Hiện nay, tốc độ lây lan của dịch COVID-19 trên thế giới vẫn rất nhanh. Trung bình hàng ngày, thế giới ghi nhận 600.000-700.000 ca mắc mới, 1.000-2.000 ca tử vong.
Ông Đặng Quang Tấn - Cục trưởng Y tế Dự phòng cho biết Việt Nam đang nghiên cứu, xem xét thử nghiệm hộ chiếu vaccine tại các khu du lịch hoặc một số sân golf.
WHO chưa có khuyến cáo áp dụng hộ chiếu vaccine
Đến nay, Việt Nam đã 22 ngày không có ca lây nhiễm COVID-19 trong cộng đồng, tuy nhiên tình hình dịch bệnh lại đang diễn biến phức tạp tại khu vực Đông Nam Á.
Một số quốc gia như Thái Lan xuất hiện đợt bùng phát dịch mới, liên quan đến hoạt động tập trung đông người như tại quán bar, quán rượu từ thủ đô Bangkok lây lan ra nhiều tỉnh...
Trước tình hình đó, Cục trưởng Y tế Dự phòng cho biết thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Y tế với vai trò là cơ quan chuyên môn đang làm việc các bộ, ngành để đưa ra phương án triển khai hộ chiếu vaccine tại Việt Nam.
“Chúng tôi đang nghiên cứu các quốc gia trên thế giới áp dụng như thế nào để đưa ra một số mô hình, thử nghiệm tại các khu vực nhỏ như sân golf hoặc khu du lịch nhỏ”, ông Tấn cho hay.
Hộ chiếu vaccine là giấy chứng nhận cho một người đã tiêm đủ số mũi vaccine theo khuyến cáo của nhà sản xuất hoặc theo cơ quan quản lý nhà nước. Hiện nay, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chưa có khuyến cáo áp dụng hộ chiếu vaccine. Trên thế giới hiện mới chỉ có Singapore đang thí điểm trên phạm vi rất hẹp, vừa tham khảo, vừa thăm dò.
Ông Tấn phân tích, có 3 lý do khiến Việt Nam và các nước chưa áp dụng hộ chiếu vaccine: Thứ nhất, tiêm vaccine chỉ có tác dụng làm giảm, hạn chế tỷ lệ trầm trọng của bệnh khi mắc COVID-19.
Thứ hai, mỗi quốc gia sử dụng các loại vaccine ngừa COVID-19 khác nhau như AstraZeneca, Pfizer, Moderna, Sputnik V, Sinovac… với hiệu quả bảo vệ khác nhau, có loại cao, loại thấp.
Thứ ba, việc áp dụng hộ chiếu vaccine tùy theo miễn dịch cộng đồng. Rất nhiều quốc gia có tỷ lệ mắc COVID-19 cao hoặc tiêm phòng diện rộng sẽ có miễn dịch cộng đồng cao.
Trong khi đó, Việt Nam là quốc gia “sạch” do kiểm soát tốt dịch và hiện tỷ lệ tiêm vaccine của Việt Nam chưa đạt yêu cầu. Vì vậy, miễn dịch cộng đồng của người dân Việt Nam thời điểm hiện tại là gần như chưa có. Vì vậy, nếu triển khai hộ chiếu vaccine, không quản lý chặt có thể làm lây nhiễm dịch ra cộng đồng, nguy cơ không kiểm soát được.
Cần nghiên cứu các mô hình và thử nghiệm
Tại Việt Nam đã có 22 ngày không có ca nhiễm tại cộng đồng và cuộc sống gần như trở lại bình thường. Đây là những nỗ lực rất lớn của bộ, ban, ngành và các địa phương trong triển khai biện pháp phòng, chống dịch.
Thành công chiến thắng đợt dịch thứ 3 tại Hải Dương, theo Bộ Y tế, là bài học lớn thể hiện sự lãnh đạo của Đảng rất sát sao, mạnh mẽ; là việc huy động toàn bộ hệ thống chính trị và các bộ, ban, ngành, người dân vào cuộc triển khai phương châm bốn tại chỗ, chống dịch như chống giặc...
Liên quan đến việc áp dụng hộ chiếu vaccine, Cục trưởng Y tế dự phòng cho biết Bộ Y tế cùng nhiều cơ quan đến nay vẫn đang xây dựng các phương án, xem xét triển khai áp dụng với quốc gia nào, áp dụng đa phương, song phương hay đồng thuận giữa các nước, áp dụng với vaccine nào và cách đi lại ra sao.
Bước đầu Bộ Y tế thống nhất, những người được tiêm vaccine đủ theo khuyến cáo nhà sản xuất, nhà chuyên môn có thể được giảm thời gian cách ly. Tuy nhiên đây mới chỉ là đề xuất, vẫn phải chờ quyết định của lãnh đạo Bộ Y tế hoặc Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch COVID-19.
Theo ông Tấn, hiện một số địa phương như Quảng Nam, Phú Quốc đang đề xuất cho thí điểm áp dụng hộ chiếu vaccine với khách lưu trú ngắn ngày, chỉ chơi golf, nghỉ dưỡng không di chuyển.
Có thể đây cũng là mô hình cần thử nghiệm nhưng phải quản lý nghiêm ngặt người đến, đòi hỏi chính quyền địa phương, công an, cơ quan chủ quản phải quản lý rất chặt chẽ...
Ông Tấn cho hay việc triển khai hộ chiếu vaccine có thể không đợi hướng dẫn chính thức của WHO nhưng còn phải tham khảo nhiều, bởi thực tế cho thấy vừa qua có rất nhiều trường hợp khi vào khu cách ly, xét nghiệm lần 1 âm tính nhưng vài ngày sau xét nghiệm lại dương tính. Do vậy, nếu không quản lý chặt, những người này ra cộng đồng thì nguy cơ lây lan dịch ra ngoài là hiện hữu.