thực phẩm này đủ cho 89 HS bán trú và 27 giáo viên, công nhân viên ăn trong một vài tháng. Ngoài ra, trong vườn luôn trồng đủ các loại rau xanh, lợn cũng duy trì 3 - 4 con, còn gà vịt cũng trên dưới 20 con.
Chính quyền, cộng đồng xã hội góp sức
Theo lãnh đạo Phòng GD&ĐT huyện Tây Giang, ngay đầu năm học, theo sự chỉ đạo của ngành GD, các trường trực thuộc đã tăng gia sản xuất trồng rau kết hợp chăn nuôi heo, gà, vịt để cải thiện bữa ăn cho các em. Tiêu biểu như Trường PTDT nội trú huyện, Trường PTDT bán trú THCS Nguyễn Văn Trỗi, Nguyễn Bá Ngọc, Lý Tự Trọng. Đây là việc làm thường xuyên nhằm đề phòng khi có mưa bão tắc đường thì vẫn đảm bảo được nguồn thực phẩm tại chỗ, không để HS thiếu ăn, thiếu mặc.
Thầy Nguyễn Đông Vũ - Hiệu trưởng Trường PTDT bán trú THCS liên xã Ch’Ơm - Ga Ri, cho hay, trong thời gian qua, dù thời tiết mưa lũ nhưng bữa cơm của các em vẫn đầy đủ cơm canh, cá thịt. Mỗi học kỳ, nhà trường đều dự trữ hơn 12 tấn gạo nên nguồn lương thực gần như chủ động được. Còn nguồn thực phẩm thường được nhà trường mua chịu người buôn từ dưới xuôi mang lên, rồi cuối tháng thanh toán cho thương lái một lần.
Ngoài việc được nhận sự trợ cấp, hỗ trợ nguồn lương thực từ chính sách Nhà nước, của chính quyền địa phương và sự tự lực tăng gia sản xuất, các trường học còn nhận được sự chung tay giúp đỡ từ cộng đồng xã hội.
Theo thầy Nguyễn Viết Trường – Hiệu trưởng Trường PTDT bán trú THCS Lý Tự Trọng (xã biên giới A Xan, huyện Tây Giang), những suất quà hỗ trợ là thùng mỳ tôm, dầu ăn, cá khô, gạo, muối... đến những áo ấm, quần áo đồng phục, thể dục cho HS bán trú, HS có hoàn cảnh khó khăn của các tổ chức xã hội có ý nghĩa hết sức thiết thực.
Chính điều đó không chỉ giúp HS nhà trường ổn định cuộc sống, vượt qua khó khăn vươn lên học tập, mà còn tạo niềm tin, động lực cho đội ngũ cán bộ, giáo viên tiếp tục bám trường, bám lớp dạy học.
Ông Nguyễn Hồng Tĩnh - Phó Trưởng phòng GD&ĐT huyện Tây Giang - cho biết, hiện nay toàn huyện Tây Giang có 2.097 HS ở 6 trường tiểu học, 5 trường THCS và 1 trường THPT thuộc vùng khó khăn được nhận hỗ trợ gạo của Chính phủ và UBND tỉnh. Hiện Phòng GD&ĐT huyện vừa nhận được hơn 93 tấn gạo từ Cục Dự trữ gạo quốc gia cộng thêm 32 tấn dự trữ trước đó, cơ bản đảm bảo lương thực cho HS.