Nhớ lại hành trình chinh phục kỳ thi học sinh giỏi quốc gia năm 2024, Kiềng Minh Nghĩa, học sinh lớp 12 Trường THPT DTNT tỉnh Lạng Sơn gói gọn bốn từ “nỗ lực - cố gắng”. Bởi Nghĩa chưa từng nghĩ mình có thể tham gia kỳ thi lớn này và giành giải Ba môn Sinh học.
Vượt qua nhiều đối thủ “nặng ký”
Kiềng Minh Nghĩa là thí sinh duy nhất trong đội tuyển học sinh giỏi quốc gia môn Sinh học của Lạng Sơn năm 2024 không đến từ trường chuyên, lớp chọn. Thôn Bản Dù, xã Vân Thuỷ, huyện Chi Lăng - nơi em sinh ra và lớn lên là vùng đặc biệt khó khăn. Ngay từ nhỏ, Nghĩa luôn nỗ lực học tập để làm gương cho em gái noi theo. Cũng vì gia đình khó khăn, từ nhỏ nam sinh người Tày đã ý thức phải học thật tốt để có cơ hội học trường DTNT, giảm bớt gánh nặng cho bố mẹ, bản thân an tâm học tập những năm cuối cấp.
Ngày còn bé, khi thấy chị khóa trên say mê Sinh học, Nghĩa rất tò mò về môn học này nên ấp ủ mong muốn khám phá. Lên lớp 6, lần đầu tiên được học môn Sinh học, Nghĩa càng cảm thấy hứng thú, bị cuốn hút bởi những kiến thức bổ ích và sát với cuộc sống của mình. Theo thời gian, tình yêu môn Sinh học ngày một lớn, thôi thúc Nghĩa tham gia tuyển chọn đội tuyển học sinh giỏi của trường để dự kỳ thi học sinh giỏi cấp huyện.
“Trong thời gian ôn luyện, những bài nào khó em hỏi chị khóa trên mình. Chị ấy đã giảng dạy tận tình, nhờ vậy em cũng thành công vượt qua vòng loại của trường”, Nghĩa kể lại.
Từ đam mê, Nghĩa đã đạt được một số giải thưởng nhỏ tại các kỳ thi học sinh giỏi cấp huyện ở bậc THCS. Sau khi thi đỗ vào Trường THPT DTNT tỉnh Lạng Sơn. thấy được năng lực nổi trội và tinh thần ham học của Nghĩa, Ban giám hiệu nhà trường đã rèn luyện, bồi đắp cho em. Lớp 10 và 11, Nghĩa thi vượt cấp tại kỳ thi học sinh giỏi tỉnh, và lớp 11 cậu đã giành được giải Nhì. Nghĩa trở thành một trong số hơn 30 thí sinh được chọn vào vòng sơ loại học sinh giỏi quốc gia của tỉnh Lạng Sơn năm 2024.
“Lúc đó, em vừa mừng vừa lo. Bởi 30 bạn được tuyển chọn sơ loại đều có thành tích xuất sắc đến từ trường chuyên, lớp chọn trong tỉnh. Nhiều bạn được đi học thêm, ôn luyện kỹ nên kiến thức rất chắc”, Nghĩa trải lòng.
Trải qua 2 vòng thi, Nghĩa là thí sinh duy nhất được tuyển chọn vào đội tuyển thi học sinh giỏi quốc gia môn Sinh học của Lạng Sơn không phải đến từ trường chuyên, lớp chọn. Hạnh phúc vỡ oà, bước vào chặng đường mới, nam sinh nhắc nhở bản thân phải cố gắng hết sức, dùng tâm thế thoải mái để lĩnh hội kiến thức.
Ngày tham gia cùng các bạn ôn luyện đội tuyển, tối đến Nghĩa cùng cô giáo lãnh đội của Trường THPT DTNT tỉnh Lạng Sơn ôn luyện, nghiên cứu. Cô trò cùng nhau làm thí nghiệm, không ít đêm thức trắng để giải quyết những bài khó.
“Những lúc mệt mỏi, áp lực cô hiệu trưởng và cô giáo lãnh đội luôn động viên, giúp em vực dậy tinh thần vượt khó để học”, Nghĩa chia sẻ và nói rằng, em ước mơ trở thành sinh viên Học viện Quân y để sau này trở thành làm bác sĩ trở về quê hương giúp đỡ người nghèo.
Kiềng Minh Nghĩa (thứ hai từ trái sang) cùng đội tuyển học sinh giỏi môn Sinh học của tỉnh Lạng Sơn. Ảnh: NVCC |
Cậu học trò đặc biệt
Nhắc đến Kiềng Minh Nghĩa, cô Lành Hương Lan - giáo viên Sinh học, Trường THPT DTNT Lạng Sơn không thể quên hình ảnh cậu học sinh có dáng người cao gầy ngày nào khép nép đứng bên cửa sổ chờ cô giảng bài để xin vào lớp học. Cô Lan là giáo viên dạy khối 12, được phân công giảng dạy, tuyển chọn đội tuyển học sinh giỏi cho trường, nên không biết Nghĩa bởi vậy khi thấy em xin vào học của khối 12 cô rất bất ngờ.
Cô kể lại: “Thời điểm đó Nghĩa đang lớp 10, khi em đến xin tôi vào học cùng đội tuyển học sinh giỏi lớp 12 thì lớp đã học gần hết chương trình ôn luyện. Tôi rất băn khoăn rồi đặt câu hỏi liệu em có theo kịp không? Nghĩa khẳng khái nói em sẽ cố gắng để theo kịp cô ạ”.
Thế rồi, những buổi ôn đầu tiên của cậu học trò đặc biệt này bắt đầu. Để theo kịp chương trình, ngoài những buổi học ôn trên lớp, em còn mượn tài liệu về phòng miệt mài tự học. Chỉ sau hơn một tháng ôn luyện, cô Lan và cả lớp chọn đội tuyển đều ngỡ ngàng về năng lực cũng như khả năng tự học của Nghĩa. Trong các lần thi vòng loại Nghĩa đều vươn lên và giành được số điểm khá cao. “Với sự nỗ lực đó, Nghĩa được chọn tham gia thi cấp tỉnh cùng khối 12 khi mới đang học lớp 10”, cô Lan tự hào chia sẻ về cậu học trò của mình.
Với ý chí, tinh thần ham học và tình yêu lớn dành cho môn Sinh học, cùng những thành tích đã gặt hái được sau hai lần thi vượt cấp học sinh giỏi tỉnh lớp 10 và 11, Nghĩa lọt vào vòng loại chọn học sinh giỏi quốc gia của tỉnh.
Những ngày tháng 6/2023 trời nắng như đổ lửa, Nghĩa ở lại trường ôn luyện, lúc đó cả cô và trò đều khó khăn. Bởi em phải xa gia đình, một mình ở lại trường khi các bạn đã về quê nghỉ hè. Còn cô Lan lúc ấy cũng phải chăm sóc người bố bị ốm nặng. Thương trò một mình lủi thủi, cô đã tận dụng mọi thời gian có thể để bồi đắp kiến thức cho Nghĩa.
“Tôi thương em, lo em tủi thân, nhớ nhà. Bởi học sinh nội trú quanh năm ăn ở gắn bó với trường, chỉ dịp hè và Tết mới có thời gian về đoàn tụ cùng gia đình nhưng Nghĩa đã phải lại gác niềm vui riêng để học tập. Miệt mài gần 6 tháng ôn luyện, Nghĩa không phụ sự kỳ vọng của nhà trường, thầy cô, em giành được giải Ba tại kỳ thi, cũng là thí sinh có thành tích cao nhất trong đổi tuyển sinh học năm nay”, cô Lan nhớ lại.
“Suốt quá trình đồng hành cùng Nghĩa, tôi đã học được nhiều thứ như cách tư duy vấn đề sinh học; cách học tập môn Sinh hiệu quả, luôn nỗ lực tìm ra cách vượt qua những khó khăn, truyền động lực, hứng thú cho người xung quanh học tập, phấn đấu”, cô Lành Hương Lan chia sẻ.