Thiếu cơ sở vật chất
Để chuẩn bị những điều kiện triển khai thực hiện Chương trình GDPT mới, ngành Giáo dục Hải Phòng chủ động rà soát cơ sở vật chất để có tham mưu với UBND quận, huyện, thành phố khắc phục, chuẩn bị mọi điều kiện tốt nhất cho Chương trình GDPT mới.
Hiện nay, trên toàn thành phố có tổng số 237 trường, trong đó: 219 trường tiểu học (công lập: 216; tư thục: 3); 16 trường phổ thông có lớp tiểu học (công lập: 11; tư thục: 5); 2 trường chuyên biệt dành cho trẻ khuyết tật. Có 5.058 lớp với 192.141 học sinh, tăng 9 lớp và 5.349 học sinh so với năm học trước.
Quy mô trường lớp ngày càng được mở rộng. Năm học 2019 - 2020, toàn thành phố có thêm 5 trường có cấp tiểu học, trong đó 2 trường tiểu học (1 công lập, 1 tư thục), 3 trường phổ thông có nhiều cấp học.
Mặc dù, tỷ lệ phòng học/lớp đáp ứng được 0,97 phòng/lớp đối với toàn thành phố, nhưng một số quận, huyện vẫn chịu áp lực thiếu phòng học, điển hình là Hải An (tỷ lệ 0,84 phòng học/lớp); Lê Chân (0,84 phòng học/lớp); Hồng Bàng (0,87 phòng học/lớp); Kiến An (0,88 phòng học/lớp).
Thực tế, tại Trường Tiểu học Vĩnh Niệm (quận Lê Chân), mặc dù được thành phố và quận quan tâm đầu tư xây dựng, tu bổ các hạng mục công trình, như: Xây mới dãy phòng học khu nhà E, khu nhà D, khu vệ sinh học sinh, sửa chữa các dãy phòng học khu nhà A, B, nhưng còn nhiều hạng mục công trình đã xuống cấp, không đáp ứng được yêu cầu giáo dục hiện đại: Khu nhà C (xây dựng từ năm 1992, sửa chữa năm 2014) nay tường bong tróc sơn, bở lớp vữa trát, mái ngấm nước. Sân trường bị lún sụt, đọng nước, nhiều viên gạch block đã vỡ.
Cổng trường xuống cấp, mái đọng nước, tường đã vỡ, cánh cổng sắt bong tróc sơn, nhiều chỗ han gỉ. Tường bao nứt gãy, xuống cấp… Đặc biệt, số phòng học thiếu, không đảm bảo đủ 1 phòng/1 lớp.
Quận Kiến An có 12 trường tiểu học, với 10.666 học sinh tương ứng 276 lớp. Quy mô số lớp, số học sinh ngày càng tăng. Năm học 2019 - 2020, quận Kiến An tăng 131 học sinh. Đây là địa phương có số học sinh được học 2 buổi trên ngày đạt tỷ lệ thấp với 24%.
Thống kê của Sở GD&ĐT Hải Phòng, số phòng học để đáp ứng dạy học 2 buổi/ngày theo yêu cầu của Chương trình GDPT mới còn thiếu nhiều. Cụ thể, năm học 2019 - 2020, số phòng học hiện có 4.894, số phòng học cần để đảm bảo mỗi lớp 1 phòng là 5.058, thiếu 164 phòng; năm học 2020 - 2021, số lớp dự kiến là 5.283, để đảm bảo mỗi lớp 1 phòng, cần bổ sung thêm 389 phòng.
Không đủ đội ngũ giáo viên, nhân viên
Trường Tiểu học thị trấn Vĩnh Bảo (huyện Vĩnh Bảo) có cơ sở vật chất khá khang trang, đáp ứng đủ 100% học sinh được học 2 buổi/ ngày. Hiện nay, với tổng số 860 học sinh chia làm 24 lớp, trong khi nhà trường có 31 giáo viên, duy trì 1,3 giáo viên/lớp.
Tuy nhiên, theo chia sẻ của cô giáo Đào Thị Hương, Hiệu trưởng nhà trường, dự kiến sang năm học 2020 - 2021, Trường Tiểu học thị trấn Vĩnh Bảo sẽ tăng lên 1 lớp. Đảm bảo 1,5 giáo viên/ lớp, nhà trường phải có 38 giáo viên dạy văn hóa. Theo chương trình mới, trường sẽ thiếu cả giáo viên văn hóa và giáo viên các môn như: Tin học, Tiếng Anh, Thể dục, Âm nhạc, Mỹ thuật.
Năm học 2019 - 2020, Trường Tiểu học Vĩnh Niệm (quận Lê Chân) có 40 giáo viên, trong đó 35 giáo viên văn hóa, 1 giáo viên Thể dục, 2 giáo viên Âm nhạc, 1 giáo viên Mỹ thuật, 1 giáo viên Tiếng Anh. Nhà trường chỉ có 28 lớp học 2 buổi/ngày, còn lại 6 lớp học 1 buổi/ngày. Như vậy, năm học này, trường cần 49 giáo viên, còn thiếu 9 giáo viên. Nhà trường chưa có giáo viên Tin học, thiếu 2 giáo viên Tiếng Anh, 1 giáo viên Mỹ thuật và 5 giáo viên văn hóa.
Trong khi đó, trên địa bàn phường Vĩnh Niệm dân số cơ học tăng nhanh. Số học sinh tăng, số lớp tăng nhưng số lượng giáo viên thiếu, giao biên chế chậm, cơ cấu giáo viên chưa phù hợp. Số phòng học, phòng chức năng mặc dù được xây mới, bổ sung song vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu học 2 buổi/ngày.
Bà Bùi Thị Tuyết Mai, Trưởng phòng GD&ĐT quận Kiến An lý giải nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ học sinh của quận được học 2 buổi trên ngày chỉ đạt 24 % là do thiếu giáo viên. “Các trường đang thực hiện nhiệm vụ năm học 2019 - 2020 thì thành phố mới giao nguồn lực cho năm 2018. Hiện nay, quận không được tuyển giáo viên hợp đồng, giáo viên biên chế thiếu, quận không dám bố trí đội ngũ để dạy 2 buổi/ ngày”, bà Mai cho biết thêm.
Không chỉ thiếu giáo viên mà tình trạng thiếu nhân viên trong các trường tiểu học trên địa bàn thành phố cũng trở nên phổ biến.
Ông Nguyễn Văn Khơi, Phó Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Bảo cho hay: Hiện nay, các trường học trên địa bàn huyện thiếu nhiều nhân viên. Huyện có chế độ hợp đồng với nhân viên nhưng họ không yên tâm công tác, xin nghỉ nhiều dẫn đến một lượng lớn giáo viên phải kiêm nhiệm. Vì thế, giáo viên giảng dạy đã thiếu nay còn thiếu hơn.
Theo Sở GD&ĐT thành phố, thực hiện Chương trình GDPT mới, năm học 2020 - 2021, toàn thành phố thiếu 1.049 GV (534 GVVH; 516 GV chuyên, chọn); năm học 2021 - 2022, thiếu tổng số 1.353 GV (775 GVVH; 578 GV chuyên, chọn).
Đặc biệt, tính đến 31/12/2019, tổng số trường đã triển khai 100% học sinh lớp 1 được học 2 buổi/ngày là 226/237 trường, đạt tỷ lệ 95,3%. Có 11 trường trên địa bàn 3 quận, huyện (Thủy Nguyên, Kiến An, An Dương) chưa có đủ điều kiện đội ngũ đáp ứng để triển khai dạy 2 buổi/ngày đối với lớp 1.
Để thực hiện tốt Chương trình GDPT mới, việc bồi dưỡng, tập huấn đội ngũ, lựa chọn sách giáo khoa, mua sắm trang thiết bị... là việc làm cần thiết. Tuy nhiên, tình trạng thiếu cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, nhân viên là bài toán mà TP Hải Phòng cần nhanh chóng giải quyết kịp thời.
