Lý do đặc biệt
“Chúng tôi có thể thấy con mình đang phải vật lộn với các vấn đề lớn đầy căng thẳng và khiến cháu bất an. Có những khủng hoảng tâm lý sau giờ học, cũng có cả chuyện đái dầm. Chúng tôi biết mình phải làm gì đó” - Alyson Loewen nói về quyết định cho cậu con trai sáu tuổi của mình rời trường mẫu giáo để về học tại nhà.
Người mẹ 42 tuổi này đang sinh sống ở thành phố Steinbach, thuộc Manitoba (một trong ba tỉnh nằm ở trung tâm của Canada). Bà là một trong số ít phụ huynh thuộc Phân khu Trường Hanover (HSD) thẳng thắn nêu lý do cho phép con rời trường học, cũng như sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm về việc dạy học cho con ở nhà.
Drayton Loewen vào lớp tiền tiểu học (lớp học chuyển tiếp từ mẫu giáo sang tiểu học) từ đầu năm học này (cũng bắt đầu từ tháng 9 giống Việt Nam - ND), nhưng chỉ ở đó cho đến tháng 11 vừa qua. Hiện, cậu là một trong số hơn 600 học sinh trong khu vực HSD đang học tại nhà, với giáo viên thông thường chính là cha mẹ, hoặc một số gia đình có điều kiện sẽ thuê gia sư về dạy cho con.
Khác với trường hợp của Alyson Loewen, bà Kimberly Jane (cũng ở thành phố Steinbach) cho cả bốn cậu con trai của mình (trong độ tuổi từ 7 - 10) học tại nhà, với lý do muốn tận mắt chứng kiến sự tiến bộ của các con. Bà tâm sự: “Tôi muốn ghi lại những khoảnh khắc khi chúng đối diện với một số vấn đề nhất định. Tôi thích nhìn thấy chúng học hỏi”. Jane cũng cho rằng, việc học tại nhà rất tích cực đối với vợ chồng cô cũng như những đứa trẻ, đặc biệt các cậu bé vẫn được giao tiếp thường xuyên với bạn bè.
“Chúng tôi thực sự là một nhóm, với sự đa dạng về lứa tuổi, nhưng làm việc cùng nhau. Chúng tôi đi dã ngoại, cùng chơi thể thao, tham gia các hoạt động công cộng. Các con tôi có thể tương tác với nhiều lứa tuổi khác nhau. Chúng tôi thực sự không nghĩ rằng các cậu bé đang bỏ lỡ bất cứ điều gì bằng cách học ở nhà” - Jane nhấn mạnh.
Xu hướng giáo dục tại nhà ở Canada, nhất là tại Steinbach, đã tăng lên trong những năm qua. Một báo cáo được HSD công bố gần đây cho thấy số học sinh được học tại nhà chỉ tính riêng trong phân khu đã tăng gấp đôi kể từ năm 2012. Cụ thể vào mùa thu năm 2012, HSD có 303 học sinh đăng ký học tại nhà, đến mùa thu năm 2018, con số này là 610 học sinh.
Loewen cho biết, bà không ngạc nhiên khi số lượng giáo dục tại nhà đang tăng lên. Bà tin rằng, có một số lý do dẫn đến việc ngày càng nhiều phụ huynh quyết định lựa chọn mô hình giáo dục này cho con. Đối với con trai mình, Loewen chỉ ra nguyên nhân về sự hỗn loạn và náo nhiệt của một lớp học sau mẫu giáo là điều mà cậu bé chưa sẵn sàng.
“Thằng bé thích học hỏi và thực sự thông minh, nhưng về mặt tâm lý, cháu chưa sẵn sàng cho các lớp học lớn và đám đông lớn” - Loewen nói, đồng thời cũng thừa nhận việc giáo dục tại nhà cho con sẽ là một thách thức lớn đối với cha mẹ, nhưng bà cho biết cho đến nay kết quả rất khả quan.
“Chúng tôi cùng ngồi xuống, trao đổi và hướng dẫn con lại từ đầu. Chỉ trong một vài tuần, sự tiến triển đã tới và giờ thì cháu đang tiếp thu rất tốt những gì được cung cấp” - Loewen chia sẻ - “Thật tuyệt vời, thằng bé thực sự hạnh phúc, những dấu hiệu khủng hoảng tâm lý khi tới trường đã biến mất gần hết”.
Lâu dài và tốt nhất vẫn là trường học
Loewen sử dụng chương trình giáo dục cơ đốc giáo nâng cao (vốn được sử dụng trong các nhà trường cơ đốc giáo) làm chương trình giảng dạy, nhưng cho biết niềm tin đối với Kitô giáo của bà không đóng vai trò gì trong quyết định cho phép con mình được học tại nhà. Cũng không phải đối với riêng Drayton Loewen, trước đây, anh trai của cậu cũng được cha mẹ cho học ở nhà trong một năm học, vì phải đối mặt với những kẻ bắt nạt khi đến trường.
“Đó là một vấn đề lớn của giáo dục và các trường học tuyên bố là không khoan dung. Nhưng điều đó không có nghĩa là nó không xảy ra và một số trường học gặp phải tình trạng bạo lực học đường tồi tệ hơn những trường khác”, Loewen nói.
Trong khi một số phụ huynh lựa chọn cách giáo dục tại nhà cho con ngay từ mẫu giáo cho đến hết trung học, Loewen lại không tán thành điều đó. Lựa chọn của bà chỉ là giúp con vượt qua giai đoạn khủng hoảng, chuẩn bị sẵn tâm thế (và cả kiến thức) để một ngày nào đó có thể quay trở lại hệ thống giáo dục công cộng.
“Chúng tôi không biết điều gì sẽ xảy ra, nhưng kế hoạch của chúng tôi là thực hiện giáo dục tại nhà cho con trong năm nay và xem xét đưa cháu vào lớp Một khi cháu đã sẵn sàng. Tất nhiên là cả việc đã được làm quen dần với môi trường đó, qua những cuộc trải nghiệm ngắn tại trường mà chúng tôi sẽ thường xuyên thực hiện - bà mẹ 42 tuổi cho biết - Tôi không phải là người cực đoan, cũng không phải là chiến binh để đương đầu với mọi thứ. Học ở nhà chỉ là giải pháp tạm thời, khi mà không có cách nào khác tốt hơn để giải quyết khủng hoảng cho con. Bạn phải làm những gì tốt nhất cho mỗi đứa trẻ. Chúng tôi đang làm điều đó. Nhưng để tốt nhất và lâu dài nhất, đó là đứa trẻ phải được học ở trường học”.