Từ cây cỏ hôi, nhóm học sinh Trường THCS Nguyễn Tri Phương (Thừa Thiên - Huế) đã điều chế ra chế phẩm hỗ trợ trị chấy và viêm xoang nhờ công dụng ức chế vi khuẩn của loài này.
Chai xịt hỗ trợ trị chấy
Chế phẩm dạng xịt hỗ trợ trị chấy và viêm xoang được 2 học sinh Hồ Bảo Ngọc, Võ Hoàng Quang - Trường THCS Nguyễn Tri Phương, tỉnh Thừa Thiên - Huế nghiên cứu và điều chế. Các em mong muốn tận dụng được nguồn thực vật có sẵn trong tự nhiên để tạo ra sản phẩm an toàn cho sức khỏe con người, thân thiện với môi trường.
Em Hồ Bảo Ngọc cho biết, cây cỏ hôi thuộc họ Cúc, còn được gọi với nhiều cái tên khác nhau như cây ngũ sắc, cứt lợn, là một trong những cây thuốc được nhiều người dân sử dụng, mọc ở nhiều vùng khác nhau trên đất nước ta.
Trong Đông y, cây cỏ hôi được dùng nhiều trong các trường hợp điều trị viêm xoang mũi dị ứng, dầu gội đầu, mụn nhọt, eczema, hoặc nấu nước tắm chữa ghẻ, chốc đầu của trẻ em…
Thành phần chính của tinh dầu cây cỏ hôi gồm Caryophllen, Demetoxygeratocromen và Ageratochromen. Những nghiên cứu gần đây cho thấy cây cỏ hôi có khả năng ức chế một số vi khuẩn như trực khuẩn mủ xanh, trực trùng coli và tụ cầu vàng. Cây cũng có tác dụng chống viêm, phù nề, dị ứng, làm loãng dịch đờm, cải thiện tình trạng thở khò khè, nghẹt mũi, khó chịu…
Nhận thấy những tác dụng quý giá của thành phần hoạt chất này, nhóm quyết định sẽ tận dụng để điều chế ra sản phẩm hỗ trợ trị chấy lành tính, không ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng. Đồng thời từ bài thuốc dân gian trị xoang, chế phẩm thu được có thể sử dụng hỗ trợ người bệnh xoang hiệu quả.
Nhóm tiến hành thu hái cây cỏ hôi, sàng lọc những cây đạt yêu cầu. Sau đó, làm sạch, để ráo nước, phơi khô tự nhiên hoặc sấy khô ở nhiệt độ 50 độ C và tiến hành thu tinh dầu, tạo cao chiết cây cỏ hôi. Tinh dầu và cao chiết được phân tích thành phần hóa học và hoạt tính chống oxy hóa.
Kết quả thu được cho thấy, cao chiết trong cây cỏ hôi có hoạt tính bắt gốc tự do DPPH rất tốt. Đây là kết quả đáng vui mừng trong tiến trình nghiên cứu và cũng là bước ngoặc quan trọng góp phần giúp làm sáng tỏ công dụng của cây cỏ hôi trong quá trình nghiên cứu tổng hợp, hướng đến việc điều chế các sản phẩm trị chấy, trị gầu dưới dạng dầu gội đầu, xịt xoang mũi.
Nhóm tiếp tục tiến hành điều chế sản phẩm xịt xoang mũi và sản phẩm trị chấy, trị gầu, giúp tóc chắc khỏe dưới dạng dầu gội. Sản phẩm xịt xoang mũi được pha chế từ tinh dầu cây cỏ hôi, cao toàn phần và dung dịch NaCl.
Với sản phẩm dầu gội trị chấy, trị gầu, nhóm sử dụng cây cỏ hôi kết hợp quả bồ kết giúp tóc chắc khỏe hơn. Các sản phẩm được gửi vào Quatest 2 Đà Nẵng để kiểm định cho kết quả đạt chuẩn.
Nhóm tác giả là 2 học sinh tạo chế phẩm hỗ trợ điều trị viêm xoang và trị chấy từ cỏ hôi. |
Sẽ nghiên cứu kem xoa trị nấm, vảy nến
Sau quá trình nghiên cứu và thử nghiệm, nhóm đề tài đã tạo được sản phẩm dầu gội đầu (trị chấy, trị gầu, giúp da đầu khỏe giảm rụng tóc) và xịt xoang mũi giúp trị viêm xoang hiệu quả cao.
Sản phẩm mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội do nguồn nguyên liệu dồi dào mà không phải mất chi phí để mua. Quy trình sản xuất đơn giản nên giá thành sản phẩm rất cạnh tranh, phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng.
Có thể phát triển thành quy mô lớn hơn tạo việc làm, nhằm nâng cao thu nhập giúp cải thiện đời sống cho bản thân, người dân và xã hội.
Em Hồ Bảo Ngọc cho biết, hiện các sản phẩm từ cỏ hôi đã được dùng trải nghiệm và nhận được đánh giá tích cực của người sử dụng. Đồng thời các logo, nhãn mác sản phẩm đang hoàn thiện dần. Sản phẩm đáp ứng xu hướng sử dụng các nguyên liệu từ thiên nhiên.
Cỏ hôi có mùi rất hắc khi vò ra nhưng lại có mùi thơm khi nấu. Cây mọc hoang khắp nơi. Đây là nguồn nguyên liệu rẻ tiền và khá dồi dào, triển vọng sản phẩm ra thị trường là rất lớn. Bảo Ngọc cho biết thêm, sắp tới nhóm sẽ nghiên cứu thêm nhiều sản phẩm khác từ cây cỏ hôi như tạo kem xoa nấm, vảy nến…
Đề tài “Nghiên cứu tổng hợp - Đánh giá chế phẩm dạng xịt từ cây cỏ hôi hỗ trợ trị chấy và viêm xoang” được trao giải Nhì Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, Nhi đồng tỉnh Thừa Thiên - Huế lần thứ XIV, năm 2023.