Tại Công văn số 2569/BYT-PC gửi Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Hòa Bình, Bộ Y tế đã đề nghị các cơ quan này xét xử khách quan, công tâm, khoa học đối với vụ án chạy thận nhân tạo khiến 8 bệnh nhân tử vong tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình.
Công văn Bộ Y tế nêu rõ: Ngày 30/1/2019, Hội đồng xét xử sơ thẩm - Tòa án nhân dân thành phố Hòa Bình đã tuyên án (Bản án số 08/2019/HSST) đối với vụ án "Vô ý làm chết người" và "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" liên quan đến sự сố y khoa làm 8 bệnh nhân chạy thận tử vong tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình.
Trước dư luận xã hội về vụ án này, Bộ Y tế đã tổng hợp các ý kiến có trách nhiệm của Chi hội Luật gia Bộ Y tế, của các chuyên gia giàu kinh nghiệm, tâm huyết về y tế, pháp lý, trang thiết bị y tế, hoá học đối với nội dung Bản án.
Theo đó, Bộ Y tế cho rằng, việc định tội danh và tuyên phạt trong phiên xét xử sơ thẩm đối với một số bị cáo còn thiếu khách quan và chưa bảo đảm khoa học pháp lý.
Để xác định chính xác tội danh "Vô ý làm chết người" và "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" cần phải được xem xét, đánh giá dưới góc độ khoa học pháp lý về chủ thể, khách thể, chủ quan, khách quan và các chứng cứ luận tội.
Đối với bị cáo Hoàng Công Lương: Trong quá trình điều tra, Cơ quan cảnh sát điều tra tỉnh Hòa Bình đã 03 lần thay đổi tội danh đối với bị cáo Hoàng Công Lương, từ: "Tội vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế thuốc, cấp phát thuốc, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác", "Tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" cho đến "Tội Vô ý làm chết người". Điều này cho thấy Cơ quan này khá lúng túng trong việc xác định tội danh do không đủ cơ sở để buộc tội. Ngay cả việc Toà án nhân dân thành phố Hoà Bình tuyên xử phạt bị cáo Hoàng Công Lương về tội "Vô ý làm chết" cũng chưa phù hợp:
"Vô ý làm chết người" là hành vi của một người không thấy trước được hành vi của mình tác động vào cơ thể nạn nhân có khả năng gây ra chết người mặc dù phải thấy trước và có thể thấy trước hoặc tuy thấy trước hành vi tác động vào cơ thể nạn nhân của mình có thể gây ra chết người nhưng tin rằng hậu quả đó không xảy ra.
Về chủ thể: Chủ thể của tội danh này trong quan hệ pháp luật là chủ thể thường như lái xe vô ý gây chết người hay người vô tình đẩy ngã, bắn nhầm, cho ăn gây chết người... nhưng ở Vụ án này, bị cáo Lương là bác sĩ - là chủ thể đặc thù nên hành vi của bác sĩ Lương khi ra y lệnh là hành vi cụ thể trong hoạt động nghề nghiệp, trong hoạt động chuyên môn kỹ thuật. Do đó, xác định chủ thể tội danh này đối với bác sỹ Lương là không thuyết phục.
Về khách thể: Người phạm tội vô ý làm chết người cũng có những hành động tương tự hành vi của tội giết người, chỉ khác ở chỗ thái độ tâm lý của người phạm tội đối với cái chết của nạn nhân là không mong muốn, không bỏ mặc cho hậu quả chết người xảy ra nên nếu không có sự tác động đến thân thể nạn nhân thì không phải là hành vi khách quan của tội danh này.
Do đó, Bản án cho rằng bị cáo Lương "Ký đề xuất sửa chữa nhưng chưa nhận lại bàn giao hoặc chưa hỏi người có trách nhiệm sửa chữa hay có thẩm quyền để biết nước chạy thận đã an toàn mà đã ra y lệnh chạy thận cho bệnh nhân dẫn đến hậu quả. Xác định lỗi "vô ý do cẩu thả" là chưa phù hợp với hành vi khách quan của của tội danh này vì lỗi này là lỗi hành chính, không tác động trực tiếp lên cái chết của nạn nhân.
Như vậy việc xác định bị cáo Lương phạm tội "Vô ý làm chết người" là không đủ yếu tố cấu thành tội phạm về chủ thể, khách quan.
Đối với bị cáo Trương Quý Dương và bị cáo Hoàng Đình Khiếu: Toà án nhân dân thành phố Hoà Bình tuyên xử phạt bị cáo Trương Quý Dương và bị cáo Hoàng Đình Khiếu tội danh "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiệm trọng" cũng không thật sự thuyết phục vì: Về chủ thể: Trách nhiệm của người đứng đầu có thể được đặt ra nhưng tính chất mức độ đến đâu thì phải chứng minh được mối quan hệ từ hành vi của chủ thể là 02 bị cáo đến hậu quả vụ án.
Theo Bộ Y tế, việc xác định bị cáo Trương Quý Dương và Hoàng Đình Khiếu phạm tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" là khiên cưỡng, yếu chứng lý về yếu tố cấu thành tội phạm liên quan đến chủ thể trực tiếp, gián tiếp hay gián tiếp của gián tiếp của hậu quả dẫn đến 08 bệnh nhân tử vong.
Cơ quan chức năng nhận định, nguyên nhân khiến 8 bệnh nhân tử vong là nguồn nước cung cấp cho việc lọc thận, chạy thận nhân tạo; các thiết bị được bảo dưỡng và đưa vào hoạt động không kiểm định đúng quy trình.
Tòa sơ thẩm vào cuối tháng 1 tuyên bác sĩ Hoàng Công Lương 42 tháng tù giam với tội danh Vô ý làm chết người, Bùi Mạnh Quốc 54 tháng tù với cùng tội danh. 5 người khác cũng bị phạt tù, trong đó có nguyên giám đốc bệnh viện Trương Quý Dương và nguyên phó giám đốc bệnh viện Hoàng Đình Khiếu do Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
