Việc kiểm định đầu vào công chức bảo đảm về năng lực, phẩm chất tương ứng và bảo đảm công khai, công bằng, minh bạch.
Còn lúng túng khi ra đề thi
Bên cạnh những kết quả bước đầu đạt được, Bộ Nội vụ cho biết, việc thực hiện vòng 1 còn bộc lộ một số hạn chế.
Phần câu hỏi về kiến thức chung chủ yếu tập trung vào đánh giá hiểu biết về pháp luật liên quan đến cán bộ, công chức, chức trách, nhiệm vụ. Về ngoại ngữ mới chỉ đánh giá kỹ năng đọc, hiểu thông thường, mà còn thiếu nội dung đánh giá về việc sử dụng ngoại ngữ trong môi trường công vụ.
Trong tổ chức thực hiện thi tuyển vòng 1, nội dung thi tuyển, cách thức ra đề thi chưa phù hợp. Mục đích chính của vòng 1 là nhằm lựa chọn được người có năng lực nền tảng cần thiết, phù hợp vào nền công vụ. Tuy nhiên, để tuyển chọn được những ứng viên đủ năng lực thì nội dung, chất lượng ngân hàng câu hỏi là yếu tố quan trọng.
Thực tế thời gian vừa qua, khi việc thực hiện thi vòng 1, nhiều cơ quan tuyển dụng còn có sự lúng túng nhất định trong việc ra đề thi để chọn được đúng người theo yêu cầu.
Trong không ít trường hợp, nội dung đề thi chưa bao quát hết các lĩnh vực và chuyên ngành, chưa thực sự sát với vị trí việc làm, dẫn đến chưa đánh giá đúng năng lực của thí sinh.
Nội dung thi tuyển vòng 1 có nơi tập trung vào các vấn đề lý luận chung, hoặc lặp lại các kiến thức mà người dự thi đã được học trong các trường đào tạo của hệ thống giáo dục quốc dân, khó đánh giá được khả năng hiểu biết xã hội, năng lực tư duy, khiến cho việc đánh giá vòng 1 chưa đạt được mục tiêu kiểm định.
Ở một số bộ, ngành, địa phương, nội dung thi, đề thi vòng 1 được các cơ quan có thẩm quyền tuyển dụng đặt từ nhiều nguồn khác nhau, nên nội dung, mức độ khó, dễ khác nhau. Vì thế khó đảm bảo những người trúng tuyển và trở thành công chức có cùng mặt bằng năng lực và đáp ứng được yêu cầu công việc.
Như vậy, có thể thấy, việc thực hiện vòng 1 kỳ thi như hiện nay không những chưa đảm bảo được mặt bằng chung của công chức được tuyển dụng. Trên thực tế, việc thi tuyển vòng 1 thời gian qua có nơi có lúc chưa thực sự phản ánh chính xác khả năng làm việc trong tương lai của công chức.
Điều này lý giải tại sao nhiều trường hợp người có kỹ năng làm việc tốt đã được kiểm nghiệm qua thời gian làm hợp đồng tại cơ quan, đơn vị hoặc được đào tạo tại các cơ sở đào tạo có uy tín ở trong và ngoài nước nhưng vẫn không trúng tuyển. Bởi nội dung thi thường là lý thuyết chung, không có phần thi để đánh giá những năng lực chuyên biệt cho từng vị trí.
Thực trạng này là một trong những nguyên nhân làm công chức được tuyển dụng tuy có cùng vị trí việc làm nhưng chênh lệch nhau về năng lực. Kết quả đánh giá vòng 1 chỉ có giá trị đối với cơ quan tuyển dụng công chức tổ chức thi vòng 1, mà không có giá trị với cơ quan tuyển dụng công chức khác, thiếu tính liên thông trong việc sử dụng kết quả vòng 1, mặc dù cùng vị trí việc làm.
 |
| Ảnh minh họa/ INT |
Phần mềm thi tuyển chưa có tiêu chuẩn thống nhất
Bộ Nội vụ cho biết, còn thiếu tính chủ động trong xây dựng ngân hàng câu hỏi cho vòng 1. Thực tế, các bộ, ngành và địa phương chưa chủ động trong việc xây dựng ngân hàng câu hỏi phục vụ cho công tác thi tuyển công chức.
Việc thi tuyển công chức mới chỉ dừng lại ở mức độ khi có chỉ tiêu tuyển dụng, các cơ quan, đơn vị mới thành lập Hội đồng tuyển dụng và tiến hành xây dựng các bộ câu hỏi phục vụ cho từng kỳ thi cụ thể. Chưa có ngân hàng câu hỏi phục vụ lâu dài cho công tác tuyển dụng công chức.
Ngoài ra, phần mềm thi tuyển công chức trên máy tính được xây dựng áp dụng tại một số bộ, ngành và địa phương mà chưa được xem xét, đánh giá, đưa vào sử dụng bắt buộc trong công tác thi tuyển công chức của tất cả các bộ, ngành và địa phương. Đa số phần mềm chưa có tiêu chuẩn thống nhất hoặc phần mềm chưa có bản quyền theo quy định.
Hơn nữa, với việc phân cấp tuyển dụng, các cơ quan tuyển dụng phải trực tiếp tổ chức thực hiện vòng 1 kỳ thi dẫn đến việc lãng phí thời gian, nhân lực, vật lực trong quá trình tuyển dụng công chức. Mỗi lần tuyển dụng tại bộ, ngành và địa phương, các nội dung vòng 1 kỳ thi đều phải thực hiện lại từ đầu. Việc này gây tốn kém về ngân sách.
Bên cạnh đó, trong không ít trường hợp khi tuyển dụng, cơ quan tuyển dụng nhận được số hồ sơ không lớn, nguồn tuyển bị hạn chế, chất lượng không đồng đều nhưng vẫn phải thực hiện đầy đủ quy trình vòng 1. Chi phí cho việc thi vòng 1 trên 1 thí sinh rất cao mà lệ phí thi khó có thể bù đắp được.
Bộ Nội vụ cũng nêu rõ, việc tổ chức các hội đồng tuyển dụng được giao cho các bộ, ngành ở Trung ương và ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Trong đó, thành viên của các hội đồng không cố định, chủ yếu là kiêm nhiệm, chưa hình thành được một đội ngũ chuyên trách trong thi tuyển công chức.
Nghiệp vụ công tác tổ chức thi tuyển chưa sâu trong khi khối lượng công việc rất lớn đòi hỏi tính chuyên môn hóa cao, dẫn tới những lúng túng và thiếu ổn định trong các khâu của quy trình tuyển dụng công chức làm hạn chế hiệu quả của hoạt động này. Trong khi đó, công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát còn có những hạn chế nhất định, tiềm ẩn nguy cơ việc phát sinh tiêu cực.
Thực tế, việc chấp hành các quy định về công tác tuyển dụng công chức tại một số bộ, ngành, địa phương chưa đầy đủ, chất lượng chưa cao, chưa đồng đều, có nơi còn xảy ra sai phạm.
Từ những vần đề trên, yêu cầu phải đổi mới mô hình tuyển dụng công chức, làm rõ quy định về kiểm định chất lượng đầu vào công chức. Đồng thời, phải có một ngân hàng câu hỏi kiểm định cho tất cả các bộ, ngành và địa phương để bảo đảm sự thống nhất nội dung, kiến thức, mức độ khó của các câu hỏi… là hết sức cần thiết trong giai đoạn hiện nay.
