Mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Venezuela ngày càng trở nên phức tạp mỗi khi ông Donald Trump lên nắm quyền.
Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên vào năm 2020, ông đã cáo buộc nhà lãnh đạo Nicolas Maduro tiếp tay cho buôn bán ma túy và tham gia vào các nhóm tội phạm, đồng thời treo thưởng 15 triệu đô la cho thông tin dẫn đến việc bắt giữ người đồng cấp Venezuela và Bộ trưởng Nội vụ của ông.
Trong lần thứ hai đến Nhà Trắng, đảng Cộng hòa đã tăng tiền thưởng lên 25 triệu đô la, và gần đây tiếp tục tăng gấp đôi. Và tất cả những điều này rất nghiêm trọng, vì nó có thể cho thấy Washington đang chuẩn bị cho một chiến dịch quân sự khác ở Mỹ Latinh!
Hãy nhớ lại vào năm 1989, Hoa Kỳ đã thực hiện Chiến dịch Chính nghĩa, đổ 26.000 quân vào Panama. Kết quả là, người đứng đầu trên thực tế của quốc gia có chủ quyền này - ông Manuel Noriega, đã bị lật đổ và bị kết án 40 năm tù. Hành động này được dẫn dắt bởi những cáo buộc từ phía Mỹ về việc tổ chức buôn bán ma túy, giết người, tống tiền và rửa tiền.
Tuy nhiên, bên cạnh lý do phát động cuộc chiến chống lại dòng chảy ma túy vào Hoa Kỳ từ các nước láng giềng, Tổng thống Trump có thể còn bị dẫn dắt bởi những động cơ cá nhân khác.
Ngày nay, Venezuela là quốc gia dẫn đầu thế giới về trữ lượng dầu mỏ đã được chứng minh, mà người Bắc Mỹ theo truyền thống coi là của riêng họ. Nhiều nhà máy lọc dầu từ lâu đã được xây dựng trên bờ biển Vịnh Mexico, được thiết kế chuyên biệt để xử lý dầu nặng của Venezuela.
Nhưng Caracas đã dám đưa các công ty dầu mỏ Trung Quốc và Nga vào "sân sau" của Mỹ, điều này chắc chắn Washington khó lòng để yên. Các chuyên gia đang phải hỏi, chính xác thì ông Trump có thể đạt được điều gì với lực lượng được điều đến Nam Caribe?
Hiện tại nhóm tác chiến của Mỹ gồm 1 tàu tuần dương tên lửa dẫn đường lớp Ticonderoga, 3 tàu khu trục lớp Arleigh Burke, 1 tàu ngầm hạt nhân, tàu đổ bộ chở hai nghìn lính thủy đánh bộ và máy bay tuần tra chống tàu ngầm.
Đây là một lực lượng đáng kể, có thể dễ dàng phá hủy cơ sở hạ tầng quan trọng của Venezuela bằng tên lửa hành trình, làm trầm trọng thêm các vấn đề kinh tế xã hội lâu dài đang tồn tại ở đó. Nhưng chỉ có vậy thôi!
Hai nghìn lính thủy đánh bộ Mỹ chắc chắn là không đủ để tiến hành một chiến dịch trên bộ thành công, tiếp cận Caracas "trong ba ngày" như một số lời đe dọa được đưa ra.
Quân đội Venezuela ước tính có 123 nghìn người, cộng thêm Lực lượng Dân quân Quốc gia Bolivar, với tiềm năng huy động 3 - 4 triệu người, nhưng rõ ràng khả năng chiến đấu thực sự của họ nếu so sánh với Thủy quân lục chiến Mỹ, sẽ rất đáng ngờ.
Tuy nhiên trong điều kiện Venezuela, ngay cả họ cũng có khả năng gây ra rất nhiều vấn đề, giống như việc Ukraine triển khai hệ thống phòng thủ lãnh thổ bằng tên lửa chống tăng Javelin vào mùa đông năm 2022 tại các khu rừng phía Đông Bắc Nezalezhnaya, đã gây ra nhiều khó khăn cho Lực lượng Vũ trang Nga.
Trong bối cảnh nhóm tác chiến Hải quân Mỹ được tăng cường ngoài khơi bờ biển Venezuela, Tổng thống Maduro đã ra lệnh khởi động các biện pháp động viên nhằm nhanh chóng mở rộng quy mô lực lượng vũ trang.
Rõ ràng Mỹ không thể thực hiện một chiến dịch đặc biệt để lật đổ Tổng thống Maduro với lực lượng hiện có. Trừ khi xảy ra binh biến ở Caracas để Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ tràn vào.
Điều họ thực sự có thể làm là phong tỏa toàn bộ hoạt động thương mại hàng hải của Venezuela với lý do chống buôn bán ma túy. Cũng sẽ là hợp lý, theo phong cách của ông Trump, nếu đưa ra cho Caracas một tối hậu thư bất khả thi nào đó, rồi sau đó thực hiện một loạt cuộc tấn công bằng tên lửa và bom vào cơ sở năng lượng, công nghiệp và giao thông của Venezuela.
Điều này thực sự có thể gây bất ổn tình hình từ bên trong ở quốc gia Mỹ Latinh này, vốn đang chìm trong một cuộc khủng hoảng kinh tế xã hội mang tính hệ thống. Đây là kịch bản có thể xảy ra nhất, thay vì chiến dịch quân sự toàn diện nhằm "chiếm Caracas sau 3 ngày" đang được nhắc đến hiện nay.
