Khoa Phẫu thuật Thần kinh, BV đa khoa Xanh Pôn, Hà Nội vừa điều trị thành công cho trường hợp bệnh nhi Nguyễn Thành Nam (9 tuổi, Hà Nội) bị bệnh Whitmore.
Bệnh nhi nhập viện vì sốt suốt liên tiếp 10 ngày, 3 ngày cuối sốt cao liên tục 39-40 độ C, có cơn rét run, đau đầu. Khi thăm khám các bác sĩ ghi nhận, bệnh nhi có tình trạng nhiễm khuẩn nặng tuy nhiên không xác định được nguyên nhân.
Hình ảnh ổ áp xe lớn dọc thắt lưng xuống xương cùng. |
Kết quả cấy máu của bệnh nhi sau 3 ngày đầu không ra bệnh, bác sĩ đã chỉ định điều trị bằng kháng sinh. Tuy nhiên tình trạng không cải thiện, bệnh nhi vẫn đau nhẹ vùng lưng, hạn chế cử động.
Bệnh nhi tiếp tục được siêu âm, phát hiện ổ dịch ở vùng xương cụt. Do bệnh nhi có thêm dấu hiệu tê bì chân trái, bác sĩ chỉ định chụp tiếp cộng hưởng từ cột sống thắt lưng và ngay lập tức “bắt” được bệnh là khối áp–xe ngoài màng cứng tủy rất lớn, kéo dài hơn 20cm từ đốt sống ngang thắt lưng T10 xuống xương cùng S2.
Ngay lập tức, bác sĩ quyết định mổ cấp cứu cho bệnh nhi, mở thông 2 đầu ổ mủ, rửa sạch mủ và đặt dẫn lưu ngoài màng cứng.
Ổ mủ trên lưng bệnh nhân. |
BS Ngô Quang Hùng, khoa Phẫu thuật Thần kinh cho biết, ngay sau mổ, bệnh nhi cắt được cơn sốt liên tục và triệu chứng tê bì chân. Bệnh nhi sau đó được cách ly.
Mẫu mủ lấy ra được đem đi nuôi cấy, sau 3 ngày cho thấy bệnh nhi dương tính với cả 2 vi khuẩn tụ cầu vàng ( S. aureus) và B. pseudomallei (Whitmore).
Qua khai thác bệnh sử, gia đình bệnh nhi cho biết, cháu bé chưa từng tiêm hay can thiệp vào vùng lưng.
Tuy nhiên, cách đó 3 tuần, cháu có bị một vết phỏng nước (dạng Herpes), gia đình tự điều trị tại nhà và nốt phỏng tự lành, nhưng người nhà cháu bé cho biết bé liên tục dùng tay bẩn (thường xuyên chơi bi trên đất) cạy vùng lên da non.
Do tổn thương nhỏ và đã lành trước khi bị sốt nên khi khám bệnh gia đình không thông báo cho bác sĩ biết. Đây có thể là nguồn khiến vi khuẩn xâm nhập, gây ra tổn thương chèn ép tủy.
BS Hùng cho biết, bệnh Whitmore là bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm, gây ra bởi vi khuẩn gram âm B. pseudomallei.
Bệnh nhi hồi phục tốt sau phẫu thuật. |
Đặc trưng của bệnh là tình trạng viêm phổi nặng và áp xe đa ổ, với tỉ lệ tử vong rất cao, lên tới 40%.
Vi khuẩn gây bệnh sống trong bùn đất và nước, đường lây truyền chủ yếu qua vùng da tổn thương tiếp xúc với vi khuẩn hoặc hít phải các hạt bụi đất chứa vi khuẩn. Việt Nam là quốc gia nằm trong khu vực dịch tễ của bệnh tại khu vực Đông Nam Á.
Căn bệnh này hiện chưa có vắc xin phòng bệnh và khi đã khởi phát bệnh, diễn biến của bệnh rất nhanh, các triệu chứng mơ hồ, khó chẩn đoán, dễ bị nhầm lẫn với nhiều bệnh khác. Bệnh ban đầu có thể xuất phát từ những vết thương rất nhỏ.
Whitmore không phải bệnh mới và hiếm gặp mà bị "bỏ quên" trong cộng đồng. Bệnh này được phát hiện đầu tiên trên thế giới vào năm 1911, xuất hiện tại Việt Nam từ 1936.