Diễn biến và kết quả của cuộc gặp cấp cao năm nay của G7 đã phản ánh trung thực tình trạng bất đồng quan điểm của nhóm này, cũng như về những định hướng khả thi để có thể dẫn dắt thế giới đang đầy biến động sâu sắc và bất ngờ. Mang danh là tập hợp 7 quốc gia công nghiệp phát triển nhất trên thế giới và tồn tại từ năm 1975 đến nay, G7 bây giờ chỉ còn là cái bóng của thời trước.
Cuộc gặp năm nay là hội nghị cấp cao lần thứ 51 của G7 và đây là lần thứ 7 Canada chủ trì trong cương vị chủ tịch đương nhiệm luân phiên. Chương trình có thêm vấn đề chính trị gay cấn hàng đầu là cuộc chiến giữa Israel và Iran.
Thủ tướng Canada muốn tạo dấu ấn riêng bằng cách bổ sung thêm những nội dung và ưu tiên riêng cho vấn đề đảm bảo an ninh năng lượng và thúc đẩy chuyển đổi số, khuyến khích đầu tư của tư nhân vào tạo việc làm, phát triển cơ sở hạ tầng... Chuyện chính trị an ninh thế giới và đối phó những thách thức toàn cầu đương nhiên được G7 và Canada đặc biệt coi trọng.
Sự tham dự của Tổng thống Mỹ vừa được nhóm G7 hoan nghênh nhưng lại vừa quan ngại bởi ông Trump vốn không coi trọng các thành viên khác của nhóm này. Thực tế cho thấy, người đứng đầu Nhà Trắng đã khiến G7 không thể tiến về phía trước trên con đường gia tăng vai trò, ảnh hưởng và vị thế với phần còn lại của thế giới. Vậy nên, ở cuộc gặp cấp cao vừa qua tại Canada, G7 là G6+1 cả trên danh nghĩa lẫn trong thực chất.
Cuộc gặp không đưa ra Tuyên bố chung khi kết thúc. Thủ tướng Canada Mark Carney dường như biết trước rằng ông Trump sẽ không chịu ký vào Tuyên bố chung nên ngay từ đầu đã không đề ra mục tiêu có được Tuyên bố chung của hội nghị.
Với cuộc chiến Nga - Ukraine, ông Carney cũng phải bỏ ý định ra Tuyên bố chung sau khi ông Trump yêu cầu sửa đổi nội dung rất nhiều. Đặc biệt, Tổng tống Mỹ đã về nước sớm, để mặc các thành viên còn lại bàn thảo với nhau.
G7 khẳng định sự hậu thuẫn lâu nay dành cho Ukraine và Israel, khẳng định quyết tâm không để cho Iran sở hữu vũ khí hạt nhân nhưng không ra được ý tưởng giải pháp nào về chấm dứt cả hai cuộc chiến tranh này. Điều đó có nghĩa là họ không xác lập ra được vai trò của mình trong việc giải quyết hai cuộc khủng hoảng chính trị an ninh trầm trọng nhất hiện nay.
Ngay cả về vấn đề ổn định thị trường đất hiếm và kim loại hiếm, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo, công nghệ lượng tử, năng lượng mới…, những cam kết của các thành viên trong nhóm cũng chỉ chung chung như thường thấy.
Đối với G7, những kết quả của cuộc gặp cấp cao vừa qua ở Canada quá ít ỏi và không nổi bật. Còn ông Mark Carney, thành công có lẽ là việc tổ chức hội nghị cấp cao G7 không bị coi là thất bại, và Tổng thống Mỹ không tự tung tự tác ở cuộc gặp như các thành viên khác lo ngại.
Nhóm G7 vẫn thế để năm sau lại... vẫn thế!
