Để hoa lan tươi đẹp cả tháng
PGS. TS Đặng Văn Đông, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu rau, quả (Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam), nguyên Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển hoa, cây cảnh cho biết, lan hồ điệp, địa lan… là những loài hoa được ưa chuộng dịp Tết.
Các nhà vườn đang chuẩn bị đưa ra thị trường hàng nghìn giò lan phục vụ khách hàng chơi Tết. Ngay từ thời điểm này, người chơi hoa đã có thể mua lan về trưng bày hoặc làm quà tặng, chơi đến Tết chậu lan vẫn tươi, đẹp nếu biết cách chăm sóc.
Theo TS Đặng Văn Đông, hoàn toàn có thể mua sớm trước Tết do hoa tươi rất lâu. Một lưu ý là không mua hoa nhập khẩu, chỉ nên chọn mua hoa trong nước. Hoa nhập khẩu thường rất mau tàn, không bền như hoa trồng trong nước. Không nên vì ham rẻ, đồ ngoại hay hoa lạ mà mua hoa nhập khẩu, trừ khi biết rõ chắc chắn về nguồn gốc. Hoa nhập khẩu có thể đẹp lúc ban đầu, nhưng sẽ rất nhanh tàn.
Để có thể kéo dài thời gian hoa nở, chơi hoa được lâu thì có thể sử dụng một số sản phẩm gói dinh dưỡng cho cây bán sẵn trên thị trường. Một số nhà vườn còn bán kèm theo hoa. Những gói dinh dưỡng này giúp cho hoa bền, tươi lâu và không độc hại. Tuy nhiên, các loại hoa chơi được cả tháng không nhiều, và đó phải là hoa còn trồng nguyên cây, chậu, bầu đất.
Theo TS Đặng Văn Đông thì hoa lan khi đã trổ bông, việc chăm sóc giữ cho hoa tươi lâu, không bị rụng cánh khá đơn giản. Chỉ cần tưới nước, giữ độ ẩm vừa phải là hoa sẽ tươi lâu. Tùy thuộc vào độ ẩm của từng vùng miền, và theo mùa, phụ thuộc vào chất liệu giá thể, kích thước giá thể, tùy vào các loại lan, tùy vào chu kỳ sinh trưởng... mà tiến hành tưới nước cho phù hợp.
Nếu tưới quá nhiều sẽ làm cho giá thể bị nén chặt, không khí khó lưu thông, làm ức chế sự hô hấp của rễ, khi bị thiếu oxy, các loài vi khuẩn yếm khí sẽ hoạt động mạnh là nguyên nhân làm cho bộ rễ bị thối. Nếu trường hợp tưới nước không đủ cũng gây ra bệnh khô héo lá, thậm chí làm cho cây chết.
Khi các nhánh hoa đã nở thì nên tưới vừa đủ ẩm, nếu không cánh hoa sẽ nhanh tàn. Vào những ngày trời lạnh, nên tưới nước hơi ấm ấm một chút cho cây, ngược lại nếu nhiệt độ tăng cao, trời nắng, thì nên tưới nước mát.
Với người chơi hoa ở miền Nam, nếu trời nắng nhiệt độ trên 30 độ thì không được tưới. Nếu tưới lúc trời nắng trên 30 độ C, nước đọng bẹ lá lâu và kéo dài thời gian sẽ làm tăng nguy cơ bỏng lan, làm hỏng tổ chức tế bào nhu mô của lá, rớt lá, thối bẹ lá.
Ở miền Bắc, nếu trời mưa, nhất là mưa dài ngày thì cấm kỵ tưới. Nếu nhiệt độ giảm quá thấp, dưới 10 độ C thì không được tưới nước lạnh mà buộc phải tưới nước ấm, nhưng cũng nên hạn chế tưới. Nếu độ ẩm không khí xuống quá thấp, cần xịt ẩm thường xuyên môi trường xung quanh cây lan, tránh để thân, lá teo tóp do thiếu nước.
PGS.TS Đặng Văn Đông cho biết, chơi hoa lan khá cầu kỳ, tỉ mẩn. Muốn hoa tươi lâu thì phải giữ lá sạch. Nếu trồng trong môi trường bụi bẩn nhiều thì việc rửa sạch bụi trên mặt lá là cần thiết vì nó có lợi cho hô hấp, tăng khả năng quang hợp của lan.
Ngược lại nếu để lá bụi bẩn thì hoa cũng sẽ không bền. Nước tưới cho hoa lan cũng phải là nước sạch, không được tận dụng nước thải để tưới hoa vì dễ nhiễm vi sinh vật làm thối rễ. Nên tưới vào buổi sáng để cho lá cây được khô vào buổi tối khi nhiệt độ xuống thấp, tránh các bệnh tật dễ phát sinh trong môi trường lạnh và ướt.
Sự thật về loại lan Trần Mộng giá rẻ
Địa lan Trần Mộng - loại lan được truyền tai nhau là xuất hiện trong giấc mộng vua Trần thông thường có giá khá đắt đỏ, dao động từ vài triệu đến vài chục triệu đồng/chậu. Có chậu lan khủng, số lượng cành hoa (ngồng hoa) lớn giá còn lên tới 100 - 200 triệu đồng.
Dù có giá cao ngất ngưởng nhưng vào mỗi dịp Tết Nguyên đán, lan Trần Mộng luôn được săn mua. Song, dịp cận Tết Tân Sửu này, trên “chợ mạng” bất ngờ xuất hiện lan Trần Mộng với giá siêu rẻ, chỉ khoảng 20.000 - 60.000 đồng/cành tùy loại.
Chị Huỳnh Thị Phượng, đầu mối bán hoa online tại Trung Hòa (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết, những năm trước, lan Trần Mông loại rẻ nhất cũng có giá 500.000 - 600.000 đồng/cành, loại đắt lên tới 1 - 3 triệu đồng/cành. Đặc biệt, với loại địa lan kiếm Trần Mộng xanh ngọc, giá 2 - 3 triệu đồng/cành vẫn khó mua vì là hàng siêu hiếm.
Nhưng năm nay, lan Trần Mộng ngoài bán theo chậu, nhà vườn còn tỉa ngồng hoa để bán theo cành với giá khá rẻ. Ví như, loại cành chiều dài 60 - 80cm giá chỉ 200.000 đồng/bó 10 cành (20.000 đồng/cành), còn loại cành dài trên 1 mét giá 250.000 đồng/cành.
PGS.TS Đặng Văn Đông cho biết, Lào Cai là một trong những địa phương nổi tiếng về hoa Trần Mộng. Nhưng thời gian gần đây gặp khó khăn do phải cạnh tranh thị trường với hàng Trung Quốc nhập về. Lan Trần Mộng nhập từ Trung Quốc về thường được chăm sóc nhiều bằng thuốc kích thích.
Nó sử dụng việc lai tạo, cấy ghép mô lên khi ra ngoài thiên nhiên thường có sức chịu đựng kém. Người mua về chơi Tết lại thường không có kinh nghiệm chăm sóc nên có những cây chỉ có độ bền hoa từ 1 - 2 tuần. Trong khi lan Trần Mộng có nguồn gốc ở Sa Pa có độ bền hoa trung bình khoảng 1 tháng.
“Quan sát những cành lan Trần Mộng giá rẻ trên thị trường tôi thấy đây có thể là những cành lan nở sớm ở Sa Pa. Do cành xấu, nở trước Tết nên họ bán giá rẻ, dùng để cắm lọ hoặc để cắm lẵng. Lan Trần Mộng xuân Sa Pa chỉ đắt khi ở trên cây, bán cả chậu, còn khi bán cắt cành thì rẻ. Cả hai nguồn hoa lan này đều khiến giá của chúng thấp hơn nhiều loại lan đang trồng chậu”, PGS.TS Đặng Văn Đông cho hay.
Những cành lan này được quảng cáo có độ bền hoa khoảng 1 tháng là khó có cơ sở. Bình thường, lan Trần Mộng trồng trên chậu cũng chỉ được từng đó thời gian, giờ cành hoa đã cắt khỏi thân cây mẹ thì ngày càng yếu đi chứ không thể bền như thế được. Tuy nhiên, thị trường hoa chính Tết Nguyên đán mới cao, còn trước Tết, giá hoa, cây cảnh đều thấp hơn nhiều. Việc người dân chơi các loại hoa cành giá rẻ này trước Tết cũng là phù hợp.
Về thông tin cho rằng, loại lan giá siêu rẻ này sử dụng thuốc bảo quản cực độc, gây hại cho người nếu hít phải, PGS.TS Đặng Văn Đông cho rằng, điều này là chưa có cơ sở. Dù đa phần các loại hoa nhập đều có sử dụng các phương pháp bảo quản và tuổi thọ của hoa nhập khẩu thường thấp hơn hoa nội, song không có cơ sở để nói rằng hoa có chứa chất độc gây nguy hiểm.
Loại hoa thải loại này thường có cành xấu, mọc không đúng vị trí, được cắt bỏ để làm hoa lẵng, người dùng hoàn toàn có thể sử dụng để cắm trong nhà. Tuy nhiên, lưu ý không để hoa trong phòng ngủ, phòng quá kín, tránh xung đột oxy với con người.