Bước ngoặt từ cây trồng rủi ro
Trở lại câu chuyện hơn một thập kỷ trước, trên mảnh đất khoảng 7ha của hội viên nông dân Bàn Minh Hạnh (thôn Khuân Hẻ, xã Tân Trào, tỉnh Tuyên Quang) những loại cây trồng như keo, sắn, sả từng là nguồn thu nhập chính. Tuy nhiên, hiệu quả kinh tế mang lại không cao, lại tiềm ẩn nhiều rủi ro.
"Cây keo phải mất 6-7 năm mới cho thu hoạch, lại luôn phập phồng lo gió bão, hạn hán. Suốt 7-8 năm trời, chẳng mấy ai thu được trăm triệu đồng trên một hecta," ông Hạnh chia sẻ. Trong khi đó, sắn và sả lại khiến đất đai ngày càng bạc màu, năng suất sụt giảm theo từng vụ.
Nhận thấy những bất cập đó, năm 2010, ông Hạnh đã có một quyết định mang tính bước ngoặt: Chuyển 5 ha đất sang trồng chè. Đây là một sự thay đổi không chỉ về loại cây trồng mà còn về tư duy sản xuất, hướng tới sự bền vững và hiệu quả lâu dài.
Thực tế đã chứng minh sự lựa chọn của ông là hoàn toàn đúng đắn. Hiện nay, với việc chế biến hai loại chè chính là chè đen (phục vụ xuất khẩu) và chè xanh, gia đình ông đang thu về những "quả ngọt" xứng đáng.
Ông Hạnh cho biết, mỗi ha chè được chăm sóc tốt cho sản lượng từ 13-14 tấn/năm, mang lại doanh thu hơn 100 triệu đồng. Sau khi trừ đi mọi chi phí, gia đình ông lãi gần 60 triệu đồng/ha. Với 5 ha chè hiện nay, mỗi năm, gia đình ông Hạnh lãi khoảng 300 triệu đồng.
"Nếu so với cây keo phải đợi 7 năm, thì với cây chè, trong 7 năm đó tôi đã có hơn 400 triệu tiền lãi. Cây chè thực sự mang lại hiệu quả kinh tế cao và thu nhập bền vững," ông Hạnh tự hào nói.
Để có được thành công đó, ông và các bà con trong thôn đã lựa chọn canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP. Đây không chỉ là cam kết về chất lượng sản phẩm với người tiêu dùng mà còn là cách bảo vệ sức khỏe cho chính những người nông dân trực tiếp sản xuất.
Đòn bẩy từ công nghệ và sự đồng hành
Một trong những yếu tố then chốt tạo nên sự khác biệt cho mô hình của ông Hạnh là việc mạnh dạn ứng dụng công nghệ vào sản xuất.
Cách đây khoảng 3 năm, khi Nhà nước đầu tư xây dựng một bể chứa nước tổng trên khu vực cao, cùng với việc hỗ trợ từ ngành nông nghiệp, ông Hạnh đã không ngần ngại bỏ ra 400 triệu đồng để lắp đặt hệ thống đường ống dẫn nước và tưới nhỏ giọt cho toàn bộ diện tích chè của mình.
Sự đầu tư này đã giúp giải quyết triệt để bài toán thiếu nước vào mùa khô, đảm bảo cây chè sinh trưởng ổn định và cho năng suất cao.
Đánh giá về mô hình này, ông Lâm Văn Xuất – cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh Tuyên Quang, nhận định, hộ gia đình ông Hạnh là một điển hình trong việc ứng dụng công nghệ, sử dụng các thiết bị tiên tiến vào chăm sóc và chế biến chè. Trung tâm cũng đã tổ chức nhiều lớp tập huấn kỹ thuật cho bà con, trong đó có gia đình ông. Chính nhờ cách làm này, chất lượng sản phẩm chè của gia đình ông đã được nâng cao rõ rệt trên thị trường.
Thành công của ông Hạnh không chỉ dừng lại ở phạm vi gia đình. Vườn chè rộng lớn của ông đã trở thành nơi tạo việc làm thường xuyên cho khoảng 10 lao động địa phương, với mức thu nhập ổn định từ 100.000 – 200.000 đồng/ngày.
Chị Ma Thị Na, một người làm công cho gia đình ông Hạnh, vui vẻ chia sẻ: "Trước đây, tôi phải đi làm công ty ở xa, không có điều kiện chăm sóc chồng con. Mấy năm nay, tôi về hái chè cho nhà anh Hạnh, mỗi tháng thu nhập được 5-6 triệu đồng. Vừa được gần nhà, vừa có thêm thời gian trồng trọt, chăn nuôi, nhờ vậy mà kinh tế gia đình tôi đã ổn định, thoát nghèo bền vững."
Câu chuyện của chị Na là minh chứng sống động cho thấy mô hình của ông Hạnh đang góp phần giải quyết bài toán việc làm, giúp người dân "ly nông bất ly hương" và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Không dừng lại ở cây chè, ông Hạnh còn đang ấp ủ những kế hoạch mới với việc trồng thử nghiệm cả nghìn cây hồng Xuân Vân, một loại cây đặc sản hứa hẹn mang lại giá trị kinh tế còn cao hơn.
Có thể nói, mô hình của ông Bàn Minh Hạnh là một ví dụ tiêu biểu cho thấy sự kết hợp hài hòa giữa ý chí dám nghĩ dám làm của người nông dân, việc áp dụng khoa học kỹ thuật và sự hỗ trợ kịp thời của chính quyền đã tạo ra một "chìa khóa vàng" để mở cánh cửa thoát nghèo và làm giàu bền vững trên chính mảnh đất quê hương.
