Hiện tại, ngành GTVT đang nỗ lực tìm giải pháp thu hút học sinh khu vực nội thành lựa chọn phương tiện đưa rước này.
Ngoại thành ổn hơn
Việc đưa rước học sinh đến trường bằng xe buýt từ nhiều năm nay đã trở thành quen thuộc đối với một bộ phận người dân thành phố. Cách đây gần 19 năm, bắt đầu từ năm học 2001-2002, với mong muốn tạo điều kiện thuận tiện, an toàn cho học sinh cũng như góp phần giảm thiểu áp lực giao thông cá nhân trên đường bộ, thành phố đã lần đầu tiên tổ chức xe buýt đưa rước học sinh. Lúc đó, do còn mới mẻ nên chỉ có sự tham gia của 6 trường học với số lượng học sinh đăng ký sử dụng xe buýt chỉ 252 em/ngày.
Số liệu thống kê từ Trung tâm Quản lý giao thông công cộng (TTQLGTCC) thuộc Sở GTVT TPHCM cho thấy, đã có 106 trường và gần 30.000 học sinh đăng ký đi xe buýt hàng ngày (số liệu trong năm học 2018-2019). Tuy nhiên mới chỉ có 10/24 quận huyện có trường học tham gia đưa rước học sinh bằng xe buýt. Cũng không quá khó hiểu khi số lượng trường học tham gia đưa rước học sinh bằng xe buýt tập trung nhiều hơn tại khu vực ngoại thành thuộc quận 9 và các huyện Củ Chi, Cần Giờ, Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè... Huyện Củ Chi dẫn đầu về số lượng trường tham gia đưa rước học sinh bằng xe buýt, với 34 trường. Đứng kế là huyện Cần Giờ với 32 trường và huyện Bình Chánh với 9 trường.
Ở chiều ngược lại, nếu như năm học 2018-2019 chỉ có quận 1 và quận 4 không có trường nào tham gia đưa rước học sinh bằng xe buýt, quận 3 và quận 5 có số trường tham gia chỉ đếm trên đầu ngón tay thì sang năm học 2019-2020, toàn bộ các quận khu vực nội thành đều không có trường tham gia. Có vẻ như các trường học ở nội thành và trung tâm thành phố chưa mặn mà lắm với việc tổ chức xe buýt đưa rước học sinh đi học, trong khi khu vực vùng ven thành phố và ngoại thành có lượng học sinh tham gia đưa rước đông. Nguyên do là hầu hết gia đình sống ở khu vực này điều kiện kinh tế còn khó khăn, học sinh không có phương tiện đi lại hoặc phụ huynh không có điều kiện đưa rước.
Ông Lê Hoàn, Phó Giám đốc TTQLGTCC, cho biết, hiện đang có 6 doanh nghiệp vận tải với 249 phương tiện thuộc nhiều chủng loại tham gia đưa rước học sinh theo hình thức hợp đồng, trong đó Hợp tác xã Vận tải Thanh Sơn đang là đơn vị đảm nhận đưa rước học sinh chiếm tỷ lệ lớn nhất (gần 50% tổng số phương tiện tham gia chương trình đưa rước học sinh bằng xe buýt, với 109 xe). Đứng thứ hai là Hợp tác xã Vận tải số 14 với 50 xe và thứ ba là Công ty TNHH An Phú Đạt với 28 xe.
Cần sự chung tay, phối hợp
Với mong muốn thu hút sự tham gia chương trình đưa rước học sinh bằng xe buýt hợp đồng từ các trường học và đối tượng học sinh, TTQLGTCC đã tìm kiếm nhiều phương cách để nâng cao tiện ích, tiện nghi phục vụ. Có thể nói, việc phối hợp với đơn vị khác để thực hiện các dự án tăng cường công tác an toàn giao thông và thuận lợi cho hành khách tiếp cận xe buýt khu vực trường học, như là một điển hình.
Tại khu vực Trường THCS-THPT Lê Quý Đôn (quận 3), một nhà chờ xe buýt đã được lắp đặt trên đường Lê Quý Đôn với sự tài trợ của Tổng công ty Cơ khí giao thông vận tải Sài Gòn (Samco). Nhà chờ này có bảng thông tin điện tử và camera quan sát, có lan can an toàn dọc theo vỉa hè đường Võ Văn Tần, Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Nguyễn Thị Minh Khai, tức là dọc theo các con đường bao quanh khu vục trường. Đáng chú ý, bảng thông tin điện tử bằng đèn LED, cung cấp cho hành khách nhiều thông tin hữu ích, như các tuyến xe buýt đi qua trạm, thời gian xe buýt tiếp theo đến trạm, khoảng cách giữa xe buýt gần nhất…
Tại khu vực Trường THCS Minh Đức (quận 1) cũng lắp đặt một nhà chờ xe buýt với mẫu thiết kế hiện đại, bao gồm xây dựng lối lên xuống phục vụ người khuyết tật, kẻ vạch dừng xe buýt, lắp đặt camera giám sát và bảng thông tin điện tử, thay thế mới gạch vỉa hè ở khu vực trước trường, lắp đặt lan can bảo vệ sát mép bó vỉa. Công trình này được thực hiện dưới sự tài trợ của Công ty Phát triển Đất Việt.
Trước khi bắt đầu năm học 2019-2020, ngành GTVT TP đặt chỉ tiêu phấn đấu đến năm 2020 sẽ đạt tỷ lệ 15% khối lượng học sinh tham gia đi học bằng xe buýt. Đây là mục tiêu không dễ đạt được, nếu chỉ đặt hết trách nhiệm vào một mình ngành GTVT, mà cần có sự tham gia, hưởng ứng của các sở ban ngành chức năng thành phố, như Sở GD-ĐT, Sở Tài chính, Thành đoàn TP, chính quyền các quận huyện…
Nhằm đảm bảo ổn định tình hình đưa rước học sinh trên địa bàn TPHCM sau thời gian nghỉ phòng dịch Covid-19, TTQLGTCC phối hợp cùng các đơn vị có liên quan thực hiện một số nội dung: Yêu cầu doanh nghiệp vận tải chuẩn bị tốt về số lượng phương tiện đưa rước, nhằm đảm bảo đáp ứng nhu cầu của học sinh tham gia. Doanh nghiệp vận tải làm việc cùng nhà trường về thời khóa biểu thực tế để đảm bảo thời gian đưa rước học sinh đến trường.
Thời gian đầu sau khi đi học lại, TTQLGTCC yêu cầu các doanh nghiệp vận tải tiếp tục thực hiện tốt công tác phòng tránh dịch, như vệ sinh phương tiện thường xuyên, hỗ trợ nhắc nhở học sinh các phương thức tự bảo vệ bản thân… nhằm đảm bảo an toàn tốt nhất cho học sinh đến khi Nhà nước thông báo hết dịch. TTQLGTCC tiếp tục phối hợp cùng nhà trường trong công tác quản lý học sinh tham gia đưa rước, nhằm kịp thời giải quyết các vấn đề bất cập về phương tiện và dịch vụ, đặc biệt là trong giai đoạn ổn định tình hình đưa rước hiện nay.
